Alexander The Great Quotes

images

I do not fear an army of lions led by a lamb. I do fear an army of sheep led by a lion.

I am indebted to my father for living, but to my teacher for living well.

In faith and hope the world will disagree, but all mankind’s concern is charity. .

A tomb now suffices him for whom the whole world was not sufficient.

Heaven cannot brook two suns, nor earth two masters.

How great are the dangers I face to win a good name in Athens.

I am dying from the treatment of too many physicians.

I am indebted to my father for living, but to my teacher for living well.

I would rather excel others in the knowledge of what is excellent than in the extent of my powers and dominion.

Remember upon the conduct of each depends the fate of all.

There is nothing impossible to him who will try.

Cry havok and let slip the dogs of war!

I had rather excel others in the knowledge of what is excellent, than in the extent of my power and dominion

Archaeology: Η Αμφίπολη στο Τop 10 των αρχαιολογικών ανακαλύψεων

Πως να μη πέφτει το μαλλί

Αν ήξερες τι σταματάει τα μαλλιά να πέφτουν θα εκπλαγόσουν. Μάθε!

www.losenomorehair.com

Στις σπουδαιότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 2014 κατατάσσει το περιοδικό Archaeology το ταφικό μνημείο της Αμφίπολη. Δείτε όλη τη λίστα (pics)

Το περιοδικό Archaeology του Ινστιτούτου Αμερικανικής Αρχαιολογίας συμπεριέλαβε το ταφικό μνημέίο που ανακαλύφθηκε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης  στα πιο σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της φετινής χρονιά.

“Ο τάφος που χρονολογείται από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελεί τρανό παράδειγμα του πώς η αρχαιολογία μπορεί να αιχμαλωτίσει τη φαντασία του κοινού”, σημειώνεται στο δημοσίευμα που συνοδεύεται από τη φωτογραφία των Σφιγγών.

Η αποκάλυψη του μνημείου “εύκολα κέρδισε μια θέση στη λίστα μας”, υπογραμμίζει το σχετικό δημοσίευμα. “Ο τάφος που χρονολογείται από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου αποτελεί τρανό παράδειγμα του πώς η αρχαιολογία μπορεί να αιχμαλωτίσει τη φαντασία του κοινού”, προσθέτει.

Στη λίστα με τις κορυφαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις περιλαμβάνονται ακόμα:

Η υπόγεια νεολιθική κατασκευή στο Stonehenge της Μεγάλης Βρετανίας, ηλικίας 5.000 ετών.

Ο θησαυρός Seaton Down της Αγγλίας, δηλαδή 22.000 ρωμαϊκά νομίσματα που εντοπίστηκαν με ανιχνευτή μετάλλου.

Ο αρχαιότερος βουδιστικός ναός στο κόσμο που βρέθηκε στο Νεπάλ και χρονολογείται στον 6ο αι. π.Χ.

Η αποκωδικοποίηση του DNA των Νεάντερταλ από Ισραηλινούς επιστήμονες.

Το βυθισμένο στα παγωμένα νερά της Ανταρκτικής πλοίο “Ερεβος”, καπετάνιος του οποίου ήταν ο Τζον Φράνκλιν.

Η βυζαντινή βασιλική του 5ου αιώνα που ανακαλύφθηκε βυθισμένη σε λίμνη της Τουρκίας.

Οι αναλύσεις σε μούμιες από το Μουσείο Μπόλτον της Βρετανίας που έδειξαν ότι οι πρακτικές ταρίχευσης ξεκίνησαν πολύ πριν τους φαραώ, το 4300 π.Χ.

Το φρούριο Μπλουτούθ στη Δανία, το οποίο πιθανόν να έχει κτιστεί από τον πολεμιστή των Βίκινγκς, Χάραλντ Γκόρμσον, πρώτο βασιλιά της Δανίας, το 10ο αιώνα.

Μια από τις πρώτες Αμερικανίδες ιθαγενείς που έζησε πριν από 12.000-13.000 χρόνια και αποκάλυψαν ερευνητές στο Γιουκατάν. Ο σκελετός ανήκει σε κορίτσι 15-16 ετών που ονομάστηκε Ναϊάς.

http://news247.gr

Έβλεπαν Ρωξάνη και Αλέξανδρο Δ’ στη σύμβαση για τις ανασκαφές στην Αμφίπολη

amfipoli
Στις 25 Αυγούστου του 2010 υπογράφηκε μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών,σύμβαση για να αρχίσουν ουσιαστικά οι ανασκαφές στον λόφο Καστά της Αμφίπολης.
Διαβάστε λοιπόν τι προβλέπεται βάσει της σύμβασης:

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΕΡΡΩΝ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΕΡΓΟ: ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΤΥΜΒΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΠΟΛΗ

Στην Αθήνα σήμερα την 25η του μηνός Αυγούστου 2010 οι παρακάτω φορείς καλούμενοι στο εξής «Συμβαλλόμενοι» :
α) Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών νόμιμα εκπροσωπούμενη από το Νομάρχη, κάτοικο Σερρών κ. Στέφανο Φωτιάδη.
β) Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού νόμιμα εκπροσωπούμενο από τη Γενική Γραμματέα Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη, κάτοικο Αθηνών .

Άρθρο 1
Προοίμιο

Μεταξύ των Συμβαλλομένων υπογράφεται η παρούσα Προγραμματική Σύμβαση σύμφωνα με:
α) τις διατάξεις του Ν. 3028/2002 (ΦΕΚ 153/Α/28.6.2002) «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς»,
β) το Π.Δ.30/1996 «Κώδικας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης»
γ) την αριθμ. ΥΠΠΟ/ΔΟΕΠΥ/ΤΟΠΥΝΣ/89348/19.9.08 Υ.Α. (ΦΕΚ 2032/Β/2.10.2008) «Μεταβίβαση δικαιώματος υπογραφής «με εντολή Υπουργού» στους Γενικό Γραμματέα, Προϊσταμένους Γενικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων, και Τμημάτων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού», άρθρο 1 παρ. 34
δ) το άρθρο 81 του Ν. 1958/1991 (ΦΕΚ 122/Α/5.8.91),
ε) το Π.Δ. 99/1992 (ΦΕΚ 46/Α/23.3.92) «Μελέτη και εκτέλεση αρχαιολογικών εν γένει έργων»,
στ) Τις διατάξεις του Ν. 3812/2009 «Αναμόρφωση συστήματος προσλήψεων στο δημόσιο τομέα
και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ Α” 234/28-12-2009)
ζ)Το άρθρο 225 του Ν. 3463/2006 «Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων»,
η)Το άρθρο 1 παρ. 6 περ. στ” του Ν 1256/1982,
θ) τις με αριθμ. 71 & 72/2010 Αποφάσεις του Νομαρχιακού Συμβουλίου Σερρών για την έγκριση των όρων της παρούσας.

Με την παρούσα Σύμβαση καθορίζεται πλαίσιο συμφωνίας για την εκπόνηση και την εφαρμογή ενός προγράμματος μελετών και έργων και προσδιορίζονται οι τρόποι και οι διαδικασίες υλοποίησης του.

