Ο Θάνατος των Αρχαίων
(Του Κωστή Παλαμά)
Και οι τριπλές οι πόρτες οι χρυσές
και οι χαλκένιες πόρτες τρίξανε
τρίξιμο σα να βογγήξαν
και χωρίς κανένα γγίξιμο,
σάμπως μαγεμένες, διάπλατες,
από μόνες τους ανοίξαν.
Κι αποκάτω απ’ τα μουράγια τα διπλά
με τα δυναμάρια τ’ άπαρτα,
κι αποκάτω από τα πλάγια που γεράνια
και χλωρά και ρουμπινιά τριγύρω υψώνονται,
δέρνουν τα νερά του Μαρμαρά,
τα καλόχτιστα λιμάνια. ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Πέτριτς-Βουλγαρία.
Επαναλαμβάνονται από σήμερα- 26 Σεπτεμβρίου- οι αρχαιολογικές ανασκαφές της σπουδαίας αρχαίας πόλης Ηράκλειας της Σιντικής, σύμφωνα με τον διευθυντή του ιστορικού Μουσείου στο Πέτριτς, Σωτήρ Ίβανοφ.
Ο Ίβανοφ μίλησε στο βουλγαρικό πρακτορείο ‘Φόκους’ για το έργο των ανασκαφών στην περιοχή και για την αρχαία αυτή πόλη.
FOCUS: Πείτε μας κ. Ίβανοφ για την αρχαία πόλη και τι έχει βρεθεί στη διάρκεια των ανασκαφών που γίνονται κοντά στο Πέτριτς.
Sotir Ivanov: Η πόλη λέγεται Ηράκλεια Σιντική. Το όνομα προέρχεται από τον Ηρακλή και την περιοχή Σιντική, όπου ζούσε η θρακική φυλή των Σιντών. Μια ενδιαφέρουσα θρακική φυλή που αναφέρεται στις πρώτες διερευνητικές εργασίες των Ελλήνων στην περιοχή.
Κατ’ αρχάς η φυλή αυτή ζούσε στο νησί Λήμνος, γύρω στον όγδοο αιώνα προ Χριστού. Οι Έλληνες από τον Όμηρο και μετά άρχισαν να γράφουν για τους Σιντούς.
Είναι σαφές ότι οι Σιντοί κάτω από την πίεση του ελληνικού αποικισμού κατά μήκος της ακτής, ανέβηκαν βορειότερα και κατέλαβαν τον χώρο τον οποίο εμείς καθορίζουμε ως Μέσο Στρυμόνα – το πέρασμα Ρούπελ που χωρίζει τη νότια από τη βόρεια Κρέσνα και καθορίζει την κοιλάδα του Στρυμόνα.
Προσδιορίζεται ως ένα τμήμα της πελασγικής φυλής. Οι Πελασγοί, σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες και τους συγγραφείς τους, ήταν ο αρχαιότερος πληθυσμός. Πελασγοί, Θράκες και Έλληνες έρχονται στη συνέχεια κατά το τελευταίο τμήμα των μεταναστεύσεων.
Βέβαια, υπάρχει και η θεωρία ότι οι Σιντοί της Λήμνου με τους Σιντούς του Μέσου Στρυμόνα να μην είχαν καμία σχέση, απλά να είναι σύμπτωση ονομάτων. Αλλά αναφέρονται στον 8ο και 7ο αιώνα π.Χ. και δεν μπορούμε να είμαστε απολύτως σίγουροι, δεν έχει γίνει καμία έρευνα με βάση τα επιγραφικά μνημεία, τις ιστορικές επιγραφές και τα αρχαιολογικά μνημεία της ίδιας της πόλης.
FOCUS: Ποιοι είναι οι Σιντοί και πόσο ενδιαφέρον υπάρχει για την πόλη αυτή που γίνονται οι ανασκαφές;
Sotir Ivanov: Οι Σιντοί έχουν ενδιαφέρον γιατί έκοψαν και δικό τους νόμισμα που απεικονίζει τον Ηρακλή και γράφει ΗΡΑΚΛΕΙΑ και από κάτω ΣΙΝΤΙΚΗ, αυτό δηλώνει ότι είχαν μεγάλο επιχειρηματικό προσανατολισμό.
Ως πόλη η Ηράκλεια Σιντική αναφέρεται από τον 4ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 6ο αιώνα μ.Χ. Άκμασε πάνω από 1000 χρόνια. Στο Ιστορικό Μουσείο στο Πέτριτς υπάρχει επιγραφή του 308 με τον αυτοκράτορα Γαλέριο που επισκέφθηκε την Ηράκλεια τη Σιντική και αναφέρεται στους δικαστικούς λειτουργούς της πόλης αυτής. Η επιγραφή είναι στα λατινικά σε 24 γραμμές και εκεί αναφέρεται η πόλη ως Herculaneum Sintica. Πριν αποκαλυφθεί η επιγραφή αυτή πολλοί πίστευαν ότι η τοποθεσία ανήκε στην αρχαία πόλη Πέτρα.
FOCUS: Από πού προέκυψε ότι ήταν η Πέτρα;
Sotir Ivanov:: Ο Γαλλίδα πρόξενος στη Θεσσαλονίκη πριν από τη Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση του 1789, Μαρία Σπρικοζινέρι, έκανε ένα ταξίδι στην κοιλάδα του Στρυμόνα. Βρέθηκε στην περιοχή, είδε τις αρχαιότητες και είπε ότι πρόκειται για την πόλη Πέτρα που συνδέεται με την πορεία του Φιλίππου του Ε’. Από τότε το 1789 μέχρι το 2002, οι ερευνητές είχαν πει ότι ήταν η αρχαία Πέτρα. Το 2002 ανακαλύφθηκε η επιγραφή που καθόρισε την πραγματική ονομασία της αρχαίας πόλης. Αυτή είναι Herculaneum Sintica, Ηράκλεια Σιντική, μία από τις αρχαιότερες πόλεις της περιοχής με μεγάλη ιστορική σημασία.
FOCUS: Πότε άρχισαν οι ανασκαφές και τι αποκαλύφθηκε;
Sotir Ivanov: Οι αρχαιολογικές ανασκαφές άρχισαν το 2007. Αποκαλύφθηκε μία αρχαιολογική έκταση 500 έως 600 μέτρων, με τειχίσματα τα οποία αποκαταστάθηκαν και είναι ένας αρχαιολογικός χώρος επισκέψιμος για τους επισκέπτες. Στον αρχαιολογικό χώρο υπάρχει ένα αρχαίο εργαστήριο, οδοί που είναι σχεδόν οριζόντιοι με την Ανατολή-Δύση , υπάρχει και ένας δρόμος με κατεύθυνση βορρά – νότου που οδηγεί στο λόφο με πλατύσκαλο.
FOCUS: Βρήκατε κάτι από την αρχιτεκτονική ή την οργάνωση της πόλης;
Sotir Ivanov: Ναι. Την εποχή που ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας άρχισε να κατακτά νέα εδάφη, το 346 οι Σίντιοι ήταν ισχυρότατοι και αυτό φαίνεται από τον Θράκα βασιλιά Σιτάλκη που εκστράτευσε εναντίον της Μακεδονίας, μέσω της κοιλάδας του Στρυμόνα ποταμού, παρόλο που υπήρχε μια πιο άνετη οδός από την άνω Κοιλάδα του Στρυμόνα, αλλά προτίμησε τη σημερινή Βλαχίνα Μαλισκέβσκα και πεζοπορώντας μέσα από την άγρια βλάστηση των βουνών καθώς αυτή ο οδός δεν ήταν εμπόδιο για τους Σιντούς.
Αργότερα όταν ο Φίλιππος ο Β΄ ξεκίνησε με την ιδέα της κατάκτησης των Βαλκανίων, η Ηράκλεια η Σιντική ήταν στο δρόμο του. Μετά το 346 π.Χ. η Ηράκλεια κατακτήθηκε από τους Μακεδόνες και αργότερα επί Κασσάνδρου έγινε μία από 10 βασιλικές πόλεις.
Ως βασιλική πόλη ήταν η πόλη με τα κριτήρια της αρχαίας ελληνικής πόλης, ετήσια δικαστική εξουσία, με το σχετικό ειρηνοδικείο. Η πόλη είχε έναν καθαρό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα και σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς είχε πληθυσμό από 30 έως 40 χιλιάδες άτομα. Κατά πάσα πιθανότητα ακολούθησαν το σύστημα του Ιπποδάμειου Κέντρου (όπως στη Μίλητο) με διαμορφωμένους δρόμους που συναντιούνταν στο κέντρο της πόλης.
FOCUS: Τι κτήρια έχουν αναβρεθεί μέχρι σήμερα;
Νόμισμα του 1ου αιώνα π.Χ. από τα ευρήματα στην Ηράκλεια Σιντική- απεικόνιση της Νέμεσις
Sotir Ivanov: Βρήκαμε ένα εργαστήριο για δημιουργία τερακότα μάσκες και σχετικά στοιχεία. Ήταν αρχαίες προσωπίδες για χρήση στο θέατρο. Πολύ πιθανόν να εισάγονταν από την Αθήνα ή την Κόρινθο, είναι εξαιρετικής δεξιοτεχνίας. Εντούτοις, είμαστε σίγουροι ότι στο αρχαίο εργαστήριο που ανακαλύψαμε παράγονταν μάσκες, αφού βρέθηκε η μήτρα που κατασκευάζονταν αυτές.
Βρήκαμε δηλαδή καλούπια που τοποθετούνταν για τη δημιουργία μάσκας, οι οποίες κατόπιν ψήνονταν σε καμίνι νότια, έξω από το πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αρχαίες πόλεις έχουν πολύ αυστηρούς κανόνες για την πρόληψη των πυρκαγιών από τους φούρνους, οι οποίος συνήθως βρίσκονταν κοντά σε ποτάμι. Βρέθηκαν προσωπίδες που είναι θλιβερές και προσωπίδες που είναι ξεκαρδιστικές.
Το εργαστήρι αυτό στην Ηράκλεια τη Σιντική, προϋποθέτει θέατρο στην πόλη. Επίσης, ηθοποιούς οι οποίοι ήταν άνδρες και έπρεπε να παίξουν το θηλυκό χαρακτήρα στο θεατρικό έργο, τότε έπρεπε να βάλουν μια προσωπίδα. Άλλωστε πως μπορούσαν να παραστήσουν το θεό Διόνυσο;
Το εργαστήρι προσωπίδων υπήρχε από το 2ο αιώνα έως τον 4ο αιώνα τότε που έγιναν ξένες εισβολές οι οποίες συν τω χρόνω έφεραν την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Γνωστοί εισβολείς είναι οι Γότθοι που σχετίζονται με τους αυτοκράτορες και την στρατιωτική κρίση στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Η επίθεση των Γότθων έγινε στα 248 μ.Χ. και η δεύτερη το 268 μ.Χ. Οι Γότθοι νικήθηκαν από το Ρωμαϊκό Στρατό ωστόσο προξένησαν σοβαρές καταστροφές σε όλες τις περιοχές.
Στις 26 Σεπτεβρίου 2012 οι ανασκαφές συνεχίζονται με μια μεγαλύτερη ομάδα από τον Δρ Ludmil Vagalinski του Εθνικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, τον Καθηγητή Ivo Cholakov και άλλους συναδέλφους. Αυτό το έτος χωρίζεται σε δύο ανασκαφικές περιόδους. Η πρώτη ήταν τον Ιούλιο που η εργασία έγινε με αμερικανική αρχαιολογική ομάδα και τώρα η δεύτερη, τον Σεπτέμβριο, που θα κρατήσει μέχρι τον Οκτώβριο οι ασχολίες θα είναι η διατήρηση και η αποθήκευση των ευρημάτων καθώς και η δημοσιοποίηση της αρχαιολογικής εργασίας στον επιστημονικό κόσμο, που αποτελεί και μια σημαντική πτυχή για τους επισκέπτες της περιοχής.
