Αρχική ArticlesΣελίδα 48

Ανασκαφή Αμφίπολης: Η δεύτερη πύλη στα βορειοδυτικά μήπως λύσει το μυστήριο;

Η ανασκαφή συνεχίστηκε και χθες χωρίς αποτελέσματα

Γράφει ο Θεόδωρος Αν. Σπανέλης

Με σταθερό ρυθμό συνεχίζεται η ανασκαφή στο τεχνητό όρυγμα του τρίτου θαλάμου και μέχρι το ενάμιση μέτρο που έχει φτάσει η αρχαιολογική σκαπάνη, ακόμη δεν έχει εντοπίσει κανένα εύρημα. Το μοναδικό υλικό που έχει εντοπιστεί είναι η στρυμονική άμμος, γεγονός που αυξάνει ακόμη περισσότερο το μυστήριο για το τι εξυπηρετούσε αυτή η κατασκευή, ενώ η απουσία κάθε ίχνους ταφής, μειώνει τις ελπίδες ότι μπορεί να πρόκειται για μια κρύπτη όπου τοποθετήθηκε η λάρνακα του νεκρού. Ωστόσο παραμένουν τα ενδεχόμενα να πρόκειται για την είσοδο μιας σήραγγας που θα οδηγεί προς τα ενδότερα διαμερίσματα, γεγονός που θα δυσκόλευε και το έργο των Τυμβωρύχων ή για κάποιο αδιέξοδο φρεάτιο που μοναδικό σκοπό, ίσως να είχε, να παραπλανήσει τους επίδοξους άρπαγες…

Μήπως όμως και όλο αυτό το μνημείο που έχει όλα τα χαρακτηριστικά τάφου, κατασκευάστηκε δίπλα από τον νεκρικό θάλαμο, αλλά είναι απομονωμένο, με σκοπό να εξυπηρετήσει τα μνημόσυνα και το προσκύνημα του διάσημου νεκρού, αλλά χωρίς να φτάνει μέχρι το σημείο ταφής του; Και εν είναι έτσι που μπορεί να βρίσκεται ο νεκρός για τον οποίο κατασκευάστηκε αυτό το μνημείο και που είναι το σημείο πρόσβασης;

 

Η δεύτερη πύλη

Τις καλύτερες απαντήσεις θα τις δώσει σε λίγες ημέρες το αποτέλεσμα της γεωφυσικής έρευνας, αρκεί βέβαια να περιμένουμε πρώτα να μάθουμε ποιο ελληνικό πανεπιστήμιο θα την διεξάγει. Θέμα που μάλλον θα κλείσει μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Προς το παρόν θα πρέπει να αρκεστούμε στα μέχρι τώρα γνωστά δεδομένα που προέρχονται από την μελέτη την οποία διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Πατρών το 1998, η οποία μελέτη αν και εκπονήθηκε δεκαπέντε χρόνια πίσω, έδωσε σημαντικά αποτελέσματα. Ένα από αυτά είναι το ενδεχόμενο να υπάρχει και δεύτερη πύλη, η οποία εκτιμάται – σύμφωνα και με τα νεώτερα στοιχεία της έρευνας – ότι βρίσκεται στα βορειοδυτικά. Για όσους έχουν επισκεφτεί τον Τύμβο, είναι το σημείο πίσω ακριβώς από το πύλη του εργοταξίου, εκεί που είναι και το φυλάκιο εισόδου.

Για το θέμα αυτό ο καθηγητής κ. Λάζαρος Πολυμενάκος δήλωσε σε σχετικό ρεπορτάζ στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, στις 5 Οκτωβρίου, τα παρακάτω πολύ αποκαλυπτικά λόγια:

«Στη δημοσίευση του 2004 είχαν ήδη επισημανθεί οι σημαντικότερες γεωφυσικές «ανωμαλίες» και η σχέση τους κυρίως με πιθανές ανθρωπογενείς δομές στο εσωτερικό του λόφου. Ωστόσο, η συσσωρευμένη εμπειρία στην εφαρμογή της σεισμικής τομογραφίας (αλλά και η σύγχρονη τεχνολογία) παρέχει τη δυνατότητα να δω την εικόνα «με άλλο μάτι». Και πέρα από πιθανούς τάφους, να αντιληφθώ στοιχεία που έχουν να κάνουν με τη δομή και την ευστάθεια του λόφου, στοιχεία κρίσιμα για την πολύ δύσκολη ανασκαφική προσέγγιση του εσωτερικού του. Συνθέτοντας εκ νέου τα παλαιά στοιχεία, και τις ήδη υπάρχουσες ενδείξεις, διαμορφώνω μια νέα ολοκληρωμένη ερμηνεία. Σε πιο απλοποιημένη μορφή, διαμορφώνεται η παρακείμενη τρισδιάστατη εκτιμώμενη εικόνα του εσωτερικού του λόφου (Εικόνα 1), αποτέλεσμα επίπονων προσπαθειών και κριτικής συνθετικής σκέψης.

Η εικόνα είναι πολύ-πολύ ενδιαφέρουσα. Αποκαλύπτει τη διαμόρφωση του φυσικού εδάφους από τους κατασκευαστές του μνημείου, ώστε να μπορεί αυτό να δεχθεί τις κατασκευές που έχουν σχεδιάσει να τοποθετήσουν εκεί και να τις «προστατεύει». Διαμορφώνουν (όχι πολύ βαθιά) ορύγματα τα οποία σε κάποια σημεία τους θα φιλοξενήσουν ταφικές ή άλλες κατασκευές και μετά θα αποτελέσουν «δρόμους» προσπέλασης από και προς αυτές. Οι δρόμοι αυτοί επιλέγονται να προσπελάζουν το εσωτερικό ο ένας από το νότο, ο άλλος από τα βορειοδυτικά. Ο λόγος για τους προσανατολισμούς αυτούς θα πρέπει να είναι σημαντικός τόσο από την άποψη του συμβολισμού, όσο και της λειτουργικότητας και της κατασκευαστικής αρτιότητας.

Οι κατασκευές στο εσωτερικό ολοκληρώνονται και στη συνέχεια καλύπτονται από ένα επίχωμα με διαστάσεις και όγκο ανάλογο της έκτασης που καταλαμβάνουν οι κατασκευές στη βάση του λόφου. Αλλά φυσικά και για να δημιουργηθεί ένα μνημείο που θα συμβολίζει τη σημασία του περιεχομένου του. Και, βεβαίως, το όλο συγκρότημα να είναι «ευσταθές» και ανθεκτικό σε εσωτερικές και εξωτερικές δυνάμεις και επιβαρυντικούς παράγοντες στο πέρασμα του χρόνου».

LOFOS KASTA BBBBB

Με λίγα λόγια ο κ. Πολυμενάκος εντοπίζει δύο δρόμους προσπέλασης προς το θαμμένο κάτω από τόνους άμμου, ταφικό μνημείο. Ο ένας είναι αυτός που ανασκάπτεται και ο δεύτερος είναι στα βορειοδυτικά στο σημείο που προσδιορίσαμε.

Πόσο πιθανό είναι να υπάρχει η δεύτερη πύλη εισόδου; Καταφεύγοντας στις αεροφωτογραφίες από το βίντεο που έχει δημοσιεύσει το ENA CHANNEL ένας καλός παρατηρητής θα διαπιστώσει ότι ενώ περιμετρικά του λόφου και κατά μήκος του μαρμάρινου περιβόλου, έχει σκαφτεί ο λόφος και από την εσωτερική πλευρά κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει στην βορειοδυτική πλευρά του Τύμβου, όπου εκεί σταματάει απότομα. Είναι πολύ πιθανό ήδη να έχει εντοπιστεί η άκρη κάποια λίθινης κατασκευής, όπως εξάλλου συνέβη και στην νότια πλευρά, εκεί που εντοπίστηκε η πύλη με την σφίγγα.

