I wrote my initial article on this question on the morning of 6th September, a day before the announcement of the discovery of the caryatids, and I wrote a second part on 20th September and a third part on 28th September dealing with the Caryatids. The discovery of the mosaic announced yesterday has prompted this fourth article, but in order to set it in context I first offer the following summary of the inferences I drew from the evidence available in my first three articles:
Κατηγορία: Al-posts
Article – Is the mother of Alexander the Great in the Tomb of Amphipolis? (Part III)
I wrote my initial article on this question on the morning of 6th September (a day before the announcement of the discovery of the caryatids) and I wrote a second part, dealing with the caryatids and a few other issues on 20th September. In these two articles I drew a number of inferences from the evidence available:1) Sphinxes decorated the thrones found in the tombs of two mid to late 4th century BC queens of Macedon, one of whom was Alexander’s grandmother Eurydice I
Article – Is the mother of Alexander the Great in the tomb at Amphipolis (Part II)
I wrote my initial article on this question on the morning of 6th September (a day before the announcement of the discovery of the caryatids) and I drew a number of inferences from the evidence then available:
1) Sphinxes decorated the thrones found in the tombs of two mid to late 4th century BC queens of Macedon, one of whom was Alexander’s grandmother Eurydice I
2) Greek mythology recognised Hera the wife of Zeus as the mistress of the sphinx: the 4th century BC Macedonian kings identified themselves with Zeus, so it would make sense for their principal queens to have
2) Greek mythology recognised Hera the wife of Zeus as the mistress of the sphinx: the 4th century BC Macedonian kings identified themselves with Zeus, so it would make sense for their principal queens to have
identified themselves with Hera
Entrevista con Francisco Javier Gómez Espelosín:
“los griegos nunca vieron a Alejandro como un liberador, sino como un tirano”
La figura de Alejandro Magno marcó un antes y un después en la Antigüedad. El rey macedonio cambió la relación de fuerzas en el Mediterráneo y abrió las puertas de las relaciones entre Oriente y Occidente, dando lugar a una corriente cultural de gran vigor: el helenismo. Sin embargo, las fuentes históricas sobre su figura son relativamente escasas, lo que ha teñido su biografía de un halo mítico amplificado, sobre todo, a partir de la publicación de la “Vida y hazañas de Alejandro de Macedonia”, del Pseudo-Calístenes, del siglo III d.C. Mediterráneo Antiguo ha querido profundizar en la personalidad de este personaje de la mano de Francisco Javier Gómez Espelosín, profesor de la Universidad de Alcalá de Henares y autor de una de las mejores biografías sobre Alejandro que se han escrito en los últimos tiempos.
Interview with Nicholas J. Saunders
the best qualified people to interpret Amphipolis tomb are the professional Greek archaeologists now excavating it
 |
| Access to the tomb, with two great sphynx. Photo: Hellenic Ministry of Culture |
Regarding the great Amphipolis tomb, Greece, have been already written many lines, although the research team led by Katerina Peristeri has not finished yet the excavation of the site, discovered in 2012. Mediterráneo Antiguo has sought to find an authoritative voice, Nicholas J. Saunders, professor at the Department of Archaeology and Anthropology at the University of Bristol, author of The tomb of Alexander in 2006, published in Spain by Editorial Planeta in 2007 and one of the most importants recent studies about the question of the tomb of Alexander the Great. Here is our conversation with him.
who Is coming ?
Τα μυστικά των μακεδονικών στεφανιών
Περισσότερα από δέκα χρυσά μακεδονικά στεφάνια, σπάνια αρχαιολογικά ευρήματα, ήρθαν την τελευταία δεκαετία στο φως χάρη σ’ έναν απρόβλεπτο συνδυασμό ανασκαφών, λαθρανασκαφών και δράσης αρχαιοκαπήλων. Οκτώ στεφάνια βρέθηκαν το 2008 σε ανασκαφή του μετρό Θεσσαλονίκης, δύο το 2009 και το 2010 στη Βεργίνα, ένα επαναπατρίστηκε στην Ελλάδα το 2007 από το αμερικανικό Μουσείο Γκετί κι ένα βρέθηκε ακόμη παλιότερα, το 2000, στα χέρια αγρότη, θεωρήθηκε προϊόν αρχαιοκαπηλίας και κατέληξε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης…
Με αφορμή τα νέα αυτά ευρήματα, οργανώνεται επιστημονική ημερίδα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, στις 3 Ιουνίου. Μελετητές και ανασκαφείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό θα αναφερθούν στη χρήση των στεφανιών και την απεικόνισή τους στην τέχνη, την τεχνολογία και την τυπολογία τους.