Μεταφορά στη ελληνική γλώσσα:
© mikres-ekdoseis- Γιῶργος Ἐχέδωρος
http://www. mikres-ekdoseis.gr
Aπόδειξη ότι η πανάρχαια εκστρατεία του Διονύσου στην Κίνα ήταν γεγονός ίσως είναι η διάσημη μούμια της Λουλάν, αφού πρόκειται για μια Καυκασια γυναίκα που προέρχεται από μια εποχή στην οποία απλά δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στη σημερινή Κίνα, τουλάχιστον με βάση τις ανακρίβειες που μας διδάσκουν στα σχολεία.
Η εκστρατεία του Δινύσου σε Κίνα και Ινδία, αναφέρεται στα «Διονυσιακά» του Νόννου, και μάλλιστα υπάρχει στην Κίνα η επαρχία Γιουνάν που σημαίνει «Ιωνία» όπου καλλιεργούνται αμπέλια και παράγεται κρασί! Σημειώνεται ότι ο Διόνυσος ήταν ο θεός του κρασιού.
Η Λουλάν πέθανε πριν απο 3.800 χρόνια κατά τη διάρκεια ενός εμπορικού ταξιδιού, στον θρυλικό «Δρόμο του Μεταξιού», αλλά αυτό έγινε γνωστό μόλις το 1980. Δρόμος του μεταξιού ονομάζεται η διαδρομή που ακολουθούσαν οι έμποροι και οι εισαγωγείς αγαθών μεταξύ Ευρώπης και Κίνας.
Η ξηρότητα του κλίματος και τα αλατούχα εδάφη διατήρησαν την Λουλάν και τις άλλες μούμιες σε άριστη κατάσταση. Η μούμια ονομάστηκε «η ωραία κοιμωμένη«, επειδή τα έντονα χαρακτηριστικά του προσώπου της διατηρήθηκαν ακόμα και μετά θάνατον. Δυστυχώς η περιοχή Tarim που βρέθηκαν οι μούμιες είναι πολιτικά ασταθής και γι΄αυτό η ανακάλυψη τους θεωρήθηκε ως αιτία αποσταθεροποίησης και υποκίνησης ταραχών.
Οι ντόπιοι ονομάζονται Ουϊγούροι, μοιάζουν περισσότερο με Ευρωπαίους παρά με Ασιάτες και ισχυρίζονται ότι είναι απόγονοι της Λουλάν. Μάλιστα λένε ότι η μούμια είναι μια ισχυρή απόδειξη ότι οι ίδιοι κατοικούσαν στην περιοχή πριν από τους Κινέζους.
Η πεντάμορφη ήρθε από τη … Σιβηρία
Η ανακάλυψη αυτή φαίνεται ότι όξυνε την αντιπαράθεση και οι Κινεζικές αρχές απαγόρευσαν την πρόσβαση στην αρχαιολογική περιοχή, επειδή οι μούμιες ενισχύαν τους ισχυρισμούς των Ουϊγούρων που επιζητούν πολιτική αυτονομία. Ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, Victor Mair, συνέβαλε αποφασιστικά στη μελέτη των ευρημάτων όταν μαζί με τον γενετιστή, Paolo Francalacci, κατάφεραν να πάρουν γενετικό υλικό το 1993 και να εξετάσουν το DNA από τις τρίχες της κεφαλής.
Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι οι μούμιες ήταν πράγματι ευρωπαϊκής καταγωγής. Ειδικότερα, ήταν αρχαίας κελτικής καταγωγής, αλλά πιθανότατα είχαν φύγει από τη Σιβηρία και δεν σχετίζονται με τους Ουϊγούρους! Η κυβέρνηση της Κίνας επέτρεψε την έρευνα μόλις το 2007 και δύο χρόνια μετά τα ευρήματα επαλήθευσαν τη σχέση με τη Σιβηρία, καθώς επίσης και ότι υπήρχαν εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των λαών της Μεσοποταμίας, της κοιλάδας του Ινδού ποταμού και της Ευρώπης.
Το εμπόριο υφασμάτων έφερε τους Ευρωπαίους στην Ανατολή
Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Λουλάν και οι άλλες μούμιες βρέθηκαν στο επίκεντρο μιας σύγχρονης εθνικιστικής διαμάχης, σε βάρος όμως της ιστορικής αλήθειας που διαπίστωνε ότι οι Ευρωπαίοι έφθασαν στην Κίνα τουλάχιστον 1000 χρόνια νωρίτερα απ΄ότι γράφουν τα βιβλία ιστορίας. Μέχρι σήμερα μας δίδασκαν οτι οι αρχαίοι λαοί δεν μετακινούνταν και ζούσαν σε απομόνωση, ενώ τώρα προκύπτει το ακριβώς αντίθετο.
Η Λουλάν και οι άλλες μούμιες που βρέθηκαν θαμμένες μαζί της έχουν καυκάσια καταγωγή και τα κτερίσματα στους τάφους δείχνουν ότι μάλλον ήταν έμποροι υφασμάτων και δερμάτινων ειδών. Θάφτηκαν με πολλα ρούχα, ενώ ένας άνδρας βρέθηκε με δέκα διαφορετικά καπέλα. Οι αποικίες κοντά στο δρόμο του μεταξιού ήταν σημεία συνάντησης των εμπόρων που αντάλλασσαν προϊόντα από τη Δύση και την Ανατολή. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, Ρωμαίος συγγραφέας, περιγράφει τους εμπόρους ως ψηλούς, ξανθούς με γαλανά μάτια.
Η όμορφη φυλή με τα τατουάζ
Η Λουλάν πέθανε γύρω στα 40, μάλλον από τις κακουχίες και από προβλήματα στους πνεύμονες που της προκάλεσε το τοξικό μείγμα άμμου και καπνού που εισέπνεε από τις φωτιές στους καταυλισμούς. Θάφτηκε τυλιγμένη με ωραίο υφαντό στον αργαλειό. Την εποχή που πέθανε οι ιστορικοί μας έλεγαν οτι δεν υπήρχαν Ευρωπαίοι στην Ασία. Όμως η Λουλάν είναι σίγουρα Καυκάσια. Τα χαρακτηριστικά της δεν αφήνουν περιθώριο αμφισβήτησης .
Τα ξανθά μαλλιά της είναι όμορφα πλεγμένα σε κοτσίδα και η ίδια ήταν ψηλή και αρχοντική με ωραία ζυγωματικά και λεπτή μύτη. Ποιά ήταν όμως η Λουλάν και γιατί πέθανε τόσο μακριά από την πατρίδα της; Τι αναζητούσε αυτή και οι υπόλοιποι στην αφιλόξενη έρημο της Κίνας ;
Όλες αυτές οι μούμιες που βρέθηκαν στην περιοχή Tarim, ανήκαν στην ευρωπαϊκή φυλή Τσέρτσεν. Ήταν μια μάλλον ειρηνική φυλή αν κρίνουμε από τα ελάχιστα όπλα που βρέθηκαν σε παρόμοιους τύμβους. Οι περισσότεροι είχαν τατουάζ σαν αυτά που είχαν οι Σκύθες και οι Θράκες, με τεχνική που μοιάζει με τις σύγχρονες μεθόδους. Αποτέλεσμα ήταν ένα ευρύ φάσμα χρωμάτων και έντονο αποτέλεσμα. Μια γυναίκα ειχε τατουάζ την ημισέληνο στο πρόσωπο πράγμα που δείχνει οτι ήθελε να το επιδεικνύει ή ίσως να λειτουργούσε σαν ένα είδος ταυτότητας. Είχε επίσης στα χέρια πολλα τατουάζ για λόγους συμβολικούς ή διακοσμητικούς.
Ένας άντρας, γύρω στο 1.80, είχε τατουάζ έναν ήλιο στους κροτάφους, σαρκώδη χείλη, μακριά μύτη , καστανοκόκκινα μαλλιά και κοκκινωπή γενειάδα. Ήταν τυλιγμένος σε κόκκινο χιτώνα και οι περικνημίδες ήταν απο ριγωτό ύφασμα σαν τα σκωτσέζικα υφάσματα. Ίσως λοιπόν στα τατουάζ να κρύβονται τα μυστικά τους. Μια πιο λεπτομερής έρευνα για τη μέθοδο που έγιναν, αλλα και τα σχέδια που επέλεγαν, να αποκαλύψει μια διαπολιτιστική σχέση μεταξύ των λαών της Ευρώπης και της Ασίας. Όταν ένας άνθρωπος εκείνη την εποχή επέλεγε να κάνει τατουάζ ήταν μια μεγάλη απόφαση.
Tα τατουάζ συνδέονταν με τη μαγεία, την εξουσία και το κύρος. Οι μούμιες της περιοχής Tarim προκάλεσαν αναστάτωση στον δυτικό επιστημονικό κόσμο αφού είναι η απόδειξη ότι 4000 χρόνια πριν, οι άνθρωποι ταξίδευαν, συναλλάσσονταν και αντάλλασσαν προϊόντα και ιδέες, γεγονός που ίσως εξηγεί γιατί κάποιες μορφές τέχνης και μύθοι είναι κοινοί σε φαινομενικά διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες.
Read more: http://elnewsgr.blogspot.com/2014/05/blog-post_2124.html#ixzz31btgt1xM
Ο Σείριος. Το Υπέρλαμπρο Άστρο, το μυστηριώδες άστρο που κυβέρνησε το πνεύμα των αρχαίων Μακεδόνων, ξαναστρέφει το πρόσωπο του στην Ελλάδα, τώρα που μπαίνουμε στον Υδροχόο. Αιγύπτιοι, Βαβυλώνιοι, Ασσυριοι,…. Σουμέριοι, Ετρούσκοι και Ρωμαίοι έχουν στο πάνθεον τους μία θέση για το αστέρι εκείνο που, περισσότερο από τ’ άλλα, λάμπει στο βράδυνα ουρανό.
Μυστηριακές λατρείες και συμβολισμοί που κρύβουν χαμένα μυστικά μέσα στη νύχτα του χρόνου. Μπορούμε άραγε να ανασυνθέσουμε τις ψηφίδες μιας μεγάλης γνώσης που χάθηκε ή που ίσως παραμένει ακόμη ανάμεσα μας σε μέρη που δεν φανταζόμαστε; Ένας κώδικας περιμένει να αποκρυπτογραφηθεί…
Η περιοδική μεταβολή της φωτεινότητας του κάθε 25 χρόνια συνοδεύεται από ισχυρότατα παλιρροιακά κύματα, λόγω της γειτονίας του με το συνοδό του. Σύμφωνα με τη γνώμη πολλών αστρονόμων, ο Σείριος βρίσκεται στο «κέντρο» σχεδόν του γαλαξία μας. Ετυμολογικά, η λέξη «Σείριος, -α, -ον» σήμαινε ο καίων, ο κατά· καίων, ο καυστικός, ο θερμός και ήταν επίθετο των ουρανίων σωμάτων, τα οποία εκπέμπουν μεγάλη θερμότητα. «Σείριος» ονομαζόταν πολλές φορές και ο Ήλιος, γεγονός που δημιούργησε στην πορεία μεγάλη σύγχυση γύρω από το διαχωρισμό των δύο άστρων. (Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα άλλοι μιλούν για το «Μακεδονικό Άστρο» και άλλοι για το «Μακεδονικό Ήλιο», αναφερόμενοι στο γνωστό μακεδονικό σύμβολο). Ομόρριζες λέξεις είναι ο «σειριόκαυτος», που σήμαινε ο καμένος από τον ηλιακό καύσωνα ή από το Σείριο και η «σειρήνα», μυθικό εκείνο πλάσμα που αναπαριστάνονταν άλλρτε ως γυναίκα-ψάρι και άλλοτε ως γυναίκα-πουλί και σήμαινε αρχικά «η φανερώνουσα τη δύναμίν της δια του καύσωνας του ηλίου κατά τη μεσημβρίαν».
Σύμφωνα με το μύθο, «Σειρήνα» ήταν και η αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου (σειρήνα και όπως την απεικονίζουν οι Ντόγκον γοργόνα είναι το ίδιο για τους μεταγενεστέρους). Τριγυρνούσε στις θάλασσες και κατέστρεφε τα πλοία όσων τολμούσαν να της πουν πως ο βασιλιάς πέθανε (Ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;) Μοιάζει πραγματικά αστείο, αλλά και άξιο απορίας το πως μπορεί ένας μύθος – είτε ως παραβολή είτε ως δημιούργημα του συλλογικού ασυνείδητου – να μεταμορφώσει έντεχνα και να προστατεύσει μία βαρυσήμαντη αλήθεια…
Σείριος(Canis στα λατινικά). Μορφή τσακαλιού ή λύκου είχε και ο σουμεριακός θεός Άνου, που φαίνεται πως ήταν επίσης σχετικός με το αστέρι αυτό.