Στις αεροφωτογραφίες φαίνεται πολύ καθαρά ότι έχει σταματήσει στο σκάψιμο περιμετρικά του Τύμβου και το τμήμα της βορειοδυτικής πλευράς έχει μείνει ανέπαφο, αναμένοντας την συνέχεια της ανασκαφής από εκεί την πλευρά. Δεν θα μας ξαφνιάσει καθόλου αν επιβεβαιωθεί αυτή η εκτίμηση και εντοπιστεί μια πύλη, η οποία ίσως και να μην έχει κανένα διάκοσμο ή κάποιο άλλο διακριτικό – σκόπιμα για να μην τραβάει την προσοχή – και να είναι τελικά η κύρια είσοδος που θα οδηγήσει στην λύση του μυστηρίου και στις απαντήσεις που όλοι διψάμε να μάθουμε.

ΤΥΜΒΟΣ ΚΑΣΤΑ αντίγραφο

ΤΥΜΒΟΣ ΚΑΣΤΑ 2 αντίγραφο

anaskafi amfipolis (2)

 Πηγή: xronometro.com

Η ορολογία του αρχαιολόγου της Αμφίπολης!

Η ανασκαφή στον τύμβο της Αμφίπολης έφερε στο λεξιλόγιό μας πολλές «καινούριες» λέξεις, άγνωστες μέχρι σήμερα, οι οποίες προέρχονται από την ορολογία που χρησιμοποιούν οι αρχαιολόγοι.

Του Άρη Μεντίζη

Δημοσιογράφου – ιστορικού ερευνητή

Με αφορμή την ανασκαφή στον Τύμβο της Αμφίπολης μια σειρά από λέξεις άγνωστες μέχρι σήμερα, λέξεις αρχαιολογικές, μπήκαν στην καθημερινότητα. Τις ακούμε, τις διαβάζουμε και πολλές φορές τις χρησιμοποιούμε. Η αρχαιολογία όπως και κάθε άλλη επιστήμη έχει τη δική της ορολογία. Πρόκειται για κάποιες λέξεις, που αγαπήθηκαν, όπως αγαπήθηκε το τελευταίο διάστημα και η ιστορία του τόπου, με αποτέλεσμα πολλές δεκάδες σκονισμένων ιστορικών βιβλίων να «κατέβουν» από τα ράφια και να διαβαστούν.

Μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα «μικρό αρχαιολογικό λεξικό», που χρησιμοποιείται με αφορμή την ανασκαφή στην Αμφίπολη. Λέξεις που για πολλούς ακόμη παραμένουν άγνωστες, κι ας συμπεριλαμβάνονται σε κάθε δελτίο Τύπου που εκδίδεται για την ανασκαφή.

Προκειμένου λοιπόν να καταλαβαίνουμε τι διαβάζουμε, φιλοξενούμε, σε αλφαβητική σειρά, κάποιες βασικές λέξεις που έχουμε συναντήσει πολλές φορές μέχρι τώρα στις ανακοινώσεις για την ανασκαφή.

Αντιστήριξη: Πρόκειται για τη στερέωση ενός κάθετου τοίχου ο οποίος κινδυνεύει να καταρρεύσει. Πρέπει να σημειωθεί ότι η αρχή της αντιστήριξης είναι ο λεγόμενος  «τριγωνισμός», δηλαδή η προσθήκη ενός διαγώνιου στηρίγματος, ως υποτείνουσα στην ορθή γωνία που σχηματίζει ο τοίχος με το έδαφος.

Ανωδομή: Πρόκειται για το ανώτερο τμήμα ενός αρχιτεκτονικού στοιχείου.

Απομείωση διατομής: Μια έκφραση που συναντήσαμε στα δελτία Τύπου του υπουργείου Πολιτισμού ως χαρακτηρισμό της κατάστασης της οροφής του τρίτου θαλάμου, όπου παρατηρήθηκε ότι οι πλίνθοι είναι πιο λεπτές.

Βόστρυχοι: Είναι οι μπούκλες. Τη συναντήσαμε στην κόμμωση των Καρυάτιδων.

Γείσο: Είναι η γνωστή μαρκίζα. Δηλαδή το τμήμα της στέγης ενός κτίσματος το οποίο προεξέχει και προστατεύει ανάγλυφες παραστάσεις ή άλλα στοιχεία που βρίσκονται κάτω από αυτό.

Γεωδαιτικές μέθοδοι: Πρόκειται για τις μεθόδους προσδιορισμού της ακριβούς γεωγραφικής θέσης με τη χρήση συμβατικών μετρήσεων αλλά και του συστήματος GPS.

Γεωστατικές ωθήσεις: Είναι οι πιέσεις που υφίσταται ένα κτίσμα από τις διαρκείς μετατοπίσεις του εδάφους.

Γραπτός διάκοσμος: Πρόκειται για την έγχρωμη ζωγραφική διακόσμηση. Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιείται όχι σε απεικονίσεις ανθρωπίνων μορφών αλλά σε σχήματα και άλλες συνθέσεις.

Διαφραγματικός Τοίχος: Είναι ο ενδιάμεσος τοίχος με κάποιου είδους άνοιγμα. Στην περίπτωση της Αμφίπολης, ως διαφραγματικός αναφέρεται και η πύλη με τις σφίγγες.

Δόμος: Είναι μια σειρά λίθων, από τους οποίους αποτελείται ένας τοίχος.

Εγκιβωτισμός: Ουσιαστικά είναι ο τετράγωνος περιορισμός στηλών και άλλων στοιχείων, των οποίων η βάση διατρέχει κίνδυνο υποχώρησης επειδή εδράζεται σε σαθρό έδαφος.

Εξισορρόπηση πιέσεων: Η έννοια αυτής της φράσης στην ανασκαφή περιλαμβάνει την προσεκτική αφαίρεση των χωμάτων και από τις δύο πλευρές των τοίχων, ώστε οι πιέσεις που δέχονται οι τοίχοι από το βάρος του χώματος να εξισορροπούνται και να μην κινδυνεύει με κατάρρευση.

Επίκρανο: Είναι το ανώτερο τμήμα του στύλου. Στην περίπτωση της Αμφίπολης, στην είσοδο του μνημείου έχουμε διακοσμημένα επίκρανα με πρόσθετο ανάγλυφο που μοιάζει με κιονόκρανο.

Επίστεψη: Είναι το κατασκεύασμα στην κορυφή οικοδομήματος ή κατασκευής

Επιστύλιο: Μακρόστενο κομμάτι μαρμάρου που στηρίζεται στο άνω άκρο στύλων και γεφυρώνει το μεταξύ τους κενό.

Επίχωση: Είναι η συσσώρευση νέων στρωμάτων χώματος επάνω στα παλαιότερα.

Ερεισίνωτο: το μέρος καθίσματος όπου στηρίζει την πλάτη του αυτός που κάθεται

Εσωρράχιο: Πρόκειται για την εσωτερική καμπύλη της οροφής στο μέγιστο ύψος της.

Εφηλίδες: τα πεπλατυσμένο τμήματα που καλύπτουν κεφαλές καρφιών ή κατασκευή που τα μιμείται για διακοσμητικούς λόγους.