Είναι η πρώτη φορά που οργανώνεται ημερίδα με το θέμα αυτό, όπως εξηγεί στον «Α» η Δέσποινα Ιγνατιάδου από την Οργανωτική Επιτροπή, προϊσταμένη του Τμήματος Συλλογής Μεταλλοτεχνίας του ΑΜΘ. «Με αφορμή τα στεφάνια που αποκτήθηκαν πρόσφατα ζητήσαμε από τους ανασκαφείς να κάνουν παρουσίαση των ευρημάτων και με την ευκαιρία αυτή επιχειρούμε να επανεκτιμήσουμε και τα παλαιότερα», προσθέτει.
Σύμφωνα με την αρχαιολόγο της ΙΣΤ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Μπετίνα Τσιγαρίδα, που συμμετέχει στην Οργανωτική Επιτροπή και θα παρουσιάσει εισήγηση στην ημερίδα, η Μακεδονία είναι από τις περιοχές του αρχαίου ελληνικού κόσμου που έδωσαν μεγάλο αριθμό μετάλλινων στεφανιών, τα οποία χρονολογούνται από τα μέσα του 4ου έως τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ.
Φτιαγμένα κυρίως από χρυσάφι, αλλά και από μπρούτζο ή ασήμι, με φύλλα ελιάς, μυρτιάς, δάφνης, κισσού και σπανιότερα βελανιδιάς, τα στεφάνια είναι πλουσιότερα και πιο περίτεχνα κατά το β’ μισό του 4ου αιώνα (εποχή του Φιλίππου Β’ και του Μ. Αλεξάνδρου), ενώ στη συνέχεια σχηματοποιούνται και απλοποιούνται.
Σε κάθε περίπτωση, τα αρχαία ελληνικά στεφάνια είναι αντικείμενα που γοητεύουν κοινό και αρχαιολόγους, είναι περιζήτητα από τους συλλέκτες, ενώ κρύβουν πολλά μυστικά. «Είναι πολλά τα ζητήματα που δεν έχουμε ακόμη αποκρυπτογραφήσει σε σχέση με τα στεφάνια και ιδίως με τη χρήση τους», παρατηρεί η κ. Ιγνατιάδου. «Αν και τα βρίσκουμε σε τάφους, δεν είναι ταφικά αντικείμενα. Χρησιμοποιούνται στην πραγματική ζωή, όπως δείχνουν οι ελάχιστες πληροφορίες που διασώζουν οι πηγές. Ηταν προσωπικά αντικείμενα που τα φορούσαν σε τελετές; Τι είδους ήταν αυτές οι τελετές; Ηταν τελετές μύησης; Σε ποια μυστήρια; Πολιτικού, διοικητικού ή θρησκευτικού τύπου; Ηταν ιδιωτικού ή δημόσιου χαρακτήρα; Και πώς συσχετίζονται τα φυτά που αναπαριστούν με τους θεούς; Είναι πολλά αυτά που δεν ξέρουμε και προσπαθούμε τώρα από τα σύνολα που έχουν εντοπιστεί να συμπεράνουμε», σημειώνει.
Τα πιο γνωστά στεφάνια
Το πιο βαρύτιμο στεφάνι που σώζεται από την ελληνική αρχαιότητα είναι το χρυσό στεφάνι βελανιδιάς (β’ μισό του 4ου αιώνα π.Χ.) που βρέθηκε στον κυρίως θάλαμο του βασιλικού τάφου της Βεργίνας, μέσα σε χρυσή λάρνακα. Αποτελείται από 313 φύλλα και 68 βελανίδια και ζυγίζει 714 γραμμάρια. Στα ευρήματα των βασιλικών τάφων της Βεργίνας συγκαταλέγονται δύο ακόμη χρυσά στεφάνια από φύλλα και άνθη μυρτιάς του 4ου αιώνα π.Χ.
Στον 4ο αιώνα π.Χ. χρονολογούνται επίσης τα δύο χρυσά στεφάνια μυρτιάς και ελιάς που βρέθηκαν τη δεκαετία του ’60 στους τάφους του Δερβενίου, το χρυσό στεφάνι από φύλλα ελιάς και άνθη που βρέθηκε στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης και χρυσό στεφάνι από τάφο της Σεβαστής Πιερίας.
Χρυσό στεφάνι με φύλλα ελιάς του 3ου αιώνα π.Χ. από την Αμφίπολη εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας.