Για την ελληνική μυθολογία, ο Σείριος είναι το άστρο εκείνο, στον Αστερισμό του Μεγάλου Κυνός, στο οποίο είχε μεταμορφωθεί το σκυλί του Ωρίωνα. Αυτό βέβαια δεν είναι τυχαίο, καθώς οι αστερισμοί του Κυνός, του Ωρίωνα και της Αργούς βρίσκονται ο ένας δί πλα στον άλλον.
Ο Ωρίων ήταν γιος του Ποσειδώνα και της Ευρυάλης, κόρης του Μίνωα και φημισμένος κυνηγός. Φορούσε συνήθως μία λεοντή και κρατούσε στα χέρια του ρόπαλο (σύμβολα αυτά και του Ηρακλή). Υπάρχουν πολλές ιστορίες γύρω από το πρόσωπο του και τον πιστό του σκύλο Σείριο.
Ο Ωρίωνας συνδέεται με το βασιλιά Οινοπίων (ή Οινέα στη Βοιωτία), που είχε σύζυγο του (ή κόρη του) τη Μερόπη, την οποία βίασε ο Ορίων υπό την επήρεια της μέθης. Ο Ωινοπίων, εξοργισμένος, τον τύφλωσε, με τη σύμπραξη του πατέρα του Διονύσου. Όμως ο Ωρίωνας, με τη βοήθεια ενός χρησμού κατάφερε να ξαναβρεί το φως του. Συγκεκριμένα, ο χρησμός έλεγε ότι θα γιατρευτεί, αν βαδίσει προς την Ανατολή και εκθέσει τις άδειες κοιλότητες των ματιών του στις πρωινές ηλιαχτίδες. Έτσι βοηθούμενος από τους θορύβους που έκαναν οι σιδηρουργοί του Ηφαίστου, έφτασε στη Λήμνο, όπου ο Κηδαλίων (ο δάσκαλος του Ηφαίστου), τον κουβάλησε στους ώμους του και τον έφερε μπροστά στον Ήλιο.
-Ορισμένοι πιστεύουν ότι αυτός ο μύθος έχει κάποια σχέση με τη σύνοδο Ήλιου-Σείριου, που γίνεται μια φορά το χρόνο, αλλά και με τα μυστήρια των Καβείρων. Γνωρίζουμε πως ο γάμος του Φιλίππου και της Ολυμπιάδας ήταν αποτέλεσμα της συνάντησης τους στη Σαμοθράκη, όπου εκτελούνταν τα «Καβείρια μυστήρια» ή, αλλιώς, τα «μυστήρια των μεγάλων θεών». Ο Φίλιππος είχε μυηθεί από νωρίς στα μυστήρια αυτά (μάλλον στη Θήβα), ενώ η μητέρα του Αλέξανδρου ήταν ιέρεια.
Οι Κάβειροι άλλωστε θεωρούνται θεότητες του πυρός – η λέξη «Κάβειρος» έχει ετυμολογική σχέση με το ρήμα «καίω; – όμως τα σύμβολα τους, όπως π.χ. το αγκίστρι, έχουν να κάνουν με το νερό και τα συναντούμε αργότερα σε όλες σχεδόν τις θρησκείες. Κατά μία άποψη (Ηρόδοτος, Στράβων, Πίνδαρος) είναι απόγονοι του Ηφαίστου από το γάμο του με την Καβειρώ, γι’ αυτό και τους βρίσκουμε πάντοτε κοντά σε ηφαιστειογενείς περιοχές, ενώ συχνά αντιπροσωπεύουν χθόνιες ή υποχθόνιες θεότητες. Η καρδιά της καβειρικής λατρείας βρισκόταν στην αρχαία Μακεδονία, στο βουνό Άθως.
Όπως κι αν ονομάζονται οι Κάβειροι στις διάφορες περιοχές, θεωρούνταν πρόγονοι του ανθρώπινου γένους. Μάλιστα, αναφέρεται ότι ένα από τα πρόσωπα των μυστηρίων της Σαμοθράκης λεγόταν «Αδάμας» και θεωρείται ο άνθρωπος-αρχέτυπο, ο πρώτος αρσενικός στην τάξη της γέννεσης. Σύμφωνα με την παράδοση, τον Ωρίωνα σκότωσε η Άρτεμη από ζήλεια για την κυνηγετική του τέχνη και ο Δίας τον έκανε αστερισμό δίπλα στις Πλειάδες, ενώ κατά μια άλλη εκδοχή πέθανε από το θανατηφόρο τσίμπημα ενός σκορπιού, άποψη στηριγμένη προφανώς στ’ αστρολογικά δεδομένα, καθώς είχε παρατηρηθεί πως ο αστερισμός του Ωρίωνα και του Μεγάλου Κυνός εξαφανίζονται από τον ορίζοντα όταν ανατέλλει ο Σκορπιός. Ο Ώριων όμως και ο Σείριος κυνηγούσαν άγρια ζώα και στο βασίλειο του Άδη (όπως περιγράφεται και στην Οδύσσεια), αν και αυτή πρέπει να είναι μία παράδοση ξενόφερτη, ίσως αιγυπτιακής επιρροή που σχετιζόταν με τα μυστήρια και τη λατρεία των νεκρών.
Οι Ντογκον, η Κιβωτός και οι Πενήντα «Νομμός»
Στην περιοχή Ορεστίδα, κατά το 700 π.Χ. ξεκινά επίσημα, η ιστορία των Μακεδόνων. Μάλιστα στην περιοχή αυτή λέγεται ότι ξεκίνησε και η ιστορία της μακεδόνικης δυναστείας, που ονομάζεται ως τότε «Αργαιάδες» ή «Τημενίδες». Το πρώτο όνομα μας φέρνει στο νου τον «Αργαίο τον Α’» (652 – 621 π.Χ.), το δεύτερο κατά σειρά βασιλιά της μακεδόνικης δυναστείας (πρώτος ήταν ο Περδίκκας, απόγονος και αυτός του Ηρακλή). Το δεύτερο ανήκει σε κάποιον Ηρακλείδη «Τήμενο», που κατέλαβε το Αργός. Αυτή η όχι και τόσο τυχαία σύμπτωση των ονομάτων μαρτυρεί ίσως τη σχέση των Μακεδόνων με το πελοποννησιακό Αργός. Αν λοιπόν συσχετίσουμε τα παραπάνω με τους μύθους της Ιούς και του Δαναού και με την εκδοχή του Διόδωρου για το Μακεδόνα κι αν λάβουμε υπόψη μας την ιστορία του Αλεξάνδρου, μας είναι εύκολο να υποθέσουμε πως υπάρχει κάποια μυστηριώδης επαφή της Μακεδονίας με τα δρώμενα της Αιγύπτου. (Σημειώστε ότι στη Θεσσαλονίκη και αλλού έχουν βρεθεί πολλά στοιχεία Αιγυπτιακής λατρείας, όπως Σεραπεία κ.ά. Διάφορες επιγραφές που βρέθηκαν στη Δήλο μαρτυρούν πως η αιγυπτιακή θρησκεία επικράτησε κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα. Κατά την ίδια εποχή υπάρχουν αιγυπτιακά ιερά στην Τιθορέα δίπλα στους Δελφούς. Στη Δήλο, σε ιερά της Ίσιδας, βρέθηκαν αφιερώματα προς τους αιγυπτίους θεούς, τα οποία είχαν προσφέρει Μακεδόνες. Στους Φιλίππους η θεά Ίσιδα είχε πρωταγωνιστικό ρόλο. Μάλιστα έχουν βρεθεί καταγεγραμμένα και τα ονόματα των ιερέων της).
Σύμφωνα με κάποια άλλη εκδοχή όμως, οι Μακεδόνες δεν έχουν καμία σχέση με το Αργός της Πελοποννήσου, αλλά με το Αργός Ορεστικό της Δυτικής Μακεδονίας. Η παρουσία πρωτόγονων πληθυσμών στη Μακεδονία επιβεβαιώνεται και από τις τελευταίες ανασκαφές. Στην πραγματικότητα, η ιστορία των Μακεδόνων μας είναι άγνωστη. Πολλοί μελετητές υποστηρίζουν πως είναι φύλα αυτόχθονα, ίσως και Πελασγικά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει και η ιστορία της Θεσσαλονίκης. Μέχρι τον Κάσσανδρο (315 π.Χ.), ο χώρος όπου σήμερα υπάρχει η πόλη αυτή ονομαζόταν «θέρμες», εξού και η ονομασία «Θερμαϊκός κόλπος». Στη Θεσσαλονίκη, λοιπόν, είχε γίνει δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό η λατρεία ενός δαίμονα με το όνομα «Θερμαίος». Το παράδοξο είναι πως στην περιοχή ουδέποτε υπήρξαν θερμές πηγές. Πάντως ο δαίμονας αυτός ταυτίστηκε αργότερα με το θρακικό Διόνυσο…
Πολλές παραδόσεις, καθώς και μια σειρά χρησμών περιπλέκονται τόσο με τη γέννηση, όσο και τη ζωή του Αλέξανδρου. Η μητέρα του Ολυμπιάδα λέγεται ότι ήταν γόησσα φιδιών. Τη νύχτα πριν από το γάμο της με το Φίλιππο, η Ολυμπιάδα ονειρεύτηκε ότι μπήκε στο σώμα της ένας κεραυνός που την γέμισε φωτιά. Ο Φίλιππος, από την άλλη, μετά το γάμο τους είδε κι αυτός σε όνειρο πως σφράγισε το σώμα της γυναίκας του με μια σφραγίδα που είχε την εικόνα ενός λιονταριού.
Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι η Ολυμπιάδα συνήθιζε να παίρνει στο κρεβάτι της φίδια και, μάλιστα, πως ο Φίλιππος την είχε δει ένα βράδυ να πλαγιάζει με ένα φίδι, που ίσως να ήταν κάποιος θεός μεταμορφωμένος.
KaerstBerveHamiltonBelochHammond, κ.ά.) αναφέρει ως ημερομηνία γέννησης του Αλέξανδρου την 6η ημέρα του μήνα Αώου, που αντιστοιχεί με τις αρχές του Ιουλίου, δηλαδή την περίοδο εκείνη που άρχιζαν οι πλημμύρες του Νείλου και οι αρχαίοι ονόμαζαν «ημέρες του Σκύλου». Η σχέση του Αλέξανδρου με τον Άμμωνα-Δία επιβεβαιώθηκε και από τους ιερείς του ομώνυμου μαντείου, όταν αυτός έφτασε στην όαση Σίβα. Εκεί τον ανακήρυξαν «παιδί του Δία» και άφησαν έμμεσα να εννοηθεί πως δεν είναι γιος του Φιλίππου. Το μαντείο αυτό είχε συμβουλευτεί και ο Ηρακλής, που θεωρείται πρόγονος των Μακεδόνων. Η Ολυμπιάδα άλλωστε πίστευε πως ο γιος της ήταν προορισμένος να σώσει την Αίγυπτο από το βάρβαρο Πέρση κατακτητή. Ο Αλέξανδρος υιοθέτησε ως βασικά σύμβολα του τα κέρατα και τον κεραυνό του Άμμωνα-Δία και το στέμμα της Ίσιδος με τα τρία οκτάκτινα αστέρια, και μάλιστα προς τιμή της έχτισε ναό στην Αλεξάνδρεια, στην πόλη που έφερε τ’ όνομα του.
Το 1977 ο Μανόλης Ανδρόνικος έφερε στο φως τους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας. Ανάμεσα στους άλλους θησαυρούς βρέθηκε και μια χρυσή λάρνακα με τα οστά του Φιλίππου και η οποία έφερε ως διάκοσμο το 16κτινο αστέρι και τρία ελάσματα με 8κτινα αστέρια. Έγινε λοιπόν φανερό, πως τα αστέρια αυτά αποτελούσαν το έμβλημα της Μακεδόνικης δυναστείας. Έτσι άρχισε και η όλη φιλολογία γύρω από τη σημασία και το νόημα του συμβόλου.