Θλιπτικό φορτίο: Πρόκειται για το βάρος που εφαρμόζεται κατακόρυφα και απειλεί τις δοκούς με θραύση.

Θολίτες: Είναι οι κατάλληλα διαμορφωμένοι λίθοι που συνθέτουν μια καμπύλη οροφή.

Θόλος: Είναι η οροφή της «στοάς», με ημικυλινδρική διατομή.

Θύρωμα: Πρόκειται ουσιαστικά για την συνολική κατασκευή μιας εισόδου – πόρτας.

Ικρίωμα: Είναι η γνωστή σε όλους σκαλωσιά.

Ιλυώδης άμμος: Πολύ λεπτή άμμος που συναντάται σε κοίτες ποταμών

Κατάχωση: Είναι η κάλυψη μνημείων και άλλων στοιχείων με χώμα.

Κόθορνος: Είδος παπουτσιού με χοντρή σόλα που δενόταν μπροστά με κορδόνια και ταίριαζε και στα δυο πόδια

Κόρη: Πρόκειται ουσιαστικά για άλλη ονομασία της Καρυάτιδας, που υπογραμμίζει τη νεότητα και την αγνότητα.

Μολυβδοχόηση: Πρόκειται για τη στήριξη δύο μαρμάρινων μερών με ενδιάμεσο σύνδεσμο από μολύβι, το οποίο χύνεται σε υγροποιημένη μορφή σε κατάλληλα διαμορφωμένες οπές, όπως αυτές που διακρίνονται στους ώμους των Καρυάτιδων, στο λαιμό και στα φτερά των σφιγγών κ.λπ.

Νάρθηκας: Στην περίπτωση της Αμφίπολης, ο νάρθηκας ουσιαστικά περιλαμβάνει τα ξύλινα δοκάρια με αφρώδη επένδυση περιορίζουν τις μετατοπίσεις των θολιτών της οροφής των μνημείων.

Ντισιλίδικο: Πρόκειται για εργαλείο γλυπτικής, όπως η σμίλη με την οποία διαμορφώνονται οι εντυπωσιακές και περίτεχνες λεπτομέρειες αγαλμάτων, όπως οι φλέβες.

Νωπογραφία ή fresco: Είναι η τεχνική ανάγλυφης διακόσμησης και ζωγραφικής που διαμορφώνονται ενόσω το κονίαμα είναι νωπό.

Ορθοστάτες: Πρόκειται για την ένθετη μαρμάρινη επένδυση με πλάκες μαρμάρου που τοποθετούνται στην εξωτερική πλευρά τοίχου κατακόρυφα.

Όρυγμα: μέρος του εδάφους σκαμμένο βαθιά

Παραστάδες: Είναι οι κολόνες εκατέρωθεν των θυρών.

Περιθύρωμα: Πρόκειται πολύ απλά για την κάσα της πόρτας – εισόδου.

Πεσσός: Πρόκειται ουσιαστικά για κολόνα ορθογωνικής διατομής. Στην περίπτωση της Αμφίπολης χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές η έκφραση «συμφυείς με πεσσούς» για τις Καρυάτιδες, που σημαίνει ότι τα αγάλματα και οι κολόνες αποτελούν ενιαίο σώμα.

Πόλος: Είναι ένα είδος καλύμματος κεφαλής, κάτι σαν καπέλο. Η πόλος των Καρυάτιδων στην Αμφίπολη της Αμφίπολης διακρίνεται κάτω από το επιστύλιο.

Πτυχώσεις: Είναι ο κυματισμός των χιτώνων στα αγάλματα.

Πωρόλιθος: Πρόκειται για ασβεστολιθικό πέτρωμα με ασυνεχή επιφάνεια, γεμάτη από μικρές τρύπες.

Ρόδακας: Είναι η διακοσμητική αποτύπωση ενός τριαντάφυλλου σε κάτοψη.

Στραγγιστική τάφρος: Είναι η περιμετρική αυλάκωση για την απορροή των υδάτων της βροχής.

Ταινία: Πρόκειται για μακρόστενη διακοσμητική, έγχρωμη παράσταση.

Τεκτονικά σύμβολα: σύμβολα των τεχνητών – κατασκευαστών της εποχής

Τοίχος σφράγισης: Πρόκειται για σχετικά πρόχειρη λίθινη κατασκευή, άσχετη με την αρχιτεκτονική του μνημείου, με μόνη σκοπιμότητα τη θωράκισή του από ενδεχόμενες εισβολές.

Τύμβος: Πρόκειται ουσιαστικά για τάφο, πάνω από τον οποίο έχουν προστεθεί μεγάλες ποσότητες χώματος.

Φάτνωμα: Είναι η εσοχή που δημιουργείται μεταξύ διασταυρούμενων δοκών.

Χειριδωτός: Είναι ο μακρυμάνικος, και χρησιμοποιήθηκε για τους χιτώνες των Καρυάτιδων στην Αμφίπολη.

 Πηγή: xronometro.com

«Gods, Myths, Heroes» η νέα καμπάνια του Υπουργείου Τουρισμού (VIDEO)

«Gods, Myths, Heroes» η νέα καμπάνια του Υπουργείου Τουρισμού (VIDEO)
*

Οι Θεοί,  οι μύθοι και οι ήρωες της Ελλάδας είναι τα βασικά στοιχεία πάνω στα οποία στηρίχτηκε η παραγωγή της νέας επικοινωνιακής καμπάνιας για τον τουρισμό, την οποία παρουσίασε η υπουργός Τουρισμού κυρία Ολγα Κεφαλογιάννη στο πλαίσιο της διεθνούς έκθεσης τουρισμού World Travel Market τη Δευτέρα στο Λονδίνο, παρουσία πλήθους τουριστικών παραγόντων και επισκεπτών.

Κάθε ελληνικός προορισμός είναι τόπος γέννησης ενός αρχαίου θεού, κάθε μέρος στην Ελλάδα κρύβει ένα μύθο, μία μαγική ιστορία, την ενέργεια που είναι ακόμη και σήμερα ζωντανή, είπε η υπουργός κατά την παρουσίαση του βίντεο.

Στην ομιλία της στο World Travel Market η Όλγα Κεφαλογιάννη, τόνισε ότι η Ελλάδα αποτελεί ένα ιδιαίτερα ισχυρό, παγκόσμια αναγνωρισμένο brand name, επισημαίνοντας τη διαχρονικότητα και την κλασσικότητα του ελληνικού τουρισμού και επεσήμανε τις θεματικές ενότητες που αναπτύσσονται με στόχο να καλύψουν τα ενδιαφέροντα του σύγχρονου και επιλεκτικού επισκέπτη. «Στην επικοινωνιακή στρατηγική, κρατάμε όλα τα βασικά χαρακτηριστικά που μας καθιέρωσαν ως παγκόσμιο τουριστικό προορισμό και σήμερα επιλέγουμε να αναδείξουμε πρόσθετα στοιχεία και δυνατότητες που έχει ο τόπος μας», ανέφερε η κυρία Κεφαλογιάννη. Και πρόσθεσε ότι «κάθε τόπος στη χώρα μας, κρύβει ένα μύθο, μία μαγική ιστορία, η ενέργεια της οποίας είναι ζωντανή μέχρι σήμερα», υπογράμμισε.