Περιαγόμενο της Σύμβασης
Η παρούσα Προγραμματική Σύμβαση περιέχει τις διατάξεις και τις διαδικασίες που θα ισχύουν για την εκτέλεση του Προγράμματος και συγκεκριμένα:

– Το προοίμιο και το περιεχόμενο της Σύμβασης (άρθρο 1).
– Το περιεχόμενο και τους στόχους του Προγράμματος (άρθρο 2).
– Το αντικείμενο της Σύμβασης (άρθρο 3).
– Τη διάρκεια της Σύμβασης (άρθρο 4).
– Το φορέα εκτέλεσης του Προγράμματος (άρθρο 5).
– Τους πόρους που θα διατεθούν και τον τρόπο χρημ/δότησης του Προγράμματος (άρθρο 6).
– Τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των Συμβαλλομένων (άρθρο 7).
– Το ιδιοκτησιακό καθεστώς – Χρήση χώρου (άρθρο 8).
– Το όργανο παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης και αρμοδιότητές του (άρθρο 9)
– Την αντισυμβατική συμπεριφορά – ρήτρες (άρθρο 10)
– Τις Τροποποιήσεις της σύμβασης (άρθρο 11)
– Τα όρια της Σύμβασης και τις Τελικές Διατάξεις (άρθρο 12).

Άρθρο 2
Περιεχόμενο και στόχος του Προγράμματος
Το έργο περιλαμβάνει: ανασκαφικές εργασίες στην Αρχαία Νεκρόπολη-Λόφος Καστά της Αμφίπολης και στόχος είναι η αποκάλυψη Μακεδονικού Τάφου.
Σύμφωνα με την άποψη του αείμνηστου καθηγητή Δημητρίου Λαζαρίδη πιθανόν να πρόκειται για τον τάφο της Ρωξάνης και του υιού του Μ. Αλεξάνδρου, Αλέξανδρου.
Ανεξάρτητα από την εκτίμηση αυτή τα στοιχεία συνηγορούν για την ύπαρξη ταφικού συγκροτήματος σημαντικού αξιωματούχου.

Το έργο είναι ιδιαίτερης σημασίας για την περιοχή σε συνδυασμό με τον ρόλο του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης.
Άρθρο 3
Αντικείμενο της Σύμβασης
Η παρούσα προγραμματική σύμβαση αφορά στη συνεργασία των αναφερόμενων στην αρχή συμβαλλόμενων φορέων ώστε να εκτελεσθούν από την ΚΗ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Σερρών τα παρακάτω έργα:
Ανασκαφικές εργασίες στην Αρχαία Νεκρόπολη (Λόφος Καστά) στην Αμφίπολη Σερρών.
Χωματουργικές εργασίες στον ίδιο χώρο για την απομάκρυνση χωμάτων με την χρήση μηχανημάτων.
Άρθρο 4
Ισχύς της Προγραμματικής Σύμβασης
Η διάρκεια της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης είναι από 18 Αυγούστου έως 18 Οκτωβρίου 2010 με χρόνο υλοποίησης έργου δύο μήνες. Ως χρόνος έναρξης θεωρείται η 18 Αυγούστου 2010. Άρθρο 5
Φορέας υλοποίησης του αντικειμένου της Σύμβασης
Φορέας υλοποίησης θα είναι η ΚΗ” Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Σερρών. Η εκτέλεση του έργου θα πραγματοποιηθεί με αυτεπιστασία και απολογιστικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Άρθρο 6
Προϋπολογισμός, πόροι και τρόπος χρηματοδότησης του Προγράμματος
Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται στις 20.000 €.
Το έργο χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σερρών. Η συνολική δαπάνη του έργου ανέρχεται στο ποσό των είκοσι χιλιάδων ευρώ (20.000 €) συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. και θα βαρύνει το Νομαρχιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Ν.Α. Σερρών.έτους 2010 με χρηματοδότηση από τους Κ.Α.Π. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται όλες οι επιμέρους δαπάνες προκειμένου να εκτελεστεί η παρούσα σύμβαση.
Η διάθεση της πίστωσης θα γίνεται από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών στη ΚΗ” Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Σερρών. Η πληρωμή θα γίνεται από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών προς τη ΚΗ” Εφορεία στο τέλος κάθε μήνα, σε περίπτωση απασχόλησης προσωπικού, ή με την υποβολή των παραστατικών.
Η διαχείριση των πιστώσεων θα γίνεται σύμφωνα με τον κανονισμό που διέπει την ΚΗ” Εφορεία Ρητά συμφωνείται ότι για την εκτέλεση ή πραγμάτωση του αντικειμένου της παρούσας Σύμβασης, ουδεμία επιβάρυνση ή δαπάνη έναντι των συμβαλλομένων ή και τρίτων θα προκαλείται σε βάρος του προϋπολογισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού.
Το κόστος ανάληψης της οποιασδήποτε υποχρέωσης του Υπουργείου Πολιτισμού & Τουρισμού, αλλά και το κόστος της εν γένει λειτουργίας της Επιτροπής Παρακολούθησης της υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης θα καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της παρούσας σύμβασης.
Άρθρο 7
Δικαιώματα και υποχρεώσεις των Συμβαλλομένων
Η ΚΗ” Εφορεία αναλαμβάνει την εκτέλεση του Προγράμματος σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στη Σύμβαση και στις εγκεκριμένες μελέτες του έργου. Στο τέλος του έργου υποχρεούται να υποβάλει απολογισμό ο οποίος θα συνταχθεί από την κ. Κατερίνα Περιστέρη Αρχαιολόγο -Προϊσταμένη της ΚΗ” Εφορείας και την ομάδα των συνεργατών της.
Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών αναλαμβάνει την υποχρέωση να χρηματοδοτεί τακτικά το Πρόγραμμα, σύμφωνα με τα όσα ειδικότερα προβλέπονται στο προηγούμενο άρθρο.
Στο χώρο του έργου θα τοποθετηθεί πινακίδα όπου θα αναφέρεται ο χρηματοδότης. Επίσης θα γίνεται σχετική καταχώρηση στα έντυπα που τυχόν εκδοθούν.
Άρθρο 8
Ιδιοκτησιακό καθεστώς – Χρήση χώρου
Ο χώρος, στον οποίο θα εκτελεσθεί το έργο της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης, ανήκει στο ΥΠ.Π.Ο.Τ και προστατεύεται από τον Νόμο 3028/2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Άρθρο 9
Όργανο παρακολούθησης της Προγραμματικής Σύμβασης και αρμοδιότητές του
Για την παρακολούθηση της υλοποίησης της σύμβασης αυτής θα οριστεί με αποφάσεις των κατά περίπτωση αρμοδίων οργάνων, Τριμελής Επιτροπή αποτελούμενη από εκπροσώπους των συμβαλλομένων (με τους νόμιμους αναπληρωτές τους), ως ακολούθως: από τη ΚΗ” Εφορεία η κ. Κατερίνα Περιστέρη, προϊσταμένη-αρχαιολόγος Α”, η οποία θα εκτελεί χρέη προέδρου, με αναπληρώτρια την κ. Λίλιαν Αχειλαρά προϊσταμένη της ΙΣΤ” Εφορείας προϊστορικών και κλασσικών Αρχαιοτήτων και μέλος την κ. Ζωγράφου Ηλέκτρα, Αρχαιολόγο της ΚΗ Εφορείας.
Από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών ο κ. Αλέκος Φωταρούδης, Η-Μ/Μηχανικός της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Ν.Α Σερρών με αναπληρωτή τον κ. Σμιρνάκη Γεράσιμο, πολιτικό Μηχανικό υπάλληλο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Ν.Α Σερρών. Ο καθένας από τους συμβαλλομένους διατηρεί το δικαίωμα να αντικαταστήσει οποτεδήποτε τον εκπρόσωπο του στην Επιτροπή.
Έργο της Επιτροπής είναι η παρακολούθηση της εφαρμογής, η εν γένει επίλυση των όποιων προβλημάτων παρουσιάζονται και η έγκριση ειδικότερων ρυθμίσεων στα πλαίσια της παρούσας σύμβασης.
Άρθρο 10
Αντισυμβατική συμπεριφορά – ρήτρες
Η παράβαση οποιουδήποτε από τους όρους αυτής της σύμβασης, που θεωρούνται όλοι ουσιώδεις, από οποιοδήποτε από τα συμβαλλόμενα μέρη, παρέχει στο άλλο το δικαίωμα να αξιώσει αποκατάσταση των αντισυμβατικών ενεργειών σε εύλογο χρόνο. Σε περίπτωση αρνήσεως, αδυναμίας ή αμέλειας προς αποκατάσταση από της πλευράς του ενός μέρους, ο αντισυμβαλλόμενος έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, αξιώνοντας κάθε θετική ή αποθετική ζημιά, αφού προηγουμένως ενημερώσει εγγράφως το άλλο μέρος.
Τυχόν διαφωνίες ή διαφορές μεταξύ των συμβαλλομένων για την ερμηνεία και την εφαρμογή των όρων της παρούσας θα υπάγονται στην αρμοδιότητα των Δικαστηρίων Σερρών.
Άρθρο 11
Τροποποιήσεις της σύμβασης
Με κοινή έγγραφη συμφωνία των συμβαλλομένων μερών, η παρούσα προγραμματική σύμβαση μπορεί να τροποποιείται ή να συμπληρώνεται ως προς το αντικείμενο, τους πόρους, το χρονοδιάγραμμα και λοιπούς όρους της σύμβασης καθώς επίσης και να παρατείνεται η διάρκειά της.
Άρθρο 12
Όρια της Σύμβασης και Τελικές Διατάξεις
Η μη άσκηση δικαιωμάτων ή η παράλειψη υποχρεώσεων από οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος ή η ανοχή καταστάσεων αντίθετων προς την παρούσα Προγραμματική Πολιτισμική Σύμβαση ή η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων που προβλέπει η Σύμβαση αυτή από οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παραίτηση των συμβαλλομένων μερών από δικαιώματα ή απαλλαγή από τις υποχρεώσεις τους ή αναγνώριση δικαιωμάτων στα συμβαλλόμενα μέρη που δεν αναγνωρίζονται από την Προγραμματική αυτή Σύμβαση.
Αυτά συμφώνησαν, συνομολόγησαν και αποδέχτηκαν οι συμβαλλόμενοι και προς απόδειξή τους συντάχθηκε το παρόν και υπογράφηκε σε τρία πρωτότυπα και έλαβε κάθε συμβαλλόμενο μέρος από ένα.
Άρθρο 12
Ειδικοί όροι
Το δικαίωμα όλων των στοιχείων (σχέδια, μελέτες, φωτογραφίες κ.ο.κ.) που άπτονται της επιστημονικής έρευνας ανήκουν στη ΚΗ” Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων χωρίς την καταβολή περαιτέρω αμοιβής.