Καταρχήν, πρέπει να πούμε πως υπάρχουν πολλά είδη αστεριών με διάφορους αριθμούς ακτινών, αλλά πιο συχνά συναντούμε αστέρια με 8,16 και 32 ακτίνες. Το έμβλημα αυτό πρωτοεμφανίστηκε το 2500 π.Χ., στη Βαβυλωνία και λίγο αργότερα στη Χαλκηδώνα. Το 18″ αι. στην Ασσυρία και τη Συρία κατά το 1700 -1300 π.Χ. στο Φοινικικό, Χιττικό και Μινωικό πολιτισμό. Περί τα μέσα του 6ου π.Χ. αι. είναι πλέον γνωστό στον ελληνικό χώρο, ενώ λίγο πριν τον 5° αι. αρχίζει να κυκλοφορεί και σε νομίσματα. Έναν αιώνα μετά διαδίδεται στην Ιταλία, ο Μέγας Αλέξανδρος φτάνοντας αργότερα με τους Ρωμαίους στην Ιβηρική χερσόνησο.
Ανάλογα με τη σκοπιά του κάθε ερευνητή, το άστρο συμβόλιζε πότε τον Ήλιο και πότε το Σείριο. Γεγονός πάντως είναι ότι όλες οι μορφές που κατά καιρούς το συνόδευαν ήταν θεότητες άμεσα ή έμμεσα συσχετισμένες με τη λατρεία του Σείριου, όπως: η Ίσις, η Ιστάρ, ο Διόνυσος, ο Πάνας, ο Ωκεανός, οι Κάβειροι, η Κυβέλη, οι Διόσκουροι (που για μερικούς ταυτίζονται με τους Κάβειρους), η Άρτεμις, η τριπλή Εκάτη, ο Ήφαιστος, η Ήρα, ο Ηρακλής και ο Σείριος, ο Εωσφόρος και ο Έσπερος (θεότητες που σχετίζονται με τη λατρεία των Καβείρων, της Ίσιδας και του Μίθρα), ο Δίας με διπλή όψη (ουράνιος ή διονυσιακός), ο δικέφαλος Άμμων-Δίας, ο Μινώταυρος κ.λπ. Στο νομίσματα των νήσων του Αιγαίου συναντούμε το άστρο δίπλα στο Δία και σ’ έναν σκύλο που βγάζει ακτίνες. Στη Βαβυλωνία υπάρχουν πάρα πολλές σφραγίδες και πολύτιμοι λίθοι που έχουν σκαλισμένο επάνω τους ένα 8ακτινο αστέρι. Στις απεικονίσεις αυτές, το αστέρι βρίσκεται κοντά σ’ έναν άνθρωπο-ψάρι. Πρόκειται για τον αμφίβιο θεό Οάννες. Στην Αίγυπτο πάλι βλέπουμε συχνά τρία 8ακτινα αστέρια στα μαλλιά της Ίσιδας. Μάλιστα, το στέμμα έχει, στην κορυφή του , ένα μεγαλύτερο και στα πλάγια δύο μικρότερα αστέρια, τα οποία ίσως συμβολίζουν τους συνοδούς του Σείριου.
Ο Σείριος προσπαθούσε να εξαπλώσει την εξουσία του και ταυτόχρονα να ενώσει τους Έλληνες (Aθηναίοι, Λάκωνες, Μακεδόνες) κάτω από μία αρχή. Αυτή η ανάδυση και η ομογενοποίηση όλων των στοιχείων της κάθε πόλης-κράτους ξεχωριστά ήταν, κάτι που συνέβαινε μόνο στην Ελλάδα και δεν έγινε ποτέ στην Αίγυπτο, αλλά ούτε και στο λατινικό κόσμο. Ο Σείριος και η λατρεία της «Μεγάλης Μητέρας» στον Ελληνικό χώρο εμπλουτίστηκαν, παραλλάχτηκαν και μορφοποιήθηκαν με βάση την ελληνική φιλοσοφία και πραγματικότητα. Ένας ολόκληρος πολύπλοκος μυστικισμός υπάρχει γύρω από το Μακεδόνικο Άστρο, που έχει πάρα πολλές προεκτάσεις, πάντα δορυφορικά γύρω από το Σείριο, τον αστερισμό που εξακολουθεί να κρατά φυλαγμένα τα μυστικά του στο νυχτερινό ουρανό…
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
των ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΟΥΜΠΟΥΝΗ, ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΥΜΕΩΝΑΚΗ, ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΟΥΜΠΟΥΝΗ
Η Γ. ΚΟΥΜΠΟΥΝΗ είναι συγγραφέας, πτυχιούχος του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιταλία.
Ο Ε. ΣΥΜΕΟΝΑΚΗΣ είναι ερευνητής-μεταφραστής
και η Χ. ΚΟΥΜΠΟΥΝΗ φιλόλογος.
erevna-enimerwsi.blogspot.com, (Ανιχνεύσεις τχ 22. Ιανουάριος-Φεβρουάριος ’98)
Εκείνο που κατάλαβα από τις δηλώσεις του υπουργού Πολιτισμού, κυρίου Ξυδάκη, ότι… «λεφτά τέλος για την Αμφίπολη», είναι ότι η Αμφίπολη είναι συνδεδεμένη από την «για πρώτη φορά» αριστερή κυβέρνηση με το αμαρτωλό παρελθόν της μνημονιακής κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου.
Ο κύριος υπουργός πειράχτηκε σφόδρα από το γεγονός ότι το λόφο Καστά, όπου γίνονταν οι αρχαιολογικές ανασκαφές στην Αμφίπολη, τον επισκέφθηκε ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Το ειρωνικό του μάλιστα ύφος… «Η ανασκαφέας (εννοεί δίχως να την αναφέρει την κ. Περιστέρη) είναι υποχρεωμένη σύμφωνα με το πρωτόκολλο της υπηρεσίας της και τον αρχαιολογικό νόμο να κάνει μια ανακοίνωση εντός του επομένου εννεαμήνου» υποδηλώνει και μια απειλή που τη συμπληρώνει… «Να μάθει όλη η επιστημονική κοινότητα και η ελληνική κοινή γνώμη ευρύτερα τι έχει βρεθεί στην Αμφίπολη». Κύριε υπουργέ, όλος ο πλανήτης από τον περασμένο Αύγουστο μάθαινε τα πάντα για την Αμφίπολη και κρατούσε αμείωτο το ενδιαφέρον του για τις ανασκαφές, κι εσείς τώρα μας λέτε… «να μάθουμε τι έχει βρεθεί στην Αμφίπολη».
Τον επισκεφθήκατε το χώρο, ενημερωθήκατε και μετά κάνατε και πάλι ειρωνικές δηλώσεις –ομολογουμένως με τακτ- «δεν βρήκαμε λάρνακα με χρυσή μάσκα». Κύριε υπουργέ, σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, που βάλλεται από παντού η Μακεδονία, μήπως η νέα γραμμή είναι να μην ερεθίζουμε κάποιους γείτονες με τα αρχαιολογικά ευρήματα της Μακεδονίας;
Απ’ ό,τι φαίνεται έχετε ανοίξει πολλά μέτωπα στο χώρο του πολιτισμού και καλά κάνετε, αφού όλα – όπως λέτε – ήσαν σάπια και φθαρμένα. Στο χώρο των αρχαιολογικών ανασκαφών, από τις Πρέσπες μέχρι τη Μαρώνεια, θα έπρεπε να δείχνετε περισσότερη ευαισθησία, όπως δείχνατε και για άλλα – πολύ σωστά – θέματα, όταν διακονούσατε τη δημοσιογραφία από τη σοβαρή σας στήλη.
Πράγματι είναι ισχνά τα οικονομικά του υπουργείου σας. Αναμφίβολα η δυσκολία ρευστότητας έχει πλήξει τον πολιτισμό μας, αλλά τα εκατομμύρια των ξένων τουριστών έρχονται και για τις αρχαιότητές μας. Τα αποτελέσματα τα βλέπετε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας.
Το μικρό μουσειάκι της Αμφίπολης έχει εκατονταπλασιάσει τους επισκέπτες του. Μην απαξιώνετε τη μεγάλη αυτή ανασκαφή, που σχετίζεται κατά κάποιο τρόπο με τη Βεργίνα.
Το υπουργείο σας χρειάζεται τις ανασκαφές στο βόρειο χώρο να μην τις συγχέετε με τα πολιτικά δρώμενα, παρελθόντα και παρόντα. Η φράση σας σε τελευταίες δηλώσεις σας για την Αμφίπολη… «δεν υπάρχει κάτι άλλο να δούμε», μήπως ήταν μια ταφόπλακα για τον ιστορικό αυτό τόπο της Αμφιπόλεως;
Πριν από χιλιάδες χρόνια, τα γεγονότα του Πελοποννησιακού Πολέμου είχαν φθάσει και μέχρι την Αμφίπολη. Για σκεφθείτε τη συνέχεια –λέμε τώρα– μεταξύ Νοτίων και Βορείων. Ο κόσμος πιστεύει ότι η Πολιτεία αδιαφορεί και στα θέματα του πολιτισμού της Μακεδονίας!
ΤΟΥ ΦΑΙΔΩΝΑ ΓΙΑΓΚΙΟΖΗ
Το άγνωστο πρόσωπο- κλειδί που εκτέλεσε το σχέδιο της μητέρας του Αλεξάνδρου
Η Ιστορία δεν μνημονεύει πάντα αυτούς που κινούν τα νήματα. Πολλές φορές λησμονεί , ξεχνάει και αφήνει για πάντα στην λήθη λεπτομέρειες, που όμως στην εποχή τους ήταν αυτές που μπορεί να άλλαξαν τον ρου ολόκληρης της Ιστορίας.
Ενώ το εντυπωσιακό μνημείο της Αμφίπολης αρχίζει σιγά – σιγά και σπάει την σιωπή του φανερώνοντας τα καλά κρυμμένα μυστικά του, δεν συμβαίνει το ίδιο και με την Ιστορία της εποχής.
Oι σχεδόν ανύπαρκτες πηγές μας αφήνουν στο σκοτάδι για το τι μπορεί να ακολούθησε του θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία περίοδο που ταυτίζεται χρονολογικά με το μνημείο, καθώς είμαστε γύρω στο 320 π. Χ. Οι διαμάχες και οι κόντρες μεταξύ των διαδόχων πήραν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, μετά τον θάνατο του στρατηλάτη, που η παρουσία του αποτελούσε εγγύηση ενότητας στο αχανές βασίλειο του.
Στο σημείο αυτό αξίζει μία επισήμανση: O Μέγας Αλέξανδρος για τους περισσότερους διαδόχους δεν ήταν παρά το «λάφυρο» για την δική τους εξουσία. Ο νεκρός όσο σημαντικός και αν είναι δεν παύει να είναι νεκρός. Πάνω στα δικά του κατορθώματα, άλλοι ήθελαν να χτίσουν την δική τους μικρή δόξα και άλλοι απλά επεδίωκαν να περάσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην λήθη, καθώς τα όσα είχε καταφέρει θα επισκίαζαν κάθε νέα προσπάθεια που θα γινόταν στο εξής, αφού οι κατακτήσεις του είχαν ήδη αρχίσει να ντύνονται με το πέπλο του μύθου.
Η μόνη που πενθούσε πραγματικά τον θάνατο του Αλεξάνδρου και το μόνο που την ενδιέφερε είναι να επιστρέψει στην Μακεδονία ο γιος της, ήταν η Ολυμπιάδα. Και προφανώς θα έκανε τα πάντα για να επιστρέψει.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ:
Εκείνη την περίοδο λαμβάνουν χώρα πολλά πολιτικά γεγονότα με την μορφή καταιγίδας. Για έναν περίεργο λόγο οι πηγές της εποχής, κόβονται, χάνονται και είναι συγκεχυμένες και αλληλοαντικρουόμενες μεταξύ τους. Σαν κάποιος να ήθελε να «ελέγξει την πληροφορία» της εποχής και οι μεταγενέστεροι να ψάχνουν να βρουν την σειρά των γεγονότων. Δεν είναι τυχαίο ότι το θέμα της ταφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια παγκοσμίως, αφού πρόκειται για τον πρώτο «κοσμοκράτορα».