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=4ab-yQYnOOs&w=560&h=315]

Πηγή: parapolitika.gr

The Brilliance of Katerina Peristeri

The Brilliance of Katerina Peristeri
************
Marina Schiza asked me to write a short critique about Amphipolis for Phileleftheros, and I did so yesterday. I am not sure when the piece will appear, but it was very easy for me to be critical of the many jealous colleagues whose envy of Dr Peristeri’s discovery is eating away at them. I will not repeat what I wrote there, but elaborate on the good work at Amphipolis instead.

Envy is a universal quality too many people suffer from, and over the years I have been repeatedly shocked by how badly some archaeologists behave, in Britain, Denmark, America and almost every country, not just in Greece. I should note that those tend to be the mediocre scholars, envious of those who have skill and talent, mediocrities who try to diminished the work of good archaeologists because they cannot reach such heights themselves.

I do not know Dr Peristeri very well, but her work is of an extremely high caliber. I have known her dig’s architect for many years, and he is also one of the most talented people working for the archaeological service (someone from one of the most prestigious American universities asked me last year if I thought he could be lured away from Greece, that is how good his work is). I am not sure which technicians are currently on the dig at Amphipolis, but I was blown away by the amazing work the restorers and technicians working on the slopes of the Acropolis were doing, and their current standard of work is far superior to anything I have seen in Italy, Turkey, Egypt any many other countries. The Chinese have been making remarkable progress in terms of new techniques for preserving archaeological discoveries, for example lacquer found in water-logged tombs, and Greece in my opinion is currently second only to them.

That is why I found it shocking that Dr Peristeri had to defend her work:  Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού – Απάντηση της κ. Κατερίνας Περιστέρη

I generally have avoided reading coverage other than the press releases, because I did not feel the need to read foolish opinions claiming the tomb was Roman, and ridiculous attacks on the techniques used, attacks founded in fantasy not reality as here: Σάλος για την Αμφίπολη-Νακάσης: �Δεν έγινε σωστά η ανασκαφή, υπάρχουν κι άλλοι τάφοι�

To make it very clear, the team at Amphipolis were not leaking information to me, because they did not need to. They are great archaeologists, and all good archaeologists work in more or less the same way, so it is very easy for me to “read” what they doing and sometimes even thinking of doing next based purely on the photographs and information they release.

The partially excavated mosaic? Yes I think Hades was shown with the features of Philip II, but there was a female arm showing in the first set of photographs, so it was almost certain that the female figure to the right when unearthed would be Persephone.

Do I wish they’d have a little more time to proceed a little more slowly, most of all so that they could have days of rest? Yes. But were they working badly? No.

The soil fill was obviously all of one date, so the small finds within it would have been plotted and recorded, but there was no need for slow excavation … it was all one ‘strata’ or layer of fill, so slowly sweeping away the soil with a brush would have been a ridiculous thing to do. Also tightly packed soil in a closed chamber is impossible to fully sift through inside the tomb, so the soil was bagged up and taken away to be examined by other members of the team in an environment where they would not only have the space to do so, but also the equipment they needed.

Where different techniques were needed, they used them. For example under the blocks in the last room, based on this photograph the various ‘strata’ or layers are extremely clear. I have marked alternate strata with red arrows, and the yellowish layer which I assume is the clay with a green arrow:

The stratigraphy is so clear it can be read in photographs, and there are very few other excavations where this is the case. And this photo was only intended to be a general view of where the door was found, not a photograph of the stratigraphic evidence!

To me one of the great joys of Amphipolis is how much interest it has renewed in Greek history and archaeology, with people reading academic articles that would normally only reach a small audience, and discussing them as they form new ideas.

We all have the right to an opinion. I have mine. I disagreed with Olga Palagia’s, but she has the right to express hers, and ideas one disagrees with can push us into better formulating and explaining one’s own. Athanasios Nakasis had the right to his opinions as well. The problem is that he clearly demonstrated that the failure to understand modern archaeological techniques was his, and not made by the team at Amphipolis. In English we call that a Pyrrhic Victory.

I love archaeology and part of my nature is that I love sharing it by trying to explain it to people, and encouraging them to think for themselves about it. But it worries me that several Greek archaeologists, who are teaching Greek students and excavating Greek archaeological sites, seem to be demonstrating so little understanding of the field.

Katerina Peristeri is leading a team doing exemplary work on one of the most important discoveries in archaeology. No amount of ridiculous claims can diminish her, her find or its place in history.

Source: diva

Επίσημη ανακοίνωση (04-11-14)

 Σχετικά με τις απόψεις, που ακούστηκαν και γράφτηκαν τις τελευταίες ημέρες για την πορεία του ανασκαφικού έργου στον τύμβο Καστά της Αμφιπόλεως, η υπεύθυνη ανασκαφέας, κ. Κ. Περιστέρη, διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, εκφράζοντας το σύνολο της ανασκαφικής ομάδας, έκανε την ακόλουθη δήλωση: ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

ANFÍPOLIS – GEOGRAFÍA – HISTORIA – CRONOLOGÍA

Anfípolis era una ciudad importante de Macedonia (después de EGAS la Capital), era la base marítima. Desde allí partió la flota de Alejandro Magno hacia Asia.

Fue fundada como una colonia ateniense en el año 430 a.C.y luego  conquistada y anexada a Macedonia en el año 358 a.C. por Filipo II.

Después de la muerte de Alejandro los principales acontecimientos históricos sucedieron en esta región  de Macedonia , en el Norte de Grecia. ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Τι συμβαίνει στην Αμφίπολη;

Τι συμβαίνει στην Αμφίπολη; Ανασκάφτηκαν μόλις τα 25μ. Τι κρύβεται στα υπόλοιπα 133 μ.;
 