ΟΙ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΟΙ
Για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών. Για το Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού
Ο Νομάρχης Η Γενική Γραμματέας Πολιτισμού
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ ΛΙΝΑ ΜΕΝΔΩΝΗ

Xρήστος Μαζάνης 
.zougla.gr

The despairing cry of the tomb of Alexander the Great from the desert at Siwa Oasis

The despairing cry of the tomb of Alexander the Great from the desert at Siwa Oasis

18 December, 2014 – 10:33 Liana Souvaltzi

The following is an article written by Liana Souvaltzi, Archaeologist and Director of the Greek Mission at Siwa Oasis, who we invited to report on her research regarding the discovery of a large monument in the Siwa Oasis that she maintains is the tomb of Alexander the Great. It follows an earlier article about her discovery, which we would recommend reading first – Tomb of Alexander the Great already found, archaeologist claims, but findings have been blocked by ‘diplomatic intervention’.

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Alexander the Great coin in 2,800 year old farmhouse in Israel

The 2,300-year-old farmhouse that outlived empires is well-preserved and shows the passage of Alexander the Great through the region

The building was used during the Persian period, known as the time of Return to Zion, in the 6th century and in the Hellenistic period that began with the arrival of Alexander the Great. Evidence of a Greek presence in the region was uncovered when a rare silver coin bearing the warrior king’s name was found on one of the floors. One side of the coin shows the god Zeus and the head of Heracles is on the other side.

COINS

“With Alexander’s victory over the Persian army in 333 B.C., he embarked upon numerous successful military campains,” says the site’s excavation director Amit Shadman. “His campaign in Israel did not encounter any special difficulties and the country opened its gates to the great warrior.”

Regarding the farmhouse, Mr. Shadman said that these type of buildings were small settlements. Numerous winepresses were discovered in the area showing that the wine industry was the most important branch of agriculture in the region.

http://en.protothema.gr

Ο Τάφος της Αμφίπολης και τα χαμένα κομμάτια της ιστορίας

Γράφει ο Στέργιος Παρίσης, μαθηματικός

323 π.Χ.,η Ολυμπιάδα… μαθαίνει για τον θάνατο του αγαπημένου της γιου Βασιλιά Αλέξανδρου στη Βαβυλώνα, γεγονός που τη συντρίβει, το έδαφος χάνεται κάτω από τα πόδια της, δεν μπορεί να πιστέψει το τραγικό νέο.

image - Αντίγραφο

Η Βασιλομήτωρ όμως ήταν δυνατή γυναίκα, έπρεπε να δράσει ξανά και γρήγορα , δεν υπήρχε χρόνος για χάσιμο. Ζήτησε από τον στρατηγό Περδίκα, επιμελητή της βασιλείας, να φέρει το σώμα του Αλεξάνδρου πίσω στη Μακεδονία για να ταφεί όπως αρμόζει σε Μακεδόνα Βασιλιά , ζήτησε ακόμα κοντά της να έρθει η Ρωξάνη μαζί με τον γιο της το μικρό Αλέξανδρο που τον προόριζε να γίνει ο νέος Αυτοκράτορας, ως ο μοναδικός νόμιμος διάδοχος του θρόνου. Υποψήφια πρωτεύουσα το νέου βασιλείου που ήλπιζε να διαδεχθεί ο γιος του Αλεξάνδρου ήταν και η Αμφιπόλη, που λόγω της στρατηγικής της θέσης ,ως το σημαντικότερο λιμάνι της Μακεδονίας, και της φυσικά οχυρωμένης τοποθεσίας της ανάμεσα σε δυο παραποτάμους του Στρυμώνα, επίσης ήταν κομβικό σημείο για τις μεταφορές αφού ήταν παρακείμενη στην Εγνατία οδό.

ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Αμφίπολη: Ο τάφος ανήκει στο Μέγα Αλέξανδρο ή στη Ρωξάνη;

Επιμέλεια άρθρου: Νεφέλη Σκαρλίδου

Σε ποια από τις δυο προσωπικότητες της αρχαιότητας ανήκει το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης; Με ένα εκτενές άρθρο, ο καθηγητής James Romm, παρουσιάζει τα όσα αποκαλύφθηκαν μέχρι σήμερα στο λόφο Καστά, ενώ παράλληλα αναρωτιέται αν ο μεγαλοπρεπής τάφος ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο ή στη σύζυγό του Ρωξάνη.

«Η ανασκαφή στον τάφο του 4ου π.Χ αιώνα, κοντά στην Αμφίπολη μέχρι στιγμής δίνει «πρόχειρες» αποδείξεις ότι ο τάφος είναι του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ίσως, όμως, τελικά να είναι και της γυναίκας του». Την πεποίθηση ότι το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης έχει δώσει μέχρι τώρα… αποδείξεις ότι ανήκει στο Μακεδόνα στρατηλάτη, εκφράζει ο καθηγητής του κολεγίου Bard James Romm στο The Daily Beast, τονίζοντας παράλληλα ότι τίποτα ακόμα δεν έχει ξεκαθαριστεί για την ταυτότητα του νεκρού, ενώ διατυπώνει και την άποψη ότι ίσως τελικά να έχουμε και γυναικεία ταφή.
Στο άρθρο ο καθηγητής γράφει:
«Περίπου 100 χιλιόμετρα ανατολικά της Θεσσαλονίκης, κοντά στα ερείπια της αρχαίας Αμφίπολης, ο λόφος που ονομάζεται Καστά απασχολεί εδώ και μήνες Φιλέλληνες από όλο τον κόσμο. Σε αυτή την αχανή κυκλική δομή, που ονομάζεται από τους ντόπιους «ο τάφος της Βασίλισσας», τρεις θολωτοί θάλαμοι έχουν έρθει στο «φως». Ο πρώτος και ο δεύτερος θάλαμος φιλοξενούν εκθαμβωτικά αγάλματα στις εισόδους τους, ενώ στο δεύτερο εντοπίζουμε και ένα καταπληκτικό ψηφιδωτό, που απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Άδη, στο πάτωμα του θαλάμου. Μετά από σχεδόν δυο μήνες, ο ελληνικός τύπος διαδίδει τα νέα: ένα όρυγμα βρέθηκε κάτω από τα χώματα στον τρίτο θάλαμο, που φιλοξενεί ένα τάφο και υπολείμματα ενός σκελετού.
6b8604542ecfec4213c2d52d4c2cf947 XL
Ο λόφος Καστά «εμφάνισε» το νεκρό του… αλλά χωρίς να δώσει απαντήσεις γύρω από τα αινίγματα του τάφου.
Ένα από τα κύρια αινίγματα του ταφικού μνημείου παραμένει το γεγονός πώς ένα τόσο εντυπωσιακό και μεγαλοπρεπές μνημείο που χτίστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ., δεν υπάρχει σε κανένα ιστορικό αρχείο του αρχαίου κόσμου. Τέτοια σημαντικά οικοδομήματα – όπως ο λόφος Καστά με ταφικό περίβολο περίπου 500 μέτρων από μάρμαρο – προσέλκυαν ιστορικούς όπως ο Παυσανίας και ο Στράβων. Ωστόσο, κανένας ιστορικός εκείνης της εποχής δεν κάνει λόγο για μαυσωλείο έξω από την Αμφίπολη, αλλά ούτε για το λέοντα που δέσποζε στη κορυφή του. Κανένα γραπτό κείμενο δεν έχει διασωθεί που να αναφέρεται στο τεράστιο οικοδόμημα, και το μόνο που υπάρχει είναι η φήμη που συντηρείται εδώ και αιώνες ότι ο λόφος ανήκει σε μια «βασίλισσα».
Ένα από τα πολλά μυστήρια του τάφου, τουλάχιστον, λύθηκε στη συνέντευξη τύπου που δόθηκε στο ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού στις 29 Νοεμβρίου 2014. Ο Λέων της Αμφίπολης και εκατοντάδες μάρμαρα, που βρέθηκαν χιλιόμετρα μακριά από το λόφο, μετακινήθηκαν από Βρετανούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίοι προσπάθησαν να τα βγάλουν από την Ελλάδα, σύμφωνα με τα λεγόμενα του αρχιτέκτονα που εργάστηκε στις ανασκαφές, Μιχάλη Λεφαντζή. Ωστόσο, το εγχείρημα αυτό δεν στέφθηκε με επιτυχία καθώς, την ημέρα που θα γινόταν η μεταφορά τους, επιτέθηκαν στο βρετανικό στρατό Βουλγαρικές και Αυστριακές δυνάμεις.
Άλυτο αίνιγμα παραμένει η ταυτότητα του νεκρού, ενώ δεν αναμένεται να υπάρξει σύντομα απάντηση. Η λεκάνη του νεκρού βρέθηκε διαλυμένη και οι ειδικοί  δεν έχουν καταφέρει ακόμα να ανακαλύψουν αν ανήκει σε άνδρα ή γυναίκα. Τα κτερίσματα που παραδοσιακά άφηναν στις ταφές οι αρχαίοι Έλληνες έχουν πιθανώς αφαιρεθεί από τυμβωρύχους, οι οποίοι άφησαν πίσω τους μόνο τα οστά και κάποια γυάλινα αντικείμενα. Ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι τίποτα δεν έχει βρεθεί που να αμφισβητεί τη χρονολόγηση της επικεφαλής της ανασκαφής, κ. Κατερίνας Περιστέρη, η οποία τοποθετεί τον τάφο στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ αιώνα, την περίοδο που πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος.
Η απλή και μόνο αναφορά στο όνομα του Μακεδόνα στρατηλάτη αυξάνει τον παλμό των Ελλήνων. Από την αρχή της ανασκαφής στο λόφο Καστά, πολλοί ελπίζουν ότι ο τάφος ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο, παρότι δεν υπάρχει κανένα ιστορικό ντοκουμέντο που να αποδεικνύει το γεγονός. Το σώμα του στρατηλάτη, μετά το θάνατό του, φυλάχθηκε και επιμελήθηκε πολύ προσεκτικά και μόλις έφθασε στην Αίγυπτο – όπου το έκλεψε ο Πτολεμαίος- όλοι οι Έλληνες είχαν ενημερωθεί για το συμβάν. Οι διάδοχοι του Πτολεμαίου, μάλιστα, φρόντισαν τη μούμια του Αλέξανδρου για αιώνες, ενώ υπάρχουν και γραπτά που αναφέρουν ότι ο Ιούλιος Καίσαρας επισκέφτηκε τη μούμια και μάλιστα έσπασε τη μύτη της. Η κ. Περιστέρη, όμως, δεν έχει διαψεύσει τη φήμη ότι το σώμα του Αλέξανδρου μπορεί τελικά να έχει ενταφιαστεί σε ελληνικό έδαφος, λέγοντας μάλιστα στους Έλληνες δημοσιογράφους ότι «τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί στην παρούσα φάση».
Ακόμα όμως, και αν ο κατακτητής είναι ενταφιασμένος σε άλλο μέρος, ο σκελετός της Αμφίπολης μπορεί να ανήκει στη γυναίκα του. Η Ρωξάνη, την οποία παντρεύτηκε ο Μέγας Αλέξανδρος στο σημερινό Ουζμπεκιστάν, δολοφονήθηκε στην Αμφίπολη το 307 π.Χ., μαζί με το γιο τους και κληρονόμο του Αλέξανδρου. Μια αρχαία πηγή αναφέρει ότι το σώμα της Ρωξάνης θάφτηκε στις Αιγές, (στη σημερινή Βεργίνα), ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί ο τάφος της. Έτσι, η Ρωξάνη μπορεί να είναι η «βασίλισσα» στην οποία αναφέρονται οι ντόπιοι της Αμφίπολης.
Το λιοντάρι όμως, που κάποτε δέσποζε στην κορυφή του τάφου, όπως επισημαίνει συχνά η κ. Περιστέρη, υποδεικνύει ανδρική ταφή πολεμιστή. Εάν, λοιπόν, η χρονολόγηση του τάφο είναι σωστή τότε οι υποψήφιοι στρατηγοί και μετέπειτα διάδοχοι του Αλέξανδρου, είναι αρκετοί. Οι εικασίες επικεντρώνονται στον Νέαρχο, τον Έλληνα καπετάνιο που οδήγησε το στρατό του Αλέξανδρου στον Ευφράτη το 325 π.Χ. Κανένα στοιχείο δεν υπάρχει για την ταφή του Νέαρχου, ωστόσο η οικογένεια του συνδέεται με την Αμφίπολη και γι’ αυτό το λόγο είναι από τους επικρατέστερους ενοίκους του τάφου.
Τα οστά που βρέθηκαν στον τάφο αυτή τη στιγμή μελετώνται αναλυτικά από τους ανθρωπολόγους, χωρίς ωστόσο, να είναι βέβαιο ότι θα εξαχθούν σημαντικά συμπεράσματα από τις μελέτες. Για μια πιθανή ανάλυση DNA θα πρέπει να μελετηθεί γενετικό υλικό από τους συγγενείς του νεκρού, για παράδειγμα αν ο σκελετός ανήκει στη Ρωξάνη θα πρέπει να παρθεί δείγμα από τον σκελετό που βρέθηκε στις Αιγές και εικάζεται ότι ανήκει στο γιο της».