Ας κάνουμε μια βουτιά στον χρόνο προσπαθώντας να συνθέσουμε κάποια κομμάτια του παζλ με τα όσα λιγοστά μας λένε οι πηγές.
Ο Πτολεμαίος ο επονομαζόμενος Σωτήρ, κλέβει την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, προφανώς θέλοντας να κερδίσει χρόνο εναντίον του Περδίκκα, ο οποίος είχε την «επίσημη» εξουσία. Ο λόγος που το έκανε αυτό ήταν ίσως για να προλάβει να γεννήσει η Ρωξάννη και να γίνει διάδοχος του θρόνου ο Αλέξανδρος ο Δ’, γιος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο Περδίκκας αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν ο επίσημος επιμελητής της αυτοκρατορίας και είχε αναδειχτεί σε πρωταγωνιστή της πρώτης φάσης του ανταγωνισμού των διαδόχων. Κάτι το οποίο δεν άρεσε καθόλου στον Αντίπατρο (πατέρα του Κασσάνδρου) που έβλεπε να χάνει το «τρένο» της διαδοχής. Για αυτό και συντάσσεται με τον «αντάρτη» Πτολεμαίο τον Σωτήρα, ο οποίος κατείχε την σορό. Αξίζει ακόμα να σημειώσουμε πως ο Αντίπατρος ήταν έμπιστος του Φιλίππου του Β’ , ο οποίος συνήθιζε να λέει ότι «κοιμάμαι ήσυχα, γιατί είναι ξάγρυπνος ο Αντίπατρος», ενώ ο Αλέξανδρος όταν ξεκίνησε την εκστρατεία , του ανέθεσε την αντιβασιλεία του Βασιλείου της Μακεδονίας και καθήκοντα επιμελητή του κράτους «τά κατά Μακεδονίαν τε καί τούς Έλληνας Αντιπάτρω επιτρέψας». Σε αυτή τη θέση, ο Αντίπατρος παρέμεινε σε όλη τη διάρκεια της μεγάλης εκστρατείας του Αλεξάνδρου στην Ασία. Αυτά για να καταλάβουμε τις συμμαχίες της εποχής, οι οποίες ωστόσο δεν είχαν τίποτα άλλο ως κίνητρο, παρά μόνο την εξουσία που άφησε πίσω του ο Μέγας Αλέξανδρος.
ΑΡΙΣΤΟΝΟΥΣ: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ – ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Η εκστρατεία του Περδίκκα εναντίον του Πτολεμαίου με σκοπό να ανακτήσει την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτυγχάνει παταγωδώς. Ο ίδιος ο Περδίκκας δολοφονείται από τους αξιωματικούς του , οι οποίοι αυτομολούν στο πλευρό του Πτολεμαίου. Και οι αξιωματικοί όμως του Περδίκκα δεν έχουν καλύτερη τύχη και θανατώνονται.
Διασώζεται όμως ένας. Το όνομα του άγνωστο στην Ιστορία. Πρόκειται για τον Αριστόνοα τον Πελλαίο . Ελάχιστες πληροφορίες έχουμε για αυτόν, αλλά γνωρίζουμε ίσως το πιο σημαντικό. Ότι ο Αριστόνους ο Πελλαίος ΔΙΟΡΙΣΤΗΚΕ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ το 321 π. Χ. , ενώ διατηρούσε άριστες σχέσεις με την μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου , την Ολυμπιάδα, η οποία του είχε αναθέσει όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου.
Από τις ελάχιστες αναφορές που φτάνουν μέχρι εμάς για τον Αριστόνοα είναι από τον Αρριανό (6 βιβλίο, 28 κεφάλαιο, 4 παράγραφος) και από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη (19 βιβλίο, 50 κεφάλαιο) . Σχετικά μας ενημερώνει πως ο “ο Αριστόνους, ένας από τους σωματοφύλακες του Έλληνα στρατηλάτη, πήρε υπό τον έλεγχο του την Αμφίπολη. Η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ολυμπιάδα, του είχε αναθέσει τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Κασσάνδρου. Ο τελευταίος έστειλε τον στρατό του εναντίον της Αμφίπολης υπό την ηγεσία του στρατηγού Κρατεύα. Ο Μακεδόνας στρατηγός εισέβαλε στην Βισαλτία. Ο Αριστόνους, έμπειρος στρατηγός, αρχικά απώθησε τα στρατεύματα του Κασσάνδρου και στην τελική μάχη που δόθηκε στην Βεδυνδία της Βισαλτίας, ο στρατός του Κρατεύα διαλύθηκε. Ο ίδιος ο Κρατεύας έπεσε στην μάχη»
Η πληροφορία είναι πολύ σημαντική: Μαθαίνουμε πως σε μία περίοδο που είναι πολύ πιθανόν, σύμφωνα με τους ανασκαφείς να έχει φτιαχτεί ο τύμβος της Αμφίπολης, δηλαδή το 321 π. Χ , παίρνει τα ηνία της πόλης ένας πρώην σωματοφύλακας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άνθρωπος εμπιστοσύνης της μητέρας του Ολυμπιάδας, ο οποίος ήταν σε ανοιχτή κόντρα με τον Κάσσανδρο. Οι πηγές αναφέρουν μάλιστα τον Αριστόνοα, ως αριστοκρατικής καταγωγής και πιστό στα Μακεδονικά ήθη και έθιμα. Αυτός ήταν πιθανότατα και ο λόγος που είχε πάει με τον πλευρό του Περδίκκα και όχι του Πτολεμαίου, καθώς ο τελευταίος ήταν ο «αντάρτης» με σημερινούς όρους.
Η ΠΛΕΚΤΑΝΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ
Η τοποθέτηση του Αριστόνοα ως διοικητή της Αμφίπολης δεν πρέπει να είναι καθόλου τυχαία και είναι πιθανόν να έχει την σφραγίδα της Ολυμπιάδας.Πότε όμως μπορεί να πάρθηκε αυτή η απόφαση και για ποιο λόγο;
Μετά την λήξη των «εχροπραξιών» μεταξύ Περδίκκα – Πτολεμαίου, γίνεται η σύσκεψη στον Τριπαράδεισο, εκείνη την εποχή, για την οποία δεν γνωρίζουμε καθόλου τι αποφασίστηκε, αφού λείπουν οι αρχαίες πηγές. Εκεί προφανώς έγινε κάποια συμφωνία για να «πέσουν οι τόνοι» , μοιράστηκε σε κομμάτια η αυτοκρατορία και στα ελάχιστα που μας έχουν σωθεί από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ξέρουμε ότι αποφασίστηκε η επιστροφή των βασιλιάδων στην Μακεδονία.
Τα γεγονότα πάντως έχουν μία αλληλουχία και μία χρονική σύνδεση μεταξύ τους που μας επιτρέπει να κάνουμε την εξής εικασία:
Στην σύσκεψη τέθηκε και το βασικό αίτημα της Ολυμπιάδας για επιστροφή του νεκρού Αλέξανδρου στην Μακεδονία. Για την εκτέλεση του συγκεκριμένου σχεδίου ορίστηκε διοικητής ο Αριστόνοας, ο οποίος είχε στενή σχέση με την μητέρα του Αλεξάνδρου. Στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε η κατασκευή του τύμβου της Αμφίπολης με «εκτελεστή» τον Πτολεμαίο και σχεδιαστή τον Δεινοκράτη. Αν μεταφέρθηκε τελικά ο Αλεξανδρος στην Αμφίπολη δεν το ξέρουμε. Είναι πάντως πολύ πιθανόν η δημιουργία του τύμβου να έγινε για αυτόν.
ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Ο ΤΥΜΒΟΣ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΑΙΓΕΣ;
Η υπόθεση μπορεί να έχει μεγάλη βάση αν σκεφτεί κανείς την τοποθέτηση του Αριστόνοα , ως διοικητή της Αμφίπολης και την επιθυμία της Ολυμπιάδας να επιστρέψει ο Αλέξανδρος στην Μακεδονία, κάτι που το είχε ως αυτοσκοπό μέχρι να πεθάνει.
Το ερώτημα που προκύπτει όμως είναι γιατί στην Αμφίπολη και όχι στις Αιγες;
Και εδώ μπορούμε εύκολα να απαντήσουμε αν λάβουμε υπ’ οψιν μας τις ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ εξελίξεις της εποχής.
Η Μακεδονία εκείνη την περίοδο δεν ήταν ενιαία και ταλανιζόταν από μεγάλες έχθρες. Το βασίλειο των Αιγών το ήλεγχε ο Φίλιππος ο Αριδαίος ο οποίος είχε έρθει σε συμφωνία με τον Κάσσανδρο (η συμφωνία έγινε με την σύζυγο του Ευριδίκη, καθώς ο Φίλιππος ο Αριδαίος ήταν τύποις βασιλιάς καθότι πνευματικά καθυστερημένος) και έγινε αντιβασιλιάς.
Για να καταλάβουμε ακόμα καλύτερα τις πολιτικές ισορροπίες της εποχής, τόσο ο Φίλιππος ο Αριδαίος όσο και η σύζυγος του φονεύτηκαν με εντολή της Ολυμπιάδας το 317 π.Χ, η οποία είχε καταφύγει μέχρι εκείνη την περίοδο στο βασίλειο των Μολοσσών της Ηπείρου και είχε πάρει υπό την προστασία της τόσο την Ρωξάννη όσο και τον εγγονό της Αλέξανδρο τον Δ’.
Άρα οι Αιγές ήταν εντελώς ξένες πλέον για την Ολυμπιάδα, που εάν τυχόν ο Αλέξανδρος επέστρεφε στην Μακεδονία θα έπρεπε να βρεθεί ένα άλλο μέρος για να γίνει η ταφή του. Για αυτό εκείνη όρισε διοικητή έναν έμπιστο δικό της άνθρωπο , τον Αριστόνοα, που είχε τιμηθεί και από τον γιο της με το υψηλό αξίωμα του σωματοφύλακα, ώστε να εκτελέσει το μυστικό σχέδιο της ταφής του Αλεξάνδρου.
ΓΙΑΤΙ ΜΥΣΤΙΚΑ Η ΤΑΦΗ;
Η Ολυμπιάδα γνώριζε ότι ο γιος της είχε πάρει ήδη τεράστια φήμη σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Προφανώς την ενδιέφερε περισσότερο να επιστρέψει στην Μακεδονία και να ταφεί όπως εκείνη ήθελε, παρά ο τάφος του να γίνει προσκύνημα ανά τους αιώνες. Εξάλλου το αντάλλαγμα για να γίνει η μεταφορά στην Αμφίπολη, πιθανόν να ήταν να κρατηθεί μυστικό, καθώς αυτό βόλευε και τους διαδόχους τόσο στην Μακεδονία όσο και στην Αίγυπτο. Μην ξεχνάμε ότι ο Πτολεμαίος ο Σωτήρ είχε τον γιο του Πτολεμαίο τον Φιλάδελφο, ο οποίος ισχυριζόταν ότι κυβερνούσε την Αίγυπτο με την δύναμη που του έδινε η σορός του Μεγάλου Αλεξάνδρου , που ήταν θαμμένη στην Αλεξάνδρεια, σύμφωνα με τα θρυλούμενα. Άρα μιλάμε για μία τέλεια συνωμοσία , τέλεια εκτελεσμένη από την Ολυμπιάδα με έναν μόνο στόχο: Να επιστρέψει ο Αλέξανδρος στην Μακεδονία.