Την ώρα που το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης στον λόφο Καστά αντιστέκεται σθεναρά στο να δώσει απαντήσεις τόσο για την ταυτότητα του νεκρού όσο και για τις πολλές πρωτοτυπίες που διακρίνουν την κατασκευή του, τα σενάρια βρίσκουν έδαφος για να φουντώσουν και να διαδοθούν με ταχύτητα.
Το πρώτο που γεννάται είναι τι συμβαίνει στο βάθος του λόφου. Η διάμετρός του είναι 158,4 μ. και η ανασκαφή καλύπτει μετά βίας τα 25 μ. σε ευθεία γραμμή. Στα υπόλοιπα 133 μ. τι κρύβεται; Ενδέχεται να βρίσκονται κάτω από τον λόφο Καστά περισσότερα του ενός ταφικά μνημεία;
Το δεύτερο έχει να κάνει με την αλλαγή πλεύσης που παρατηρείται πρωτίστως από την ανασκαφική ομάδα, η οποία αν και αρχικά είχε κάνει λόγο για σφράγιση του μνημείου την εποχή της κατασκευής του, βάσει των νέων δεδομένων – του εντοπισμού της κεφαλής της Σφίγγας στον τρίτο θάλαμο, τη σπασμένη μαρμάρινη πόρτα και τη φθορά στο ψηφιδωτό με την Αρπαγή της Περσεφόνης – εκτιμά κάτι που πολλοί είχαν υποστηρίξει εξαρχής: ότι οι τοίχοι σφράγισης και η κατάχωση έγιναν μεταγενέστερα της ανέγερσης του μνημείου.
Το θέμα είναι όμως πότε συνέβη αυτό. Επιπλέον δε δημιουργεί εύφορο έδαφος για ακόμη ένα σενάριο που έχει βρει ήδη πολλούς οπαδούς: ότι το μνημείο χρησιμοποιήθηκε περισσότερες από μία φορές σε διαφορετικές φάσεις και ενδέχεται να ήταν επισκέψιμο, τουλάχιστον ώς το σημείο όπου βρισκόταν η πόρτα.
Τέλος, η σαφώς αναμοχλευμένη κατάσταση του δαπέδου στον τρίτο θάλαμο επιτρέπει να διατυπωθεί η άποψη ότι οι τυμβωρύχοι στην αναζήτηση κάποιου θησαυρού προκάλεσαν τη συγκεκριμένη καταστροφή του δαπέδου και δεν κρύβεται κάτι αξιοσημείωτο κάτω από τον πωρόλιθο.
Μιχ. Τιβέριος: Ίσως να μη μάθουμε ποτέ τον «ένοικο» της Αμφίπολης
«Θεωρώ ότι είμαστε κοντά στο τέλος της ανασκαφής», λέει ο ακαδημαϊκός και ομότιμος καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, κ. Μιχάλης Τιβέριος.
«Δεν πιστεύω ότι κάτω από το έδαφος του τρίτου θαλάμου – τέταρτου χώρου υπάρχει άλλη αίθουσα. Δεν πιστεύω ότι υπογείως υπάρχει άλλος χώρος. Θεωρώ ότι από εδώ και στο εξής δεν υπάρχει κάτι άλλο», επισημαίνει ο κ. Τιβέριος σχετικά με τις εξελίξεις των ανασκαφικών εργασιών στο μνημείο της Αμφίπολης που, ως γνωστόν, αποκάλυψαν ότι δεν υπάρχει τέταρτος θάλαμος, με αποτέλεσμα οι προσπάθειες να έχουν πλέον στραφεί κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου.
«Υπάρχει περίπτωση να μην μάθουμε ποτέ με βεβαιότητα ποιος ήταν θαμμένος σ’ αυτόν τον τάφο», μας λέει επίσης ο κ. Τιβέριος, ο οποίος έχει διατυπώσει εικασίες ότι στο μνημείο μπορεί να «φιλοξενείται» ο στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Νέαρχος, ή ότι το μεγαλοπρεπές μνημείο μπορεί να έχει χτιστεί για τη σύζυγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ρωξάνη και το γιο τους, Αλέξανδρο Δ’. «Θυμίζω ότι όλα αυτά είναι εικασίες. Μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν», ξεκαθαρίζει ο κύριος Τιβέριος.
Για τον ίδιο, σίγουρο και βεβαιωμένο είναι ότι το ταφικό μνημείο χρονολογείται στο τέλος του 4ου – αρχές 3ου αι π. Χ. «Το ότι το δάπεδο του τάφου φαίνεται παραβιασμένο, αυτό οφείλεται στις προσπάθειες των τυμβωρύχων που η παρουσία τους είναι κάτι παραπάνω από έντονη από την αρχή που άρχισε να αποκαλύπτεται αυτό το μνημείο», αναφέρει ο ίδιος. Και θυμίζει: «Ότι δεν υπάρχει τέταρτος θάλαμος το έχω πει εδώ και πάρα πολύ καιρό. Είχα πει, βέβαια, ότι δεν υπάρχει κατά 95% αλλά επειδή αυτό το μνημείο έχει πολλά πρωτόγνωρα στοιχεία, άφηνα ένα ποσοστό 5% να υπάρχει».
Σε τι μπορεί να ελπίζει, λοιπόν, τώρα η ανασκαφική ομάδα; «Αν οι τυμβωρύχοι άδειασαν τη λάρνακα κι άφησαν οστά ή θραύσματα οστών, τότε ίσως να μπορούμε να μάθουμε το φύλο του ενοίκου ή των ενοίκων του τάφου. Ως εκ τούτου, αν βρεθεί κάτι, αυτό μπορεί να υπάρχει στο χώμα του τρίτου θαλάμου. Μπορεί να βρούμε εκεί κάποιο ίχνος του νεκρού. Κάτι που δεν είχε αξία για τους τυμβωρύχους».
Αλήθεια, θα απογοητευθεί αν δεν υπάρξουν άλλα ευρήματα και δεν αποκαλυφθεί η ταυτότητα του ενοίκου ή των ενοίκων του τάφου;«Εγώ γιατί να απογοητευτώ; ΄Ισα – ίσα, κάποιοι άλλοι θα απογοητευθούν διότι έκαναν ένα σωρό σενάρια. Αυτό το μνημείο, ούτως ή αλλιώς, είναι πρωτόγνωρο για την επιστήμη της αρχαιολογίας. ΄Εδωσε και θα δώσει πολλά νέα στοιχεία. Να δούμε, βέβαια, και τα αποτελέσματα της ανασκαφής. Αν δηλαδή η ανασκαφή έχει γίνει με επιστημονικό τρόπο. Διότι πολύ αμφιβάλλω – όταν βλέπω μπουλτόζες στην ανασκαφή – αν είναι επιστημονική ανασκαφή».
Παλιαδέλη: Έχουμε όλοι ευθύνη για τις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν στην Αμφίπολη
«Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι για την άνοδο των προσδοκιών από την Αμφίπολη, αλλά αυτό δεν μειώνει την αξία του ευρήματος» είπε η  Χρυσούλα Παλιαδέλη, καθηγήτρια Αρχαιολογίας.
Η Χρυσούλα Παλιαδέλη υποστήριξε ότι «από την αρχή φαινόταν ότι ο τάφος είναι πειραγμένος, η εικόνα ήταν σαφής» τόνισε η καθηγήτρια και πρόσθεσε ότι με το που θα «τελειώσει και η έρευνα στο χώμα στον τρίτο θάλαμο και εάν δεν βρεθούν άλλα στοιχεία κλείνει η ανασκαφή».
Για το υποτιθέμενο πέρασμα κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου, η κ. Παλιαδέλη είπε ότι «μέχρι στιγμής το μόνο που έχουμε είναι σπασμένα κομμάτια δεν βλέπουμε μία κατασκευή που να οδηγεί σε κρύπτη».
«Αν ισχύει ότι ο τελευταίος τοίχος είναι σφραγισμένος θα πρέπει να συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι το μνημείο τελειώνει εκεί, αυτό δεν σημαίνει ότι στον ίδιο τύμβο δεν υπάρχουν κι άλλοι τάφοι», είπε η κ. Παλιαδέλη και πρόσθεσε ότι ελπίζει ότι θα βρεθούν στο μνημείο οστά και αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να πλησιάσουμε την ταυτότητα του νεκρού και του μνημείου.
«Εάν δεν βρούμε οστά ή θραύσματα οστών, που να τεκμηριώνουν τουλάχιστον τον αριθμό των νεκρών, δηλ. εάν πρόκειται για έναν ή περισσότερους ή για το φύλο, δηλ. αν πρόκειται για άνδρα ή γυναίκα, καθώς και την ηλικία, τότε ο τάφος της Αμφίπολης θα είναι ένα μνημείο που θα ψάχνει για τον ιδιοκτήτη του» και έσπευσε να επισημάνει ότι ακόμη κι αν δεν αποδοθεί το μνημείο σε συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο, είναι ούτως ή άλλως μοναδικό για το μέγεθος, τη μορφή και τη διακόσμησή του.
Αθανάσιος Νακάσης: Έγιναν πολλά λάθη στην ανασκαφή της Αμφίπολης -Αν ψάξουμε καλύτερα, θα βρούμε και άλλους τάφους
Ο επίτιμος πρόεδρος της Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Αρχαίων Μνημείων, Αθανάσιος Νακάσης, εκτίμησε ότι υπάρχουν και άλλοι τάφοι στον τύμβο και πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, ότι δεν έγινε σωστά η ανασκαφή. Συγκεκριμένα, μιλώντας στο ΣΚΑΪ είπε πως «αν ψάξουμε στον τύμβο Καστά, ίσως βρεθούν και άλλοι τάφοι, μεγαλύτεροι, και ίσως ο Λέων να συνδέεται με κάποιο άλλο μνημείο της Αμφίπολης».
Μάλιστα, δεν συμφώνησε με την εκτίμηση ότι μπορεί να υπάρχει υπόγειος θάλαμος κάτω από το δάπεδο του 3ου. «Δεν υπάρχει προηγούμενο καμαροσκέπαστου μακεδονικού τάφου με υπόγειο. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι από κάτω, να σας πω την αλήθεια. Είναι ό,τι βλέπουμε. Η εκτίμηση αυτή υπήρχε από την προηγούμενη εβδομάδα», τόνισε ο κ. Νακάσης.