Η Αμφίπολη θέμα σε διαγωνισμού προγραμματιστών

imerisia_LARGE_t_1061_43910595

Περισσότεροι από 70 προγραμματιστές λογισμικού, σχεδιαστές εικόνας, μηχανικοί ήχου και άλλες ειδικότητες, οργανωμένοι σε 20 ομάδες, συγκεντρώθηκαν στον συνεργατικό χώρο του gi-Cluster (Συνεργατικού Σχηματισμού Τεχνολογιών Παιγνίων και Δημιουργικού Περιεχομένου) στο Μαρούσι, τον οποίο διαχειρίζεται το Corallia (Ελληνική Πρωτοβουλία Τεχνολογικών Συνεργατικών Σχηματισμών), για να αναπτύξουν σε 48 ώρες ένα βίντεο-παιχνίδι, στο πλαίσιο του διαγωνισμού gi-Cluster Game Jam 2014. Το θέμα του διαγωνισμού είναι «Αμφίπολη», μια επιλογή που αναδεικνύει τη στρατηγική στόχευση του gi-Cluster να συνδυάσει τον πολιτισμό και τον τουρισμό με τις νέες τεχνολογίες. Η διοργάνωση του «gi-Cluster Game Jam 2014» πραγματοποιείται με την ενεργή υποστήριξη των εταιρειών-μελών του gi-Cluster, Akazoo, Vermantia και Trebbble, που προσφέρουν τα χρηματικά έπαθλα του Πανελλήνιου Συλλόγου Δημιουργών Λογισμικού Ψυχαγωγίας (HGDA), της εταιρείας Lancom που παρέχει την τεχνική και διαδικτυακή υποστήριξη της διοργάνωσης, του Battlenet Internet Station στα Πευκάκια, του Red Bull και του Corallia ως φορέα-αρωγού του gi-Cluster, που υποστηρίζει συνολικά την οργάνωση και τη διεξαγωγή του διαγωνισμού. Οι τρεις πρώτες ομάδες, που θα αναδειχθούν μέσα από την τριήμερη διαγωνιστική διαδικασία, η οποία ξεκίνησε σήμερα και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή, θα λάβουν χρηματικά έπαθλα αξίας 3.000, 2.000 και 1.000 ευρώ αντίστοιχα. Οι νικητές θα έχουν επίσης την ευκαιρία, εφόσον το επιθυμούν, να ενταχθούν στο πρόγραμμα επιχειρηματικής επιτάχυνσης του gi-Cluster, όπου θα τους παραχωρηθεί γραφειακός χώρος (co-working space) για να αναπτύξουν τις ιδέες τους, συμβουλές (mentoring) από διακεκριμένα στελέχη των μελών του gi-Cluster, πρόσβαση σε εκπαιδεύσεις και δυνατότητα άμεσης δικτύωσης με το επιχειρηματικό οικοσύστημα του cluster. To gi-Cluster [www.gi-cluster.gr] είναι το πρώτο ελληνικό cluster καινοτομίας στις δημιουργικές βιομηχανίες, με εστίαση στον κλάδο του ψυχαγωγικού λογισμικού και του ψηφιακού περιεχομένου. Συστάθηκε στις αρχές του 2012, με την υποστήριξη του Corallia ως φορέα αρωγού (cluster facilitator), έχοντας ως αποστολή του τη δημιουργία ενός παγκοσμίου κλάσης, πλήρως λειτουργικού επιχειρηματικού οικοσυστήματος καινοτομίας, που στοχεύει στην παραγωγή νέων τεχνολογιών και ανταγωνιστικών προϊόντων. Στο gi-Cluster συμμετέχουν μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις, ακαδημαϊκοί φορείς, ερευνητικά ινστιτούτα και άλλοι φορείς καινοτομίας. Οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες που σχεδιάζει και υλοποιεί, συγχρηματοδοτούνται από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους.

www.dikaiologitika.gr

Διόνυσος – Ο μυθικός θεός της ευθυμίας του γλεντιού και του κεφιού.