Μια επισήμανση που αξίζει: Όταν λέμε μυστική ταφή εννοούμε, να μην αποτυπωθεί στις πηγές, οι οποίες προφανώς έπεσαν σε “λογοκρισία” . Δεν εξηγείται αλλιώς ότι καμία πηγή δεν αναφέρεται στην κατασκευή του τύμβου. Η μυστική ταφή δεν περιλαμβάνει την επιχωμάτωση καθώς προφανώς σε πρώτη φάση η Ολυμπιάδα θα ήθελε να μπορεί το μνημείο να είναι επισκέψιμο, τουλάχιστον από την ίδια. Άλλο ένα στοιχείο που δένει απόλυτα με τις εικασίες της ανασκαφικής ομάδας. Ότι το μνημείο δεν επιχωματώθηκε εξ αρχής και η άμμος είναι μεταγενέστερη. Οι ημερομηνίες πάντως συμπίπτουν για μία ακόμη φορά. Καθώς η Ολυμπιάδα χωρίς κανένα προφανή λόγο επιστρέφει ξαφνικά το 317 π. Χ στην Μακεδονία. Πάμε να δούμε τα γεγονότα της επιστροφής της
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Το συγκεκριμένο σενάριο, ενισχύεται από ένα ακόμα γεγονός. Η Ολυμπιάδα είχε επιστρέψει στην Μακεδονία, το 317 π. Χ μετά από 13 χρόνια στο “δικό της” βασίλειο των Μολοσσών της Ηπείρου, το οποίο μάλιστα είχε αναδιοργανώσει πλήρως.
Γιατί επέστρεψε στην Μακεδονία το 317 π.Χ και σε ποια πόλη πήγε , αφού οι Αιγές ήταν αδύνατο να την «φιλοξενήσουν»; Προφανώς επέστρεψε γιατί είχε ολοκληρωθεί η κατασκευή του τύμβου της Αμφίπολης , που θα υποδεχόταν τον νεκρό γιο της και εκείνη φυσικά πήγε στην Αμφίπολη, η οποία ήταν φιλική προς αυτήν, αφού είχε διοικητή τον Αριστόνοα.
Η άφιξη της Ολυμπιάδας στην Μακεδονία εξάπτει ξανά τα πολιτικά πάθη και αναλαμβάνει ενεργό δράση ο Κάσσανδρος, ο οποίος φοβάται ότι θα χάσει οριστικά το τρένο της εξουσίας (μην ξεχνάμε ότι ήταν γιος του Αντίπατρου, του “απόλυτου αντιβασιλιά” της Μακεδονίας κατά την διάρκεια της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου), άρα εθισμένος στην εξουσία. Οι ιστορικές πηγές μας διαφωτίζουν ευτυχώς σε αυτό το σημείο, επιβεβαιώνοντας την θεωρία.
Ο Κάσσανδρος επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο. Κάνει συμφωνία με τον Αριστόνοα να του παραδόσει την Αμφίπολη και παρά το γεγονός ότι είχε έρθει σε συμφωνία μαζί του και του είχε εγγυηθεί την ασφάλεια του με αντάλλαγμα (Διοδ. 19.50.8), τον ξεγέλασε. Ο Αριστόνους παρέδωσε την πόλη, αλλά τελικά ο Κάσσανδρος αθέτησε την συμφωνία και τον σκότωσε το 315 π.Χ, μειώνοντας τους κινδύνους για την εξουσία του. Το σχετικό απόσπασμα αναφέρει:
Το 315 π.Χ. και με την συνδρομή μελών της οικογένειας του Κρατεύα, δολοφονείται και ο Αριστόνους και η Αμφίπολη περνάει επιτέλους κάτω από τον έλεγχο του Κασσάνδρου.
Eίχε προηγηθεί η δολοφονία της Ολυμπιάδας που ήταν και ο μεγαλύτερος κίνδυνος η άφιξη της στην Μακεδονία για κάποια συνωμοσία.Ο Κάσσανδρος την κυνηγάει (προφανώς από την Αμφίπολη ) και αυτή καταφεύγει στην Πύδνα. Εκεί πεθαίνει δια λιθοβολισμού το 316 π.Χ.
Μένει η Ρωξάννη με τον Αλέξανδρο τον Δ’. Ο Κάσσανδρος τους φυλάκισε στην Αμφίπολη (Διοδ. 19.52.4) όπου παρέμειναν, μέχρι και την δολοφονία τους από τον Γλαυκία (Διοδ. 19.105.1-2, Παυσ. 9.7.2) το 313 π.Χ.
Αποκλείεται με βάση τις ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ εξελίξεις και το μίσος μεταξύ Κάσσανδρου και Ολυμπιάδας, Ρωξάννης και Αλέξανδρου του Δ’ ο τύμβος να φτιάχτηκε προς τιμήν τους επί βασιλείας Κάσσανδρου.
Ο τυμβος της Αμφίπολης είχε ΗΔΗ ΦΤΙΑΧΤΕΙ ΜΕΤΑΞΥ 321 π. Χ και 317 π.Χ , επί Αριστόνοα, μέχρι να αναλάβει δράση ο Κάσσανδρος, ο οποίος αφού τελείωσε διαδοχικά με ολόκληρη την οικογένεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, πήρε οριστικά την εξουσία στα χέρια του.
Δεν αποκλείεται ωστόσο ο Κάσσανδρος να έθαψε μέσα στον τύμβο που προοριζόταν για τον Μέγα Αλέξανδρο και την Ολυμπιάδα και την Ρωξάννη και τον γιο του ή κάποια από αυτά τα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Αφού τοποθετήθηκαν μέσα όλοι οι νεκροί, ο τύμβος επιχωματώθηκε περίπου 10 χρόνια μετά την κατασκευή του για να περάσει οριστικά στην λήθη και ο Κάσσανδρος να εξουσιάσει την Μακεδονία ,μακρυά από τον ενοχλητικό μύθο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και της οικογένειας του.
ΣΥΝΔΕΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ – ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ:
Η συγκεκριμένη θεωρία που βασίζεται σε έναν συνδυασμό λίγων ιστορικών πηγών και λογικής αλληλουχίας γεγονότων , φαίνεται να συμπίπτει και με τις αρχαιολογικές ανακοινώσεις του υπουργείου. Η μεγάλη μαρμάρινη πόρτα φαίνεται να έχει ανοίξει πολλές φορές. Αυτό μπορεί να έγινε είτε για να τοποθετηθούν παραπάνω νεκροί, είτε για να εισέλθει στο εσωτερικό του τάφου η Ολυμπιάδα για να δει τον νεκρό γιο της. Επίσης η επιχωμάτωση φαίνεται να είναι μεταγενέστερη, κάτι που μπορεί να δικαιολογηθεί από την επιθυμία του Κάσσανδρου να απαλλαγεί άπαξ δια παντός από το “ενοχλητικό” μνημείο και μαζί του και από τον βασιλιά για τον οποίο φτιάχτηκε: τον Αλέξανδρο τον Γ’ του Φιλίππου.
Λόγοι φιλοσόφων και άλλων σοφών για τον νεκρό Μέγα Αλέξανδρο σε ανώνυµο αιθιοπικό κείµενο και σε αραβική διήγηση που παραθέτει ο ιστορικός al-Tha‘ālibī (961-1038 µ.Χ.)
Αφού προηγουµένως η επιφάνεια της γης δεν θεωρήθηκε αρκετή για σένα, πώς µπορείς τώρα να είσαι ικανοποιηµένος µέσα σ’ αυτό το στενό κουτί.
Οι άραβες ιστοριογράφοι της αββασιδικής περιόδου (750-1258 µ.Χ.) φιλοτεχνούν την εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στις «οικουµενικές» ή από κτίσεως κόσµου ιστορίες τους, αντλώντας υλικό από ποικίλες πηγές. Είναι πιθανό να άντλησαν πληροφορίες για τις ετερογενείς διηγήσεις τους από κάποιες χαµένες αραβικές µεταφράσεις της ιστορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπως ο Βίος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος και Πράξεις του Ψευδο-Καλλισθένη του 3ου µ.Χ αιώνα, µεσαιωνικά Περσικά (pahlavī) κείµενα των Βίων Βασιλέων, συριακά κείµενα, αλλά και ισλαµικές παραδόσεις, θρυλικές ιστορίες και σχόλια στο δέκατο όγδοο κεφάλαιο του Κορανίου.
Μιλά για τις πιθανότητες της Ελλάδας για επιστροφή των αρχαιοτήτων, την Αλαμουντίν και την κόντρα με Βενιζέλο
Το όνειρο της ζωής της -στην παρούσα φάση, τουλάχιστον- όπως το εκθέτει η ίδια η Ντόροθι Κινγκ «έχει να κάνει με διάφορα εγχειρήματα, τα οποία καταλήγουν σε μία συνισταμένη εναντίον του φονταμενταλισμού και κάθε είδος φανατισμού. Θα ήθελα όλοι οι ειδικοί να παραδεχτούν τα λάθη που έχουν κάνει στις εκτιμήσεις τους για την Αμφίπολη, ότι δεν είναι ρωμαϊκό ή οτιδήποτε άλλο, είναι ένα ξεκάθαρα μακεδονικό μνημείο. Το οποίο, όποια και εάν ήταν η χρήση του, είναι τόσο μεγάλο και τόσο μεγαλοπρεπές ώστε δεν θα μπορούσε να έχει φτιαχτεί χωρίς την άδεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Κυρίως όμως θα ήθελα να δω τα γλυπτά του Παρθενώνα όλα μαζί στην Ελλάδα, σαν ένα μεγάλο μεσαίο δάχτυλο υψωμένο στους τζιχαντιστές και όλους όσοι προσπαθούν να καταστρέψουν την πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας. Νομίζω ότι η καλύτερη απάντηση στην πολιτισμική γενοκτονία στην οποία επιδίδονται οι Τζιχαντιστές είναι να δείξουμε πόσο περήφανοι είμαστε για την κουλτούρα μας. Και γι’ αυτό, μεταξύ άλλων λόγων, θα ήθελα να δω τα γλυπτά του Παρθενώνα να επιστρέφουν στην Αθήνα. Ναι, εντάξει, στο Βρετανικό Μουσείο τα προσέχουν, μπορεί κάποιος να τα μελετήσει, αλλά θα ήθελα να τα δω στην Αθήνα, υπό ένα καθεστώς μακροχρόνιου δανεισμού. Και, μεταξύ μας, δεν θα με πείραζε καθόλου εάν αυτός ο δανεισμός εξελισσόταν σε κάτι μόνιμο».
Ομως, την ίδια στιγμή που εκείνη εκθέτει το φιλελληνικό της όραμα, με πνεύμα που κινείται μεταξύ περιφρόνησης και φθόνου, οι επικριτές της αποκαλούν την Ντόροθι Κινγκ «αρχαιολόγο για το Sex & the City», «μπλόγκερ» κ.λπ κυρίως επειδή η εντατική παρουσία της στο twitter και στο προσωπικό της blog αντιμετωπίζονται σαν «καινά δαιμόνια» και θεωρούνται μέθοδοι παρέμβασης που απάδουν της επιστημονικής σοβαρότητας. Η υποτιθέμενη ελαφρότητα της Κινγκ τονίζεται επιπλέον από το γεγονός ότι είναι νέα, ξανθιά, φιλάρεσκη και αιωνίως χαμογελαστή, συστατικά μιας συνταγής που πολύ δύσκολα συνδυάζεται πχ με την ερμηνεία ενός μακεδονικού ταφικού συνόλου όπως αυτό του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης.
Στα κείμενά της η Ντόροθι Κινγκ προτιμά να διανθίζει τον επιστημονικό της λόγο με πινελιές χιούμορ, να προκαλεί με δηκτική ειρωνία τους Σκοπιανούς και τις παράλογες, όπως η ίδια τις θεωρεί διεκδικήσεις τους στη Μακεδονία, να επαινεί τον Γιάνη Βαρουφάκη ή να περιπαίζει δημοσίως τον διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου ο οποίος σνομπάρει επιδεικτικά τα ελληνικά αιτήματα για τον επαναπατρισμό των γλυπτών του Παρθενώνα.
Τα γλυπτά του Παρθενώνα
Πολυπράγμων, κοσμοπολίτισσα και εκ γενετής πολυπολιτισμική (γεννήθηκε από Αμερικανούς γονείς Πολωνοεβραϊκής καταγωγής στο Λονδίνο, μεγάλωσε μεταξύ Βρετανίας, Γαλλίας, Πολωνίας, ΗΠΑ και Μαρόκου), η αντισυμβατική Ντόροθι Κινγκ δεν συνιστά συνηθισμένη περίπτωση μιας δημόσια εκτεθειμένης προσωπικότητας.