«Αν δεν βρεθεί μια επιγραφή, αν δεν υπάρξει επιγραφικό δεδομένο, ίσως δεν μάθουμε ποτέ για ποιον φτιάχτηκε το μνημείο. Ο τάφος πρέπει να έχει σχέση με κάποιον που έζησε και μεγάλωσε στην Αμφίπολη», πρόσθεσε.
Παράλληλα, ο κ. Νακάσης εκτίμησε ότι έχουν γίνει πολλαπλές απόπειρες σύλησης του τάφου. «Οι πρώτοι πήραν τα πολύτιμα και οι επόμενοι έψαχναν θησαυρούς κάτω από τα δάπεδα. Τρύπησαν το μωσαϊκό μπας και βρούν κάτι. Πιθανότατα χτύπησαν το δάπεδο και εκεί που άκουσαν να είναι σαν κούφιο τρύπησαν μήπως είναι κάτι κρυμμένο».
«Αυτό το μνημείο είναι τυπικός μακεδονικός τάφος. Έτσι είναι σχεδόν όλοι. Αν είναι οικογενειακός τάφος, πρέπει να έχουν βάλει και άλλους μέσα. Θα μπορούσαμε αν κάναμε τομές στους τοίχους, και συγκεκριμένα στα θεμέλιά τους, να βρούμε πότε χτίστηκε ο κάθε ένας από αυτούς. Τα όστρακα που θα βρίσκονταν εκεί θα έδιναν τη χρονολογία που χτίστηκε ο τοίχος. Μην ξεχνάμε ότι η αρχαιολογία έχει προχωρήσει πάρα πολύ και μετράει με ακρίβεια 2 ετών. Έτσι θα μπορούσαμε να εικάσουμε ποιος είναι θαμμένος εκεί. Κάθε εποχή χαρακτηρίζεται από ένα στρώμα. Όταν οι αρχαίοι κατασκευαστές αποφάσισαν να φτιάξουν τον τύμβο και να βάλουν χώμα, αυτό ήταν το πρώτο χτίσιμο. Το ίδιο έγινε και με τους τυμβωρύχους και πάει λέγοντας. Θα μπορούσαμε να ξέρουμε πότε έγινε η πρώτη τυμβωρυχία. Όταν όμως τα χώματα αφαιρούνται χύμα, τότε τα ευρήματα είναι μπερδεμένα και δεν έχουν καμία αρχαιολογική αξία παρά μόνο εμπορική. Οι ελπίδες πάντως δεν έσβησαν…», τόνισε ο κ. Νακάσης.
«Στον τεράστιο αυτό τύμβο αυτό θα πρέπει να υπάρχουν και άλλοι και μεγαλύτεροι τάφοι. Ο Λέων της Αμφίπολής μπορεί να μην αφορά αυτό τον νεκρό αλλά κάποιους άλλους ή κάποιον μεγαλύτερο», είπε o κ. Αθανάσιος Νακάσης. «Η Τούμπα της Βεργίνας είναι η μισή από τη συγκεκριμένη τούμπα στην Αμφίπολή και έχει τρεις καμαροσκέπαστους τάφους» πρόσθεσε.
Κρύβονται κι άλλοι τάφοι;
«Λογικά πρέπει να υπάρχει και άλλος τάφος μέσα στον τύμβο, δεν μπορεί μέσα σε έναν λόφο διαμέτρου 158 μ. να έχουν καλυφθεί μόνο τα 25 μ.» λέει στα Νέα ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας με ανασκαφική πείρα. «Άλλωστε και κάτω από τον τύμβο όπου βρέθηκε ο τάφος του Φιλίππου στη Βεργίνα υπήρχαν άλλοι τρεις τάφοι, δύο εκ των οποίων είχαν συληθεί» προσθέτει.
«Το θέμα είναι σε πόσο ποσοστό ο τύμβος είναι τεχνητός και πόσο είναι φυσικός βράχος» αναφέρει άλλος ακαδημαϊκός δάσκαλος της ίδιας ειδικότητας. «Η ύπαρξη περιβόλου πάντως αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για συστάδα τάφων» τονίζει.
Από την πλευρά της, η διευθύντρια Κλασικών Αρχαιοτήτων Κατερίνα Ρωμιοπούλου επισημαίνει: «Για να έχουμε μια σαφή απάντηση θα πρέπει να γίνει μια μαγνητική διασκόπηση, που θα δείξει σε ποιο σημείο θα πρέπει η ανασκαφική ομάδα να ‘χτυπήσει’». 
Δεν είναι, όμως, μόνο η τεχνολογία που μπορεί να μιλήσει για το περιεχόμενο του τύμβου. «Μια λύση θα ήταν να ‘ξυριστεί’ η επιφάνεια του λόφου πάνω από τον περίβολο, ώστε να διαπιστωθεί αν εξέχει κάτι» συνεχίζει η κ. Ρωμιοπούλου, ενώ ο ομότιμος καθηγητής συμπληρώνει: «Όπως εξείχαν άλλωστε οι παρειές του δρόμου (σ.σ.: του διαδρόμου πριν από την είσοδο) του συγκεκριμένου ταφικού μνημείου».
Στο ερώτημα εάν ο υπόγειος χώρος κάτω από τα δάπεδο του τρίτου θαλάμου, που ανασκάπτεται αυτό το διάστημα, μπορεί να κρύβει μία κρύπτη γεμάτη θησαυρούς και απαντήσεις, η κ. Ρωμιοπούλου απαντά:
«Δεν υπάρχουν τέτοιου τύπου κρύπτες στους μακεδονικούς τάφους τουλάχιστον στην εποχή που χρονολογείται το συγκεκριμένο μνημείο, δηλαδή στο τέλος του 4ου ή τις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Δεν αποκλείεται να πρόκειται απλώς για μια κατωφέρεια ή να λαξεύτηκε περισσότερο ο μαλακός φυσικός βράχος. Αν είναι κρύπτη θα πρέπει να έχει τοιχώματα. Αν υπήρχε εκεί πάντως μια χρυσή λάρνακα δεν πρόκειται να έχει γλιτώσει από τους τυμβωρύχους. Αν ήταν ξύλινη δεν θα έχει μείνει τίποτα, παρά μόνο καρφιά. Ωστόσο, με τόσες εκπλήξεις που έχει δώσει ώς τώρα το συγκεκριμένο εύρημα δεν πρέπει να αποκλείουμε τίποτα»τονίζει.
Ένα άλλο ερώτημα που μένει ακόμη αναπάντητο είναι αν τελικά ο τάφος ανήκει σε έναν νεκρό ή αν ήταν πολυάνδριο ή ηρώο κενοτάφιο.
«Έχουν άλλη μορφή τέτοιου είδους μνημεία» εξηγεί ο ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου. «Συνήθως είτε πρόκειται για έναν λάκκο είτε για μια μεγάλη αίθουσα. Κάτι τέτοιο όμως δεν έχουμε στην Αμφίπολη. Η άποψη αυτή διατυπώθηκε λόγω του Λέοντα που θεωρήθηκε από τους ανασκαφείς ότι ανήκει στον τύμβο. Κανείς τάφος όμως δεν έχει λέοντα. Και της Χαιρωνείας και της Αμφίπολης σχετίζονται με νεκρούς σε πεδίο μάχης, αλλά δεν βρίσκονταν στην κορυφή τύμβου».
Την άποψη αυτή εξέφρασε και στο δελτίο ειδήσεων της ΝΕΡΙΤ ο αρχαιολόγος Κώστας Σουέρεφ, ο οποίος τονίζει ότι «θα πρέπει να ελεγχθεί ο περίβολος του τάφου της Αμφίπολης, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν και άλλοι τάφοι».
Ο ίδιος υπενθύμισε ότι και στους τάφους των Αιγών συνέβη το ίδιο, ενώ συντάσσεται με την άποψη της ανασκαφικής ομάδας αναφορικά με το ενδεχόμενο να υπάρχει δάπεδο στον τρίτο θάλαμο και από κάτω και νέο δωμάτιο.
Επίσης, ο κ. Σουέρεφ επισήμανε ότι στον τάφο της Αμφίπολης μπορεί να βρίσκεται είτε ο γιος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Αλεξάνδρος, είτε ο Αρίστωνας, φρούραρχος του Μακεδόνα ηγέτη.
Π. Φάκλαρης: Στην Αμφίπολη έγινε παρέλαση τυμβωρύχων
Ο τάφος της Αμφίπολης είναι συλημένος χωρίς καμία αμφιβολία, δηλώνει ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Π. Φάκλαρης. Μάλιστα, ο καθηγητής σε συνέντευξή του στο Star έκανε λόγο για «παρέλαση τυμβωρύχων».
«Από την αρχή ήταν σαφές ότι ο τάφος της Αμφίπολης έχει συληθεί. Από την άνοιξη εγώ στα μαθήματά μου έλεγα στους φοιτητές μου ότι αν βρεθεί ο τάφος θα είναι συλημένος. Εκτιμώ ότι έχει συληθεί τουλάχιστον δύο φορές και μιλάμε οπωσδήποτε για παρέλαση τυμβωρύχων».
Ως απόδειξη της σύλησης του τάφου ο καθηγητής αναφέρει την «αναστάτωση» στα δάπεδα των δύο δωματίων αλλά και τις φθορές στο ψηφιδωτό, τις οποίες αποδίδει σε προσπάθεια των τυμβωρύχων να βρουν θησαυρό σκάβοντας.
Ο κ. Φάκλαρης λέει επίσης ότι και να υπάρχει τρίτος θάλαμος δεν πρόκειται να βρεθεί τίποτα, αφού τα πολύτιμα αντικείμενα θα τα έχουν πάρει σίγουρα οι τυμβωρύχοι.
Σημειώνει ακόμη ότι δεν θα βρεθεί ποτέ το όνομα του νεκρού του τάφου, αφού δεν υπάρχει επιγραφή, ενώ δηλώνει με βεβαιότητα πως δεν έχει θαφτεί εκεί βασιλιάς.
Κενοτάφιο ηρώου υπέρ του Μεγάλου Αλεξάνδρου
«Οι κενοί θάλαμοι και το αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκε η ανασκαφή, ενισχύει την εκδοχή περί κενοταφίου ηρώου υπέρ του Μεγάλου Αλεξάνδρου» εκτιμά από πλευράς της η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ και προσθέτει πως «πρόκειται για ένα μνημείο που δεν χρησιμοποιήθηκε ξανά για οποιονδήποτε άλλον, καθώς κάτι τέτοιο θα συνιστούσε βέβηλη πράξη».
«Οι θάλαμοι, κατά πάσα πιθανότητα, χρησιμοποιήθηκαν από κάποια λατρευτική κοινότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ενόσω περίμεναν τον επαναπατρισμό της σορού του. Τα αντικείμενα που περιείχε ο τάφος, θα πρέπει να είχαν αφαιρεθεί προτού εναποτεθεί η επίχωση, η οποία έγινε ώστε να εμποδίσει την κατάρρευση του μνημείου», γράφει στο προσωπικό της blog η γνωστή αρχαιολόγος.