Στα σημαντικότερα ευρήματα του Αρχαιολογικού Μουσείου Αμφίπολης περιλαμβάνονται δύο χρυσά στεφάνια ελιάς και βελανιδιάς του 4ου π.Χ. αιώνα.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης διαθέτει 22 χρυσά μακεδονικά στεφάνια, συλλογή που θεωρείται η πλουσιότερη παγκοσμίως.
ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΝΑΝΟΥ
Αγγελιοφόρος, 17/05/2011
Η Αμφίπολη στην εποχή του Διαδικτύου: Το μνημείο που διεγείρει τη φαντασία των συνωμοσιολόγων
Παρά το γεγονός ότι οι ανασκαφικές έρευνες είναι ακόμη υπό εξέλιξη και τα τελικά συμπεράσματα θα αργήσουν να βγουν, το μνημείο της Αμφίπολης κατάφερε να καθηλώσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον και, όπως ήταν αναμενόμενο, να εξάψει τη φαντασία των απανταχού συνωμοσιολόγων.
Σε μια εποχή όπου το Διαδίκτυο «κυριαχεί» και τα social media έχουν γίνει «άρμα» μεταφοράς απόψεων και θεωριών, ήταν αναμενόμενο να εμφανιστούν εκατοντάδες (ίσως και περισσότεροι) «ειδικοί» που γνωρίζουν την «απόλυτη αλήθεια» για τον τύμβο Καστά.
Κι ενώ οι μετριοπαθείς μη ειδικοί αρκούνται σε υποθέσεις για την ταυτότητα των κατασκευαστών του τάφου ή τη διερεύνηση πιθανών συσχετισμών με τον Μέγα Αλέξανδρο, την οικογένεια και τους απογόνους του, στο Διαδίκτυο κυκλοφορούν αμέτρητες εκδοχές πολύ πιο ευφάνταστων σεναρίων.
Οπως αναφέρει η «Καθημερινή» εάν κάποιος πατήσει σε μια μηχανή αναζήτησεις λέξεις όπως «Αμφίπολη, η αλήθεια» θα εμφανιστούν μπροστά του εκατοντάδες χιλιάδες αποτελέσματα η πλειονότητα των οποίων ελάχιστη σχέση έχει με την πραγματικότητα.
Μακράν πιο δημοφιλής μεταξύ των χρηστών του Ιντερνετ αποδεικνύεται η θεωρία σύμφωνα με την οποία τα σημαντικότερα ευρήματα της ανασκαφής αποκρύπτονται συνειδητά από τους αρχαιολόγους και την κυβέρνηση, πιθανότατα κατόπιν εντολής της τρόικας, της Γερμανίας ή… του διεθνούς «ανθελληνικού λόμπι». Και πώς αλλιώς να εξηγηθεί η «εξαφάνιση» των κινητών ευρημάτων -ανάμεσά τους, χρυσά νομίσματα, κοσμήματα και μαρμάρινες επιγραφές, που δεν αποκλείεται να βρίσκονται ήδη στο εξωτερικό- αλλά και τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας στον χώρο της ανασκαφής -φήμες κάνουν λόγο ακόμα και για την παρουσία αλεξιπτωτιστών και κλιμακίου της ΕΥΠ- όπως και τα κομμένα χέρια των Καρυατίδων -τι κρατούσαν άραγε;- ή η ημερομηνία Αυγούστου στα σκίτσα των Σφιγγών, τα κεφάλια των οποίων ανακαλύφθηκαν τον Αύγουστο;
Ποιος είναι ο στόχος της πλεκτάνης; Φυσικά η περαιτέρω «αποδυνάμωση του φρονήματος των Ελλήνων», οι οποίοι, σε διαφορετιοκή περίπτωση θα έβρισκαν το «χαμένο τους κύρος», μια διέξοδο από την κρίση ή ένα έναυσμα για να εξεγερθούν ενάντια στους «ξένους κατακτητές», αναλόγως με την οπτική γωνία. Παράλληλα, η αποκάλυψη του μυστικού του τάφου θα στεκόταν εμπόδιο στα σχέδια παραχώρησης της Μακεδονίας -ως όνομα ή γεωγραφική έκταση, αυτό δεν αποσαφηνίζεται- στη FYROM με τις ευλογίες των ΗΠΑ. Αντιθέτως, αν το μνημείο ταυτιζόταν με τον τάφο του Αλεξάνδρου, το «ψευδοκράτος των Σκοπίων θα διαλυόταν εντός 15 ημερών».
Βέβαια, οι συνωμοσιολόγοι μπορούν πάντα να διανθίζουν τις απόψεις τους με πλήθος «αποκαλυπτικών» στοιχείων συνδέοντας την Αμφίπολη με άσχετα, φαινομενικά γεγονότα, όπως η επίσκεψη της Αμάν Αλαμουντίν στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης και η έρευνα στο ναυάγιο των Αντικυθήρων.