Το παράδοξο είναι, δε, ότι όσο περισσότερο μιλά κάποιος μαζί της, τόσο περισσότερο πυκνώνει το μυστήριο που την περιβάλλει. Η ζωή της Κινγκ είναι περιπετειώδης, η περιπλάνησή της στην υδρόγειο συνεχής, τα ενδιαφέροντά της πολλά και ποικίλα -ακόμη και οι απόψεις της μεταστρέφονται, όπως συνέβη με τα γλυπτά του Παρθενώνα: Παλαιότερα ήταν πεπεισμένη ότι «μια χαρά είναι στο Βρετανικό Μουσείο», σήμερα κάνει ό,τι μπορεί για να πιέσει τους Βρετανούς να εμπιστευτούν τους Ελληνες ώστε να υπάρξουν αμοιβαίοι δανεισμοί αρχαιοτήτων. Θεωρεί ότι η νομική διεκδίκηση, όπως και η διαμεσολάβηση της ΟΥΝΕΣΚΟ, είναι μια αδιέξοδη επιλογή: «Για να είμαι ειλικρινής, δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξη ότι με τον νυν διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, τον Νιλ ΜακΓκρέγκορ μπορεί να υπάρξει πρόοδος, είναι αμετακίνητος στις απόψεις του. Κάνει διάφορες διαρροές στις εφημερίδες αντί να συζητήσει το ζήτημα του δανεισμού. Από αυτή την άποψη δεν νομίζω ότι μπορεί να γίνει κάτι. Γνωρίζω όμως ότι υπάρχουν Βρετανοί βουλευτές που στηρίζουν την ελληνική πλευρά. Και όπως εξακολουθεί να λέει το Βρετανικό Μουσείο, τα γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι δική του ιδιοκτησία, τα αρχαία ανήκουν στον βρετανικό λαό. Επομένως, θεωρώ ότι η ελληνική πλευρά δεν πρέπει να χάνει το χρόνο της με αιτήματα κ.λπ, αλλά να πιέσει πολιτικά, να επιτύχει ενδεχομένως μια πράξη που θα έχει την κύρωση του κοινοβουλίου, (private members bill), μια τροπολογία σε νομοσχέδιο κ.ο.κ.
Ως άτομο, μόνη μου, δεν μπορώ να κάνω τίποτα για να βοηθήσω -και κανείς δεν μπορεί. Από την άλλη, όμως, γνωρίζω ότι υπάρχουν κάποιοι κύκλοι ανθρώπων στο Λονδίνο που τους αρέσει να συζητούν για θέματα πχ όπως τα γλυπτά του Παρθενώνα. Θα πρέπει να περάσουν στο επόμενο στάδιο και να αρχίσουν να δρουν. Μια τροπολογία, κάτι που γίνεται συνέχεια στη Βρετανία, θα είναι το πρώτο βήμα. Χρειάζεται επίσης όμως και μια σωστή πρόταση, όχι, κατά τη γνώμη μου σε ό,τι αφορά το νομικό σκέλος, αλλά προσφέροντας ανταλλάγματα. Δεν το λέω μόνο εγώ, το λένε και άλλοι, με δανεισμό από την Ελλάδα εκθεμάτων που θα μπορούσαν να γεμίσουν τον κενό χώρο που θα άφηναν τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Κανείς δεν θα έλεγε ‘όχι’ σε μια έκθεση στο Βρεανικό Μουσείο για τους Ολυμπιακούς αγώνες, πόσο μάλλον κατά τη διάρκεια μιας ολυμπιακής χρονιάς. Το ίδιο θα ίσχυε για εκθέματα από τη Βεργίνα. Σε αυτή την περίπτωση θα κέρδιζαν και οι δύο πλευρές, είναι win-win.
Τα αντικείμενα αυτά θα συνεχίσουν να λειτουργούν σαν πρεσβευτές για την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό, ακριβώς όπως τα μάρμαρα του Παρθενώνα λειτούργησαν μόλις είχαν φτάσει από την Ελλάδα. Γιατί, επί του παρόντος ο Νιλ ΜακΓκρέγκορ καπηλεύεται αυτή την ‘πολιτισμική διπλωματία’, κάτι για το οποίο το βρετανικό υπουργείο εξωτερικών δεν έχει ιδέα. Για την ακρίβεια, γνωρίζω ότι το υπουργείο εξοργίστηκε με τον δανεισμό των αρχαιοελληνικών αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο σε εκείνο του Ερμιτάζ στη Ρωσία, μόνο και μόνο επειδή ο ΜακΓκρέγκορ είναι φίλος με τον διευθυντή του Ερμιτάζ. Δεν ενεπλάκη η βρετανική κυβέρνηση, έγινε σε επίπεδο μουσείων, ανάμεσα στον ΜακΓκρέγκορ και τους φίλους του».
Η μεσολάβηση της ΟΥΝΕΣΚΟ και η Αμάλ Αλαμουντίν
Οι Βρετανοί έχουν απορρίψει επισήμως την έκκληση της ΟΥΝΕΣΚΟ για την ευνοϊκή αντιμετώπιση του ελληνικού αιτήματος σχετικά με την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Σύμφωνα με την Ντόροθι Κινγκ αυτό ήταν εξ αρχής αναμενόμενο: «Η ΟΥΝΕΣΚΟ δεν έχει καμία ισχύ ώστε να επιβάλει το ρόλο της ως μεσολαβητή. Οι άνθρωποί της είναι γραφειοκράτες, αυτό είναι όλο, που απλώς κάνουν αδιάκοπες συσκέψεις και συζητούν για το τι θα μπορούσε να γίνει. Η άποψή μου είναι ότι ο ορθός δρόμος είναι ο μακροχρόνιος δανεισμός, παραμερίζοντας τα ζητήματα ιδιοκτησίας. Είναι πολιτιστική ιδιοκτησία ολόκληρης της Ευρώπης, ας το αφήσουμε εκεί.
Στη θέση των Ελλήνων δεν θα έκανα τίποτα, θα άφηνα τον ΜακΓκρέγκορ να κάνει ό,τι κάνει, γιατί οι άνθρωποι που τον στήριζαν πριν από 10-12 χρόνια, τώρα απλώς σιωπούν. Θα έλεγα να μην ανησυχείτε για 1-2 χρόνια, πριν δηλαδή τελειώσει η θητεία του ΜακΓκρέγκορ. Και τότε, θα κατέθετα δημόσια την πρόταση για τον αμοιβαίο δανεισμό, διότι μόνο έτσι το Βρετανικό Μουσείο δεν θα μπορέσει να το χειραγωγήσει όπως θέλει εκείνο.
Γνωρίζω ότι η Αμάλ Αλαμουντίν εξακολουθεί να εργάζεται στην υπόθεση, αλλά με ιδιωτική χρηματοδότηση -και νομίζω ότι αυτό είναι το σημαντικό, πέρα από τις υπηρεσίες της Αμάλ: Το ότι υπάρχουν Ελληνες του εξωτερικού, ενδεχομένως με οικονομική επιφάνεια, που θα ήταν πρόθυμοι να υποστηρίξουν μια προσπάθεια για τον αμοιβαίο δανεισμό των γλυπτών του Παρθενώνα, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι είναι εφικτός. Νομίζω ότι το κοινό θα ενθουσιαζόταν με την ιδέα μιας έκθεσης με αντικείμενα από τον Παρθενώνα. Γιατί τα μουσεία, ούτως ή άλλως, δεν βασίζονται στην ιδέα της ιδιοκτησίας των εκθεμάτων τους, αλλά στον εκπαιδευτικό στόχο, στη διάδοση του πολιτισμού».
Η κόντρα με τον Ευάγγελο Βενιζέλο
Όσο αποκαλύπτεται σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, τόσο πληθαίνουν τα ερωτηματικά για το ποια πραγματικά είναι η Ντόροθι Κινγκ. Για παράδειγμα, το μεγαλύτερο μέρος του κοινού αγνοεί ότι η σχέση της με την Ελλάδα περιλαμβάνει επεισόδια πολύ παλαιότερα από το «σήριαλ Αμφίπολη» του περσινού καλοκαιριού. Ηδη από το 2001 η Ντόροθι είχε συγκρουστεί με τον τότε υπουργό Πολιτισμού κ. Ευάγγελο Βενιζέλο για το κωπηλατοδρόμιο του Σχινιά: «Βρισκόμουν σε συνάντηση με έναν Ελληνα δημοσιογράφο, ο οποίος έτυχε να μιλά με τον Βενιζέλο στο τηλέφωνο» διηγείται η ίδια στο Πρώτο ΘΕΜΑ. «Μου πέρασε το κινητό ώστε να του μιλήσω απευθείας. Του είπα ότι το κωπηλατοδρόμιο κακώς σχεδιαζόταν να ανεγερθεί ακριβώς στον σημείο όπου είχε δοθεί η μάχη του Μαραθώνα.
Οι αντιρρήσεις του υπουργού μού ακούστηκαν κάπως αστείες, για εμένα όμως παρέμενε ακατανόητο το πώς τη μία χρονιά όλοι οι τουριστικοί οδηγοί ανέφεραν την περιοχή σαν έναν ιδιαίτερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο και όταν αυτό δεν εξυπηρετούσε πλέον, το εξαφάνισαν. Εκείνη την εποχή δεν μπορούσα να κάνω κάτι περισσότερο από το να χρησιμοποιήσω όση επιρροή διέθετα ώστε να υπάρξει ένα σχετικό δημοσίευμα στους New York Times και να διοργανώσω μια πικετοφορία διαμαρτυρίας έξω από το ξενοδοχείο όπου διέμενε στο Λονδίνο ο κ. Βενιζέλος. Ηταν μικρά πράγματα, αλλά όχι ασήμαντα. Γιατί σε πενήντα χρόνια από τώρα μπορεί κανείς να μην θυμάται την Ολυμπιάδα της Αθήνας, ο Μαραθώνας όμως θα είναι πάντα ο Μαραθώνας, το πεδίο μιας ιστορικής σημασίας μάχης».
Στην επίδειξη μόδας για την Αμφίπολη
Χάριν της Αμφίπολης και της φρενίτιδας γύρω από την ανασκαφή, η Ντόροθι Κινγκ έγινε αίφνης διάσημη στην Ελλάδα -και όχι μόνο, εκφράζοντας απόψεις και ερμηνείες οι οποίες κατά κανόνα εκνεύριζαν την υπόλοιπη κοινότητα των αρχαιολόγων. Και αυτό ήταν παράξενο, διότι τα σχόλια της Ντόροθι, αντικειμενικά και όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων από την ίδια την αρχαιολογική έρευνα, ήταν πολύ πιο εύστοχα, ορθολογικά και τεκμηριωμένα από πολλές τολμηρές θεωρίες που πρότειναν καταξιωμένοι επιστήμονες οι οποίοι γνωμοδοτούσαν επί καθημερινής βάσης για το μνημείο. Πιθανώς αυτό που ενόχλησε το αρχαιολογικό κατεστημένο δεν είναι η σοβαρότητα των λόγων, αλλά η φαινομενική ελαφρότητα της προσέγγισης: Η Ντόροθι Κινγκ μιλά με την ίδια ευκολία για την αρχαιοελληνική γλυπτική, την μακεδονική τέχνη -αλλά και τα οπίσθια της Κιμ Καρντάσιαν. Κυνηγά απηνώς την αρχαιοκαπηλία σε όλο τον κόσμο μέσω του μηχανισμού lootbusters.com που η ίδια έχει δημιουργήσει, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθεί ανελλιπώς τις νέες τάσεις στην υψηλή ραπτική. Και ακριβώς επειδή το προσωπικό της «περιτύλιγμα» ως αρχαιολόγου δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από το στερεότυπο της αφοσιωμένης θεραπαινίδος της επιστήμης η οποία παραμελεί ολοκληρωτικά τον εαυτό της και την εμφάνισή της, η «ανάλαφρη» Ντόροθι βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα, υποτίθεται για να λάβει μέρος σε μια επίδειξη μόδας -και μάλιστα ως VIP μοντέλο, εφόσον το θέμα και η βασική επιρροή της συγκεκριμένης κολεξιόν ήταν η Αμφίπολη και τα ανασκαφικά ευρήματα (Σφίγγες, «Καρυάτιδες» κ.ο.κ).