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Σταμάτης Σπανουδάκης: “Ένα ευχαριστώ στην Αμφίπολη” (VIDEO)

Αναρτώντας το σπουδαίο τραγούδι του “Ζει και βασιλεύει” που είναι από τον πρώτο δίσκο του για τον Μέγα Αλέξανδρο, ο σπουδαίος καλλιτέχνης έγραψε : “Ένα ευχαριστώ στην Αμφίπολη” και “έσπασε” κάθε ρεκόρ σε κοινοποιήσεις και like.

Ο Σταμάτης Σπανουδάκης, συνέχισε μάλιστα το “ευχαριστώ” του, αναρτώντας τα όσα είχε γράψει στον δεύτερο δίσκο του για τον Αλέξανδρο το 2008, ως πρόλογο στην δεύτερη δουλειά του:

To γράμμα στον Αλέξανδρο:

“Ένα γράμμα στον Αλέξανδρο, επ’ ευκαιρεία του δεύτερου δίσκου μου γι’ αυτόν: “Δρόμοι που δεν περπάτησες”. Είναι καιρός που δεν σου έγραψα και θα΄θελα να σου εξηγήσω το γιατί σου γράφω πάλι τώρα, δεκατρία χρόνια μετά από εκείνο το πρώτο, σημαδιακό, για μένα τουλάχιστον, γράμμα.Ένα γράμμα, που μου έδωσε πολλή δύναμη και με πήγε σε δρόμους, που ίσως πάντα ήταν δικοί μου, αλλά δεν το ‘χα καταλάβει ως τότε. Χρειάστηκαν η μορφή κι η μυστική, αλλά τόσο έντονη παρουσία σου, για να καταλάβω και να προχωρήσω.