Και όπως πάντα πρέπει να «κλείνει» ένα τέτοιο κείμενο, οι επίλογοι είναι γεμάτοι υπαινιγμούς και αναπάντητα ερωτήματα που ενθαρρύνουν τον αναγνώστη να συμπληρώσει τα κενά χρησιμοποιώντας τη «λογική» του.
Σε μια διαφορετική εκδοχή της προηγούμενης θεωρίας, οι αρχαιολόγοι γνώριζαν εξαρχής πως η ανασκαφή του τύμβου δεν θα οδηγούσε σε σημαντικές ανακαλύψεις, ακολούθησαν όμως τις οδηγίες της πολιτικής ηγεσίας, που επιθυμούσε να δημιουργήσει έναν «αντιπερισπασμό», στρέφοντας την προσοχή του κοινού μακριά από τις προωθούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Την ίδια ώρα, οι κάτοικοι της Αμφίπολης φαίνεται ότι ξεπουλούν τη γη τους σε ξένους επενδυτές, που έχουν αντιληφθεί τις δυνατότητες τουριστικής εκμετάλλευσης του τύμβου και καταφθάνουν στην περιοχή κουβαλώντας βαλίτσες με χρήματα.
Πηγή: iefimerida.gr
The Earliest Europeans
COPENHAGEN, DENMARK—DNA from the ulna of a modern human skeleton discovered in 1954 at an archaeological site at Kostenki-Borshchevo, located in southwest Russia, has been mapped by a team of scientists led by evolutionary biologist Eske Wilerslev of the Natural History Museum at the University of Copenhagen. The skeleton has been dated to between 36,200 and 38,700 years old, making the genome the second oldest to be sequenced. This new data suggests that this man, who had dark skin and dark eyes, had DNA from Europe’s indigenous hunter-gatherers, people from the Middle East who later became early farmers, and western Asians. It had been thought that these three groups only mixed in the past 5,000 years. “What is surprising is this guy represents one of the earliest Europeans, but at the same time he basically contains all the genetic components that you find in contemporary Europeans—at 37,000 years ago,” Willerslev told Science. The man, known as Kostenki XIV and as Markina Gora, also had about one percent more Neanderthal DNA than today’s Europeans and Asians, from modern human and Neanderthal contact more than 45,000 years ago. “In principle, you just have sex with your neighbor and they have it with their next neighbor—you don’t need to have these armies of people moving around to spread the genes,” Willerslev explained.
Πηγή: Archaeology Magazine
Απόστολος Παύλος, από την Αμφίπολη στη Θεσσαλονίκη
Γιατί κάθε εβδομάδα ένα γκρούπ Κορεατών, καθολικών στο θρήσκευμα, περνούν απο την Αμφίπολη;
Της Μαρίας Μπέλλου
Στο πλαίσιο των ταξιδιών του για τη διάδοση του χριστιανισμού, ο Απόστολος Παύλος επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη, κηρύττοντας το ευαγγέλιο και διδάσκοντας το έργο του Ιησού. Σύμφωνα με την παράδοση, φεύγοντας βιαστικά, κυνηγημένος από τους Ιουδαίους, αναπαύθηκε σε μία πλαγιά στους πρόποδες του Κεδρηνού λόφου και δροσίστηκε από το νερό της πηγής που υπήρχε σε ένα σπήλαιο. Το αγίασμα του Αποστόλου Παύλου -στο οποίο επί αιώνες οι Θεσσαλονικείς προσέτρεχαν κάθε Δευτέρα και επί του οποίου οι ιερείς ανέπεμπαν ευχές- για πολλούς σήμερα παραμένει άγνωστο.
Ο χώρος όπου βρίσκεται το αγίασμα παραχωρήθηκε με σύμβαση, στις 26 Απριλίου 1875, από την ελληνική κοινότητα στη Φιλόπτωχο Αδελφότητα Ανδρών Θεσσαλονίκης (ΦΑΑΘ), με σκοπό τη δημιουργία κοιμητηρίων. Μετά την απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους, με την κωδικοποίηση των διαταγμάτων που αφορούσαν την ελληνική ορθόδοξη κοινότητα αναγνωρίστηκε η κυριότητα της αδελφότητας επί του αγιάσματος.