Τελικά όμως η γρίπη κράτησε την Ντόροθι Κινγκ κλεισμένη στο δωμάτιο του ξενοδοχείου της, γεγονός που προκάλεσε εξίσου μεγάλο ντόρο με το εάν εμφανιζόταν κανονικά στην πασαρέλα της Athens Xclusive Designers’ Week. Η Ντόροθι εξηγεί ότι «νομίζω ότι είναι υπέροχο που η Αμφίπολη αποτελεί πηγή έμπνευσης για τόσους πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Η απουσία μου δεν είχε να κάνει με τη σχεδιάστρια, την Ελένη Κυριάκου η οποία φτιάχνει πολύ ωραία ρούχα, είναι νέα και ταλαντούχα. Απλώς αρρώστησα, είχα πυρετό και δεν σηκώθηκα από το κρεβάτι, έπεσα σε λήθαργο. Βέβαια, για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω εάν δεν ήμουν άρρωστη εάν θα ανέβαινα στην πασαρέλα, μάλλον δεν θα ένιωθα άνετα. Είμαι μια μεσήλικη γυναίκα και τα έχω καλά με τον εαυτό μου, αλλά νομίζω ότι έγινε κάποια παρεξήγηση, στην πραγματικότητα ποτέ δεν ήθελα να είμαι στην πασαρέλα, απλώς τελικά είπα ‘δεν βαριέσαι, πάμε κι ό,τι γίνει’. Την ίδια στιγμή, όμως, δεν είχα καταλάβει ότι θα στηνόταν ένα μιντιακό τσίρκο γύρω από την επίδειξη. Στην Αθήνα θα ερχόμουν ούτως ή άλλως, πρώτον επειδή λατρεύω την πόλη, δεύτερον γιατί ήθελα να βρεθώ με μία από τις κολλητές μου -είναι ηθοποιός και παίζει στο ‘Ουζερί Τσιτσάνης’- και τρίτον για να χαρτογραφήσω σημεία ενδιαφέροντος για ένα επερχόμενο ιατρικό συνέδριο. Ο στόχος μου είναι, όσοι έρθουν στην Αθήνα με την αφορμή του συνεδρίου να τους αρέσει όσο μου αρέσει εμένα και να ξανάρθουν με τις οικογένειες, τους φίλους τους κ.λπ.
Η μόδα και η αρχαιολογία -απλώς έτσι είμαι εγώ, δεν είμαι ‘αρχαιολόγος-Sex & the City’, καμία σχέση. Συνήθως ντύνομαι πολύ απλά, η μόδα όμως μου αρέσει, την παρακολουθώ. Η μόδα είναι επιχείρηση και αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι, επειδή η μόδα απευθύνεται κυρίως στις γυναίκες, τείνουμε να την υποτιμούμε. Στους άντρες θεωρείται φυσιολογικό να έχουν ακριβά, γρήγορα αυτοκίνητα, ενώ οι γυναίκες υποτίθεται ότι είμαστε ‘ελαφρές’ και ‘ασόβαρες’ όταν ασχολούμαστε με τη μόδα».
Μια αναγεννησιακή γυναίκα
Η Δρ.Ντόροθι Λουίζ Βικτόρια Λομπέλ Κινγκ ζει μόνιμα στο Λονδίνο και ασχολείται κυρίως με την αναχαίτιση της αρχαιοκαπηλίας, αποκαλύπτοντας ότι συγκεκριμένα αντικείμενα που πωλούνται σε συλλέκτες στην πραγματικότητα είναι κλεμμένα από μουσεία, συλλογές κ.λπ. Η Ντόροθι Κινγκ έχει διδακτορικό στην αρχαιολογία, ένα πεδίο που για την ίδια συνιστά κάτι πολύ περισσότερο από επιστήμη. Εχει δημιουργήσει μια τράπεζα δεδομένων βάσει της οποίας αναγνωρίζει πολλά από τα προϊόντα αρχαιοκαπηλίας που διακινούνται στην παγκόσμια αγορά. Προσφέρει τις υπηρεσίες της αφιλοκερδώς, υπό προϋποθέσεις δέχεται χορηγίες, η οργάνωση lootbusters.com όμως βασίζεται στην προσπάθεια ενός εκτενούς δικτύου εθελοντών -με πρώτη την ίδια την Ντόροθι Κινγκ: «Χρειάζεσαι μόνο καλή θέληση, όχι χρήματα. Εμείς προσπαθούμε να σταματήσουμε την αρχαιοκαπηλία καθιστώντας αδύνατη την πώληση των εκάστοτε αντικειμένων. Μιλάω με τους συλλέκτες και δεν θίγω καθόλου το ηθικό ζήτημα, απλώς τους λέω ότι, εάν αγοράσουν κάτι που θεωρείται χαμένο επί 10-15 χρόνια, εγώ μπορώ να αποδείξω ότι είναι προϊόν αρχαιοκαπηλίας.
Και αν γίνει αυτό, τότε θα χάσουν όλα τα χρήματα που έδωσαν για να το αποκτήσουν. Συνήθως μου λένε ‘α, δεν το είχα σκεφτεί έτσι’. Και σταματούν την αγοραπωλησία». Η Ντόροθι Κινγκ λέει ότι συνεργάζεται με πολλούς κρατικούς φορείς ανά τον κόσμο, ακόμη και με την Τουρκία -όχι όμως με την Ελλάδα: «Το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού δεν δημοσιοποιεί στοιχεία, φωτογραφίες κ.λπ των αντικειμένων που έχουν κλαπεί από τα μουσεία της χώρας. Υπάρχουν χιλιάδες αρχαιοελληνικά αντικείμενα που διακινούνται στην αγορά, χωρίς όμως επίσημα στοιχεία, κανείς δεν γνωρίζει ότι είναι κλεμμένα».
Προτού αποδυθεί σε αυτή την, κάπως ρομαντική -αν και αποτελεσματική- σταυροφορία κατά της αρχαιοκαπηλίας, η Ντόροθι Κινγκ είχε αναλάβει την κηδεμονία του μικρότερου αδελφού της και ενώ εκείνη ήταν μόλις 18 ετών, συμμετείχε ως αρχαιολόγος σε ανασκαφές στη Σπάρτη, κατόπιν -και έως ότου συνειδητοποιήσει ότι δεν της ταιριάζει η ρουτίνα ενός γραφείου- εργάστηκε για λίγο ως ασκούμενη στον οίκο δημοπρασιών Sotheby’s. Εν συνεχεία προσέφερε ως εθελόντρια τις υπηρεσίες της στην έρευνα, ενημέρωση και εφαρμογή του εμβολίου κατά του AIDS, ενώ προ δεκαετίας περίπου διετέλεσε μέλος μιας επιτροπής ειδικών συμβούλων της κυβέρνησης Τζορτζ Μπους Τζούνιορ για τις αρχαιότητες «ευαίσθητων» χωρών της Ασίας και της Μέσης Ανατολής: «Ποτέ δεν με ενθουσίαζε η πολιτική» λέει η Ντόροθι Κινγκ «αλλά σκέφτηκα ότι αντί να διαμαρτύρομαι, καλύτερα να προσπαθήσω να κάνω κάτι καλό. Πρότεινα να ενεργοποιήσουμε τους ντόπιους στο Αφγανιστάν να προστατέψουν την κληρονομιά τους, δίνοντας έμφαση στην προ Ταλιμπάν ιστορία του τόπου. Στη θεωρία αυτό ήταν καλό, γιατί το Αφγανιστάν έχει τεράστια πολιτιστική κληρονομιά, αλλά στην πράξη ο στρατός δεν πρόσφερε την κάλυψη που έπρεπε και, δυστυχώς, τέσσερις αρχαιολόγοι έχασαν τη ζωή τους».
Το βιβλίο που δεν γράφει
Κάπου ενδιάμεσα σε όλες τις προηγούμενες δραστηριότητές της, η Ντόροθι Κινγκ μετείχε σε αρχαιολογικά συνέδρια, έδωσε πάμπολλες ομιλίες σε διάφορα μέρη του κόσμου, αποπειράθηκε να κάνει οικογένεια -αλλά ατύχησε, καθώς ο σύζυγός της απεβίωσε και δημοσίευσε ένα βιβλίο για τα Ελγίνεια τις θέσεις του οποίου σήμερα έχει αποκηρύξει. Και, όχι, δεν γράφει βιβλίο για την Αμφίπολη: «Αυτό που έκανα ήταν να διαδώσω ότι γράφω βιβλίο -έχω τελειώσει, μάλιστα και ένα κεφάλαιο, επίτηδες- ελπίζοντας ότι αυτό θα διαδοθεί στον διεθνή εκδοτικό χώρο και έτσι θα αποθαρρυνθούν άλλοι να γράψουν για την Αμφίπολη. Γιατί οι μόνοι που δικαιούνται να εκδώσουν ένα έργο σχετικά με το μνημείο, είναι οι πραγματικοί ήρωες της ανασκαφής, η κα Κατερίνα Περιστέρη, ο αρχιτέκτων κ. Μιχάλης Λεφαντζής και ο πολιτικός μηχανικός κ. Δημήτρης Εγγλέζος μαζί με τους συνεργάτες τους. Αυτοί κράτησαν το μνημείο όρθιο, χάρη σε αυτούς αποκαλύφθηκε. Για εμένα η Αμφίπολη είναι πιο συναρπαστική ακόμη και από την Βεργίνα, γιατί στις Αιγές είχαμε τα χρυσά ευρήματα, ήταν προφανές ότι επρόκειτο για ένα βασιλικό νεκροταφείο. Στην Αμφίπολη προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε αυτό που βλέπουμε, την ενδεχόμενη σύνδεση με την μακεδονική δυναστεία κ.λπ.
Ομως πριν από όλα θα ήθελα να διαβάσω ένα βιβλίο γραμμένο από τους ανασκαφείς, που να εξηγεί στο κοινό τα καθέκαστα της εργασίας τους, όχι το εάν ήταν θαμμένη εκεί η Ολυμπιάδα ή ο Μέγας Αλέξανδρος -που δεν θα μπορούσαν να είναι. Πάντα έλεγα ότι τα μεγάλα ονόματα θα πρέπει να κρατηθούν μακριά από την ανάλυση. Η Αμφίπολη είναι το πιο συναρπαστικό γεγονός που έχει υπάρξει στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό -εκτός ίσως από τις εκλογές του Ιανουαρίου. Ηταν ατυχές το ότι η ανασκαφή έμπλεξε τόσο πολύ με την πολιτική, αλλά νομίζω ότι τα πράγματα θα ηρεμήσουν. Ισως για την υπερβολική προβολή να φταίει το ότι σήμερα υπάρχει το ίντερνετ και τα social media που διογκώνουν τα πάντα. Πάντως, είναι η πρώτη ανασκαφή που είδα ποτέ με συνεχείς συνεντεύξεις τύπου, υπήρχε τεράστια λαιμαργία στην Ελλάδα για ειδήσεις σχετικά με την πρόοδο της αρχαιολογικής εργασίας, υπήρχε το μυστήριο, αλλά τελικά ήταν κάτι πραγματικά θαυμάσιο που ο κόσμος βρήκε ενδιαφέρον στην αρχαιολογία και την μακεδονική ιστορία».
Στην προβολή της Αμφίπολης, η Ντόροθι Κινγκ χρωστά, υπό οιανδήποτε έννοια, μεγάλο μέρος της δικής της προβολής -αν και αυτό ξύπνησε το μίσος των Σκοπιανών εναντίον της: «Οι απαιτήσεις τους στερούνται σοβαρότητας, στο κάτω-κάτω μόνο ένα μικρό κομμάτι αυτής της χώρας είχε καταληφθεί από τους Μακεδόνες. Ομως, το ίδιο είχε συμβεί και στο Αφγανιστάν όπως και πολλές άλλες χώρες. Υπήρξαν κάποιοι μεμονωμένοι που έγραφαν άσχημα πράγματα για εμένα στα social media, όπως εκείνος που με απεκάλεσε ‘Ελληνίδα πόρνη’. Του απάντησα ‘καλύτερα Ελληνίδα παρά Σκοπιανή πόρνη’».
http://www.protothema.gr
By continuing to use the site, you agree to the use of cookies. more information
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.