Οι αρχαίοι πρόγονοί μας είχαν θεοποιήσει πολλές στιγμές και εκφάνσεις της καθημερινότητας ή της κοινωνικής ζωής και πράγματα που δεν μπορούσαν αν ερμηνεύσουν ή να αιτιολογήσουν περνούσαν μέσα από τη μυθολογία σαν έργα και δημιουργήματα «θεών και ημιθέων».

Στην ελληνική μυθολογία, εκτός από τους δώδεκα θεούς του Ολύμπου, που θεωρούνταν οι σημαντικότεροι, υπήρχαν και άλλοι θεοί που δεν κατοικούσαν στο θεϊκό αυτό βουνό. Ένας απ’ αυτούς ήταν και ο θεός Διόνυσος. Ήταν ο πιο πρόσχαρος από τους θεούς και από τους πιο αγαπητούς στους ανθρώπους μιας και τους πρόσφερε το αμπέλι και το κρασί

Ο εύθυμος θεός ταξίδευε συνέχεια, επισκεπτόταν πολλές χώρες και πολιτείες για να μάθει στους ανθρώπους πώς να καλλιεργούν τα κλήματα και πώς να φτιάχνουν από τους καρπούς τους το κρασί. Και βέβαια, ως θεός της χαράς και του κεφιού, δεν ταξίδευε μόνος του. Τον ακολουθούσε ένα πολύβουο πλήθος.

Στο πλήθος αυτό έβλεπες γυναίκες που χόρευαν μ’ έξαλλο τρόπο, τις Μαινάδες όπως λέγονταν, και παράξενα όντα που ήταν άνθρωποι και ζώα μαζί, που τους έλεγαν Σάτυρους και Σιληνούς. Ενίοτε απεικονίζεται να κάθεται δεξιά του πατρός του στα ολύμπια δώματα.

Ο Διόνυσος ως μυθολογική οντότητα «δεν είναι μήτε παιδί ούτε άντρας, αλλά αιώνιος έφηβος, καταλαμβάνοντας μια θέση ανάμεσα στους δύο». Με αυτή τη μορφή, αντιπροσωπεύει «το πνεύμα της ενέργειας και της μεταμορφωτικής δύναμης του παιχνιδιού» γεμάτο πονηριά, εξαπάτηση και στρατηγικές που υποδεικνύουν είτε τη θεϊκή σοφία ή το αρχέτυπο του «κατεργάρη», παρόν σε όλες σχεδόν τις μυθολογίες του κόσμου.

Πιστοί ακόλουθοι του θεού πορεύονταν μαζί του στα μεγάλα ταξίδια. Μ’ επικεφαλής τον Διόνυσο διέσχισαν την Αίγυπτο, τη Λιβύη κι άλλες χώρες στην Αφρική. Έπειτα πήγαν και στην Ασία, στους Άραβες, στους Λυδούς, στους Φρύγες, φτάνοντας μέχρι και την Ινδία, όπου και ο πιο τολμηρός θαλασσοπόρος δεν κατάφερε να φτάσει.

Αλλού τους υποδέχονταν φιλικά, αλλού τους κορόιδευαν ή τους αντιμετώπιζαν σαν εχθρούς. Πάντα όμως επικρατούσε η καλοσύνη του Διόνυσου και των συντρόφων του. Γρήγορα συμφιλιώνονταν με τους κατοίκους, που μάθαιναν πώς να καλλιεργούν το αμπέλι. Το υπέροχο ποτό που κερνούσε ο θεός σκόρπιζε παντού το κέφι. Έκανε τους ανθρώπους να ξεχνούν τις στενοχώριες τους και να ζωγραφίζεται στα πρόσωπά τους το χαμόγελο. Όπου περνούσε ξεκινούσε τρικούβερτο γλέντι και δεν ακούγονταν άλλο τίποτα παρά οι εύθυμοι ήχοι των μουσικών οργάνων και τα ζωηρά τραγούδια.

Πώς λοιπόν να μη λάτρευαν οι άνθρωποι αυτοί το θεό; Κι ήταν θεός, παρόλο που η μητέρα του ήταν θνητή, η Σεμέλη, η κόρη του βασιλιά της Θήβας Κάδμου. Ο Διόνυσος ωστόσο απέκτησε την αθανασία, που ξεχωρίζει τους θεούς από τους θνητούς και επειδή πατέρας του ήταν ο Δίας αλλά περισσότερο επειδή γεννήθηκε από θεό τη δεύτερη φορά. Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, ο Διόνυσος δυο φορές γεννήθηκε.

Όταν ο Δίας σαγηνεύτηκε από την παρθενική ομορφιά της Σεμέλης, την πλησίασε κι ενώθηκε μαζί της. Καρπός της ένωσής τους ήταν ο Διόνυσος. Η Ήρα όμως δεν επρόκειτο όμως ν’ αφήσει ασυγχώρητη κι αυτή την απιστία του συζύγου της. Τυφλωμένη από τη ζήλια της και διψώντας για εκδίκηση, εμφανίστηκε στη Σεμέλη και με πονηρό τρόπο την έπεισε να ζητήσει από τον εραστή της να εμφανιστεί ως θεός κι όχι μ’ ανθρώπινη μορφή, όπως πάντα εμφανιζόταν μπροστά της. Αυτό θ’ αποδείκνυε πως την αγαπά πραγματικά.

Αφελής κι ανυποψίαστη η κόρη του Κάδμου, την επόμενη φορά που την επισκέφτηκε ο Δίας στην κάμαρά της, του ζήτησε να πάρει τη θεϊκή μορφή του. Μάταια προσπάθησε ο Δίας με λόγια αγάπης να τη μεταπείσει. Λυγίζοντας μπροστά στην επιμονή της εμφανίστηκε μεγαλοπρεπής, φωτεινός σ’ όλο το θεϊκό του μεγαλείο. Ήταν αδύνατο όμως ν’ αντέξει η άμοιρη θνητή τη λάμψη των κεραυνών και των αστραπών που εκτινάσσονταν από τα χέρια του. Την ώρα που οι φλόγες την τύλιγαν ο Δίας έσωσε το βρέφος που είχε στα σπλάχνα της και το έραψε στο μηρό του.