Η αδελφότητα περιέφραξε την περιοχή και αποφάσισε την ανέγερση ναΐδριου προς τιμήν του Αποστόλου Παύλου, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη. Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε στις 3 Μαΐου 1920 από τον παναγιότατο μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιο, ενώ η ανοικοδόμηση περατώθηκε υπό την επίβλεψη επιτροπής, η οποία ορίστηκε από το διοικητικό συμβούλιο της αδελφότητας. Τα εγκαίνια τελέστηκαν στις 10 Απριλίου 1922, Κυριακή του Θωμά. Κατά τη δεκαετία του ’70, η αδελφότητα παραχώρησε τέσσερα στρέμματα από την ιδιόκτητη έκτασή της για την ανοικοδόμηση μεγαλοπρεπούς ναού, ο οποίος αφιερώθηκε στον Απόστολο Παύλο και σήμερα δεσπόζει στην περιοχή.
Ανεκτίμητος θρησκευτικός θησαυρός
Το όραμα που είδε ο Απόστολος Παύλος ενώ βρισκόταν στην Τρωάδα και αφορούσε έναν άνδρα Μακεδόνα ο οποίος τον παρακαλούσε “διαβάς εις Μακεδονίαν, βοήθησον ημίν” τον έκανε να αλλάξει την περιοδεία του. “Δεν πήγε εκεί που σήμερα θέλουν να λένε ότι είναι Μακεδονία. Πέρασε στη Σαμοθράκη και από εκεί στην Καβάλα, στους Φιλίππους, όπου συνάντησε τον Τιμόθεο. Πέρασε από την Απολλωνία, όπως διαβάζουμε, από την Αμφίπολη, και ήρθε στη Θεσσαλονίκη. Εδώ λένε οι Πράξεις των Αποστόλων ότι έμεινε τρία Σάββατα και ότι κήρυξε στη συναγωγή των Εβραίων. Οι ερευνητές βέβαια λένε ότι ίσως πέρασε από τη μονή των Βλατάδων, γι’ αυτό υπάρχει και το βήμα εκεί. Εδώ, στον Άγιο Παύλο, ήταν το ανατολικό μέρος όπου έμεινε, εκτός των τειχών, ο Απόστολος Παύλος υπό τον φόβο των Ιουδαίων”, λέει ο πατήρ Νικόλαος, που πραγματοποιεί τις λειτουργίες στον σύγχρονο ναό του Αγίου Παύλου, στον ομώνυμο δήμο. Και συμπληρώνει: “Δροσίστηκε από την πηγή του βουνού και γι’ αυτό και είναι και το αγίασμα του Αποστόλου Παύλου. Από το 1922 και μετά δεν μπορείτε να φανταστείτε τι γινόταν ανήμερα της εορτής του. Όλη η Θεσσαλονίκη ερχόταν, όχι μόνον οι ντόπιοι”.
“Ηθική, όχι οικονομική κρίση”
Το γεγονός ότι η ύπαρξη του αγιάσματος του Αποστόλου Παύλου παραμένει άγνωστη για πολλούς Θεσσαλονικείς στεναχωρεί τον πατέρα Νικόλαο αλλά και τα μέλη της ΦΑΑΘ. “Το έργο του Απόστολου Παύλου είναι γνωστό στην οικουμένη. Δυστυχώς, στις μέρες μας η επαφή του λαού με την εκκλησία είναι επιφανειακή”, λέει ο πατήρ Νικόλαος. Στην ερώτησή μας τι μήνυμα θα περνούσε σήμερα ο Απόστολος των Εθνών, εμφανίζεται κατηγορηματικός: “Να παραμερίσει ο καθένας τον ατομικισμό του, την πλεονεξία, τον καταναλωτισμό και τον υπερκαταναλωτισμό για τον εαυτό του. Να δούμε τον πλησίον, γιατί μέσα από τον πλησίον περνάμε στον Θεό. Αυτό πληρώνουμε σήμερα: τον ατομισμό. Αυτό πληρώνεται. Δεν τιμωρεί ο Θεός. Αυτοτιμωρούμαστε όλοι μας. Δεν βρισκόμαστε εν μέσω οικονομικής κρίσης. Έχουμε ηθική κρίση. Η κρίση που περνάει σήμερα η κοινωνία μας είναι κρίση συνειδήσεως. Ο καθένας μας δεν κάνει διάλογο με τη συνείδησή του. Φταίνε όλοι οι άλλοι εκτός από εμάς. Αυτό είναι το πρόβλημα”. Η ύπαρξη στον δήμο Αγίου Παύλου τριών ναών κι ενός αγιάσματος, αφιερωμένων στον Απόστολο των Εθνών, υποδεικνύει τα ίχνη της φυγής του Αποστόλου Παύλου από τη Θεσσαλονίκη.