Είναι δρόμοι που περπάτησες κι είναι κι άλλοι, που δεν περπάτησες.
Αυτούς τους δεύτερους θέλω να σου “χαρίσω», περπατώντας τους για λίγο τώρα, μαζί σου.
Δρόμοι εσωτερικοί, δρόμοι της φαντασίας και του παραμυθιού, δρόμοι της Ανατολής, δρόμοι της Δύσης. Δρόμοι του μεταξιού, αλλά και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, δρόμοι της υποψίας του αληθινού Θεού και δρόμοι της σωτήριας βεβαιότητας. Δρόμοι στοργής, δρόμοι αγάπης, δρόμοι ιδρώτα, πόνου και δρόμοι αίματος. Δρόμοι ζωής, δρόμοι θανάτου και δρόμοι, αναστάσιμοι.
Τους δρόμους αυτούς μπορεί να μην τους βρεις όλους στην μουσική μου, αλλά είναι σίγουρα, για πάντα χαραγμένοι στην ψυχή μου. Γιατί η μουσική είναι “τέχνη» και η τέχνη έχει δυστυχώς και μαστοριά και λογική (εργαλεία ανθρώπινα, στα οποία από παιδί δίσταζα να εμπιστευτώ τα πραγματικά σημαντικά της ζωής μου). Η ψυχή όμως είναι φύσημα αληθινό, καθαρό και αιώνιο. Αυτήν άκου. Και συγχώρα με, που σε πλησιάζω για άλλη μια φορά και προσπαθώ να σε αγγίξω, μόνο με τα δικά μου όπλα, τη μουσική και τα λόγια μου.
Ξέρεις, ζω σε μια εποχή, που το “ποιητική αδεία» τείνει να αντικατασταθεί από το “ιστορική αδεία» και κάθε μωρο-νεοέλληνας βλέπει την ιστορία, όπως προστάζουν τα πεπαλαιωμένα, και συνήθως ιδιοτελή, πιστεύω του. Έτσι λοιπόν, αισθάνομαι τώρα, περισσότερο από ποτέ, την ανάγκη, να συνεχίσω να “αγκαλιάζω» με τη μουσική μου και εσένα, αλλά και ό,τι άλλο είναι πραγματικά δικό σου και δικό μας.
Ό,τι είναι, ήταν και πάντα θα είναι, Ελληνικό.
Λέω δικό μας, γιατί, δόξα τω Θεώ, είμαστε πολλοί που σκεφτόμαστε έτσι και ελπίδα μου είναι ότι θα γινόμαστε όλο και περισσότεροι. Γιατί η αλήθεια το ‘χει αυτό. Συγκεντρώνει ήσυχα και μυστικά γύρω της “αληθινά πρόσωπα», που περιμένουν τη στιγμή, ή τον άνθρωπο, για να φανούν.
Έτσι λοιπόν, και ανοίγοντάς σου και πάλι για λίγο τη ψυχή μου, σε αφήνω, δυστυχώς στα χέρια ανθρώπων, που δεν σ’ αγάπησαν και δεν σε κατάλαβαν.
Αλλά κυρίως σε αφήνω στα πιο ασφαλή μουσεία της γης. Τις καρδιές μας

Με πολλή αγάπη
Σταμάτης Σπανουδάκης 2008

[youtube http://www.youtube.com/watch?v=L9kGlwrL3E8&w=420&h=315]

Ποιο είναι το επόμενο “βήμα” των αρχαιολόγων στις ανασκαφές της Αμφίπολης

Ενόσω οι ανασκαφικές εργασίες προχωρούν στην Αμφίπολη και την ώρα που κορυφώνεται η αγωνία για τον ένοικο του τάφου, οι εκπλήξεις από τον Τύμβο Καστά διαδέχονται η μία την άλλη και προκαλούν για ακόμα μία φορά συγκίνηση.

Σύμφωνα με τα όσα έδωσε την Παρασκευή στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού διαπιστώθηκε η ύπαρξη δαπέδου σφράγισης από πώρινους λίθους. Σώζονται τα τμήματα του δαπέδου τα οποία βρίσκονται σε επαφή με τους πλαϊνούς τοίχους, με την ανασκαφική ομάδα να εκτιμά πως οι πώρινοι λίθοι στον τρίτο και τελευταίο θάλαμο του μνημείου αποτελούν, τελικά, οριζόντιο τοίχο σφράγισης. “Κατά την ανασκαφή, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, διαπιστώθηκε η ύπαρξη δαπέδου σφράγισης από πώρινους λίθους» αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση της Παρασκευής.

Παράλληλα η ανακοίνωση αναφέρει πως κατά την αποχωμάτωση του τέταρτου χώρου διαπιστώθηκε η ύπαρξη ενός τεχνητού λάκκου -ορύγματος- επί του φυσικού σχιστολιθικού εδάφους, επιφάνειας 4Χ2,10 μ., το οποίο το υπουργείο επιμένει να μην χαρακτηρίζει κρύπτη.

Πάντως η ύπαρξη του ορύγματος -το οποίο έχει διαστάσεις ενός μεγάλου δωματίου- πυροδοτεί νέους προβληματισμούς στην επιστημονική κοινότητα. Η επίτιμη έφορος Αρχαιοτήτων Κατερίνα Ρωμιοπούλου μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο εξήγησε: “Δεν υπάρχει άλλο τέτοιο παράδειγμα σε μακεδονικό τάφο. Για να διαπιστώσουμε ότι όντως πρόκειται για τεχνητό όρυγμα πρέπει να βρεθεί στο εσωτερικό του κάποιο στοιχείο. Αν δεν βρεθεί τίποτα μέσα θα μείνει ως όρυγμα με ερωτηματικά». Παράλληλα, δήλωσε στην εφημερίδα Τα Νέα: “Αν ο βράχος πελεκήθηκε για να γίνει το όρυγμα, ποιος μπορεί να το έκανε και γιατί; Μήπως περιείχε κάποιο κιβώτιο, λάρνακα ή κλίνη; Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε από τη στιγμή που δεν είμαστε ειδικοί στους θησαυρούς των πειρατών της Καραϊβικής. Διότι πλέον απέναντι στο συγκεκριμένο μνημείο είμαστε σαν τον Αλαντίν. Πηγαίνουμε με το λυχνάρι αλλά δεν ξέρουμε τι θα βρούμε».

Αλλος αρχαιολόγος διερωτάται: “Πρόκειται για κρύπτη που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της κατασκευής του μνημείου ή μήπως για αποθέτη που σκάφτηκε εκ των υστέρων για να τοποθετηθούν εκεί τα μάρμαρα, όπως το κεφάλι και φτερά των Σφιγγών»; Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου, μια τέτοια σκέψη υπονοεί ότι η δημιουργία του ορύγματος ίσως να συμπίπτει χρονικά με τη δημιουργία των σφραγιστικών τοίχων που “υψώθηκαν» για να προστατέψουν το μνημείο από βανδαλισμούς. Την άποψη για την ύπαρξη “αποθέτη» στον τρίτο θάλαμο υποστήριξε πρόσφατα και η καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Χρυσούλα Παλιαδέλη.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η νέα εξέλιξη αναφορικά με το όρυγμα πλέον αίρεται και η οποιαδήποτε αμφιβολία ότι ο τάφος μπορεί να μην είχε συληθεί από τυμβωρύχους. Το θέμα είναι όμως πότε εισέβαλαν στο μνημείο. Το σύλησαν περισσότερες από μία φορές; Πότε σφραγίστηκε; Πώς βρέθηκε η πόρτα κάτω από το δάπεδο; Η αμμώδης επίχωση μπήκε από ανθρώπινο χέρι;

“Το δυστύχημα είναι ότι δεν έχει βρεθεί ούτε ένα κινητό εύρημα, ένα νόμισμα, ένα όστρακο, ειδικά μέσα στον τρίτο θάλαμο» σχολιάζει στα Νέα έμπειρη αρχαιολόγος. “Είναι δυνατόν να περάσουν τυμβωρύχοι και να μην τους έσπασε ένα αγγείο; Να μην τους έπεσε κάτι; Είναι λες κι έχει σκουπίσει κάποιος κι έχει σβήσει τα ίχνη», προσθέτει.

Επίσημη ανακοίνωση (28-10-14)

Ερωτήσεις προς την Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λ.Μενδώνη

Ερώτηση: Ο τάφος είναι συλλημένος;

Απάντηση: Ο τάφος έχει δεχθεί σαφέστατα ανθρώπινη παρέμβαση, μέχρι εδώ που βρισκόμαστε. Από την αρχή της ενημέρωσης είχαμε πεί-κι έχουμε πολλές φορές επαναλάβει- ότι έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις δράσης τυμβωρύχων. ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