Όταν συμπληρώθηκαν εννιά μήνες, ο Διόνυσος ξαναγεννήθηκε από το πόδι του θεϊκού πατέρα του. Ο βασιλιάς των αθανάτων ήξερε πολύ καλά πως η ζηλόφθονη σύζυγός του θα έστρεφε γρήγορα το θυμό της στο νεογέννητο παιδί. Γι’ αυτό ανέθεσε στον Ερμή τη φύλαξή του. Αυτός το παρέδωσε στην αδερφή της Σεμέλης, την Ινώ. Η πανούργα Ήρα όμως έστειλε τρέλα στην Ινώ και τον άντρα της κι άρχισαν ανελέητα να σκοτώνουν τα παιδιά τους. Η θεά έλπιζε πως θα σκοτώσουν έτσι και τον Διόνυσο, αλλά ο φτερωτός θεός πρόφτασε και γλίτωσε το μικρό Διόνυσο και τον εμπιστεύτηκε αυτή τη φορά στις Νύμφες.

Αυτές τον ανέθρεψαν με περισσή στοργή κι αγάπη, στο δάσος όπου κατοικούσαν. Πράγματι, πουθενά αλλού δε θα μπορούσαμε να φανταστούμε να μεγαλώνει ο θεός του αμπελιού, παρά σ’ ένα ειδυλλιακό τοπίο γεμάτο δέντρα και πολύχρωμα λουλούδια. Εκεί ποτέ δε συναντούσε ανθρώπους. Κι όταν ο βασιλιάς Λυκούργος διατάραξε την ηρεμία της συντροφιάς κυνηγώντας τις Νύμφες, κατατρομάζοντας τον Διόνυσο, τιμωρήθηκε σκληρά από τον Δία, που τον τύφλωσε. Έτσι σκληρή ήταν πάντα η τιμωρία για όλους εκείνους τους ανθρώπους που επιβουλεύονταν το θεό Διόνυσο.

Την ίδια άσχημη τύχη είχαν και κάποιοι Τυρρηνοί πειρατές που αιχμαλώτισαν το θεό. Όταν είδαν ένα νέο τόσο όμορφο και γεροδεμένο, πίστεψαν πως πρόκειται για κάποιο αρχοντόπουλο ή ακόμα και βασιλιά. Ευχαριστημένοι με τη σκέψη πως θ’ αποκομίσουν πολλά λύτρα για να τον ελευθερώσουν, προσπάθησαν να τον δέσουν με βαριές αλυσίδες, χωρίς όμως να το πετύχουν· με μια μικρή κίνηση ο θεός τις τίναζε από πάνω του. Οι άμυαλοι θνητοί ωστόσο συνέχιζαν τις προσπάθειές τους.

Μόνο ο τιμονιέρης του καραβιού προσπάθησε να τους επαναφέρει στα λογικά τους: “Δε βλέπετε άμυαλοι πως πρόκειται για θεό; Δε φοβάστε την τιμωρία; Μπορεί να είναι ακόμη και ο Ποσειδώνας, που θα μας εκδικηθεί ρίχνοντας το καράβι μας σε άγρια τρικυμία. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να τον αφήσουμε ελεύθερο”.

Ο καπετάνιος και οι υπόλοιποι δε συμφωνούσαν ν’ αφήσουν να τους φύγει “τέτοιος θησαυρός”. Εκείνη τη στιγμή άρχισε να ρέει στο καράβι κόκκινο κρασί που ζάλισε με τη θεϊκή ευωδιά του τους ναύτες. Ταυτόχρονα ένα κλήμα άρχισε να τυλίγει το κατάρτι και να απλώνει τα φορτωμένα με ζουμερά σταφύλια κλαδιά του σ’ όλο το καράβι. Κι ενώ σαστισμένοι παρακολουθούσαν οι ναύτες, άλλο θαύμα γίνεται μπροστά στα μάτια τους: ο όμορφος νέος που ήθελαν να αιχμαλωτίσουν μεταμορφώνεται σ’ ένα άγριο λιοντάρι που οι βρυχηθμοί του κάνουν τους ναύτες να πηδούν στη θάλασσα για να γλιτώσουν.

Όλους τους μεταμόρφωσε ο Διόνυσος σε δελφίνια και μόνο τον τιμονιέρη δεν πείραξε επιβραβεύοντάς τον για τη σύνεσή του. Όπως είδαμε, ο Διόνυσος αγαπήθηκε και λατρεύτηκε από τους ανθρώπους γιατί τους γνώρισε την υπέροχη γεύση του κρασιού. Λένε πως για πρώτη φορά το φανέρωσε στο βασιλιά της Αιτωλίας, τον Οινέα. Ο τσοπάνης του, ο Στάφυλος, είχε βρει ένα περίεργο φυτό γεμάτο καρπούς κι ενθουσιασμένος από τη νοστιμιά τους έφερε και στο βασιλιά του για να τον ευχαριστήσει.

Ο Οινέας έστυψε τους ζουμερούς καρπούς και απόλαυσε τον πλούσιο χυμό τους. Από τότε ο Διόνυσος ονόμασε αυτόν το χυμό οίνο και τους καρπούς σταφύλια από το όνομα του τσοπάνη. Πάντα με το θύρσο στο ένα του χέρι και ένα δοχείο κρασιού στο άλλο περιηγούνταν τις πόλεις. Όπου έβρισκε φιλόξενους και πρόσχαρους ανθρώπους, τους μάθαινε πώς να φτιάχνουν κρασί. Έτσι έγινε και με τους κατοίκους της Ικαρίας, στην Αττική, που τον υποδέχτηκαν μ’ ενθουσιασμό. Λίγο πριν φύγει από τον τόπο τους, συμβούλεψε το βασιλιά τους τον Ικάριο να φυλάξει καλά το κρασί που έφτιαξε. Αυτός όμως δεν ακολούθησε τη συμβουλή του – “τι κακό μπορεί να προέλθει από ένα τόσο ευχάριστο ποτό!” σκέφτηκε.

Οι τσοπάνηδές του, κάποια μέρα, βρήκαν τα βαρέλια και ήπιαν τόσο πολύ κρασί που μέθυσαν και άρχισαν να φέρονται μ’ άγριο τρόπο. Έχοντας χάσει τα λογικά τους σκότωσαν τον Ικάριο και η κόρη του Ηριγόνη από τη στενοχώρια της αυτοκτόνησε. Οι κάτοικοι της Ικαρίας τιμούσαν ιδιαίτερα το θεό Διόνυσο· σ’ αυτή την περιοχή καλλιεργήθηκε πολύ ο διθύραμβος, ο ύμνος προς το θεό, που συνέθεσε ο μουσικός Αρίωνας. Μάλιστα, πρόσθεσαν και κάτι καινούριο. Στο μουσικό αυτό ύμνο πρόσθεσαν στίχους. Κι επειδή αυτή τη σύνθεση την τραγουδούσαν άνθρωποι μεταμφιεσμένοι σε τραγόμορφους Σάτυρους την ονόμασαν τραγωδία.

Βέβαια, λατρευτικές εκδηλώσεις για το θεό του αμπελιού γίνονταν και σε πολλές άλλες περιοχές. Όσοι παρευρίσκονταν σ’ αυτές τις εκδηλώσεις έπρεπε να συμμετέχουν ενεργά πίνοντας κρασί και χορεύοντας υπό την επήρεια της μέθης. Όσοι αρνούνταν, ήταν εχθροί του θεού και επέσυραν την οργή του. Έτσι, τραγικό τέλος βρήκε τον Πενθέα που θέλησε να παρακολουθήσει κρυφά τις οργιαστικές εορτές. Οι Μαινάδες, μια από τις οποίες ήταν και η μητέρα του, μέσα στη μανία που τις είχε καταλάβει, όρμησαν επάνω του και τον κατασπάραξαν. Επίμονα αρνούνταν να λάβουν μέρος στις λατρευτικές τελετές οι κόρες του βασιλιά Μίνωα, όπως και του βασιλιά Προίτου. Προσβλημένος ο Διόνυσος τις έκανε να χάσουν τα λογικά τους. Άλλοι λένε ότι για τη μανία που κατέλαβε τις νεαρές κόρες του Προίτου αιτία ήταν η Ήρα.

Σκληρός τιμωρός εμφανίζεται ο Διόνυσος στους εχθρούς του και σ’ όσους είναι αντίθετοι στον τρόπο λατρείας του. Συνάμα γενναιόδωρος ευεργέτης σ’ όσους τον τιμούν και τον ευχαριστούν.

Όταν ο βασιλιάς Μίδας φιλοξένησε το δάσκαλό του, το γέρο Σιληνό, που είχε χαθεί, αυτός δέχτηκε να εκπληρώσει την επιθυμία του για να τον ευχαριστήσει. Ο άπληστος Μίδας ζήτησε να μπορεί ό,τι πιάνει να το μετατρέπει σε χρυσάφι. Σύντομα ο δύστυχος διαπίστωσε πως θα γινόταν βαθύπλουτος αλλά θα πέθαινε από την πείνα και τη δίψα. Το ψωμί που άγγιζε να φάει μετατρεπόταν σε χρυσό και το νερό που ήθελε να πιει σε χρυσαφένιες σταγόνες. Μετανιωμένος ζήτησε από το θεό να τον κάνει όπως πριν και ο Διόνυσος που τον λυπήθηκε του είπε πως αν λουστεί στα νερά του Πακτωλού ποταμού θ’ απαλλαχτεί από το μαρτύριό του.

Ο θεός του γλεντιού δεν είχε πολλές ερωτικές περιπέτειες, όπως οι υπόλοιποι θεοί. Οι γυναίκες στη ζωή του είχαν διαφορετική θέση: υπήρξαν παραμάνες του όταν ήταν μικρός και συντρόφισσές του στ’ ασταμάτητα γλέντια του.

Κάποτε ερωτεύτηκε την όμορφη Αριάδνη, όταν την είδε να κοιμάται ήρεμα και γαλήνια, μοιάζοντας με θεά. Η κόρη του Μίνωα μαζί με τον Θησέα επέστρεφαν στην Αθήνα από την Κρήτη. Ξυπνώντας ένα πρωί στη Νάξο η Αριάδνη βλέπει πως ο σύντροφός της έφυγε και την εγκατέλειψε. Χωρίς να το ξέρει η ίδια, είχε έρθει ο Διόνυσος στ’ όνειρο του Θησέα και μ’ απειλές τον ανάγκασε να φύγει για να κάνει δική του την όμορφη νέα.
Ολομόναχη όπως ήταν στο έρημο νησί, σαν σωτήρας εμφανίστηκε ο θεός μπροστά της, νέος, γεροδεμένος, στεφανωμένος ως συνήθως με κισσόφυλλα. Αφού έγινε ο γάμος τους, πέταξαν με το άρμα του θεού προς τον ουρανό.

Στη γη οι άνθρωποι τον ευχαριστούσαν για το θεϊκό δώρο του και για την ξενοιασιά που απλόχερα τους μοίραζε. Οι γιορτές που γίνονταν προς τιμή του ήταν ένα αδιάκοπο γλέντι, όπου όλοι μεθούσαν και τραγουδούσαν. Μ’ αυτόν τον τρόπο προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν με τον αγαπητό τους θεό. Πληροφορίες που προσλαμβάνουμε από την Γραμμική Β΄ μας οδηγούν στην υπόθεση πως ο Διόνυσος ως αρχαία θεότητα ήταν ήδη γνωστός στον 12ο αιώνα

Η λατρεία του του σχετίζεται με τους εορτασμούς της βλάστησης, της ιερής τρέλας που προκαλεί η πόση του οίνου και της γονιμότητας. Κοινό στοιχείο στις λατρευτικές πρακτικές του είναι το στοιχείο της έκστασης, ενίοτε της οργιαστικής φρενίτιδας, που απελευθερώνει από τις φροντίδες της καθημερινότητας, προσδίδοντάς του την προσωνυμία Λύσιος. Πέραν του γεγονότος λοιπόν ότι το όνομά του συνδέθηκε με μία από τις αρτιότερες μορφές του ελληνικού λόγου, το δράμα προς τιμήν του διοργανώνονταν μεταλοπρεπείς γιορτές, όπως τα «Κατ’ αγρούς Διονύσια», τα «Λήναια», «Ανθεστήρια» και τα «Μεγάλα Διονύσια».

Τρεις είναι οι κύριες μορφές, με τις οποίες εμφανίζεται ο Διόνυσος στη λατρεία του. Με έμβλημα τον φαλλό , το δένδρο -εξ ου και η προσωνυμία δενδρίτης- ή τον ταύρο είναι θεός της γονιμότητας και προστάτης των καλλιεργειών, κυρίως της αμπέλου. Στη δεύτερη μορφή του είναι ο ενθουσιαστικός Διόνυσος, με εμβλήματα τον θύρσο και τη δάδα, όπως επίσης την ακολουθία, των Μαινάδων, των Βακχών, των Θυιάδων, των Ληνών και των Βασσαριδών, όπως τις μετέφερε η μυθολογική αφήγηση. Στην τρίτη και αρχαιότερη μορφή του είναι οντότητα του Κάτω Κόσμου και φέρει την προσωνυμία Ζαγρεύς (ο μέγας κυνηγός).

Είναι γιος του καταχθόνιου Δία και της Περσεφόνης. Σε αυτή την τρίτη μορφή οι Ορφικοί τον ενσωμάτωσαν ως κυριότερη θεότητά τους, ερχόμενοι σε αντίθεση με τους διονυσιαστές, τους οπαδούς του ενθουσιαστικού Διονύσου

Με τον Διόνυσο θεό των δένδρων και των φυτών πραγματοποιείται η επιστροφή στο «ζωώδες πάθος» της φύσης, μακριά από τους περιορισμούς και τις αποκρυσταλλώσεις που επιβάλλει ο «εξορθολογισμός», κάτι που διακρίνεται άμεσα στις Βάκχες του Ευριπίδη. Με την προσωνυμία «βρόμιος» λατρεύθηκε κυρίως ως θεός γεννημένος από το δημητριακό «βρόμος» και το οινοπνευματώδες ποτό που παράγεται, χωρίς να είμαστε σίγουροι ποιο ακριβώς είναι αυτό το δημητριακό, πιθανώς να ήταν η βρώμη

archaia-ellada.blogspot.gr