«Ακτινογραφία» στη γεωφυσική διασκόπηση και πού εντοπίζεται το ενδιαφέρον των ερευνητών
Αρχαιολογική έρευνα στο ταφικό συγκρότημα λόφου Καστά Αμφίπολης (στιγμιότυπο από την αποκάλυψη μαρμάρινων βάθρων πάνω στα οποία πατούν οι Καρυάτιδες). Ίχνη ανθρώπινης παρουσίας ίσως οδηγήσουν την έρευνα σε άλλο σημείο στον τύμβο
Δίπλα από τον τέταρτο χώρο του ταφικού μνημείου Καστά εντοπίστηκε, όπως όλα δείχνουν, καίριο σημείο ενδιαφέροντος για την αρχαιολογική σκαπάνη.
Η γεωφυσική διασκόπηση και η γεωλογική χαρτογράφηση του λόφου Καστά στην Αμφίπολη επιβεβαίωσε επισήμως ότι υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη και άλλων κατασκευών πέραν του ταφικού μνημείου που έχει ανασκαφεί. Όπως άλλωστε επισημαίνεται σε επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, εντοπίστηκαν σημεία τα οποία «χρήζουν ανασκαφικής διερεύνησης».
Από μια πρώτη προσέγγιση των στοιχείων που προέκυψαν από τη γεωφυσική διασκόπηση, φαίνεται, μεταξύ άλλων, ότι λίγο μακρύτερα (στα βορειοανατολικά) από το τέλος της ανασκαφής του τέταρτου χώρου του ταφικού μνημείου υπάρχει αρχαίο όρυγμα και τεχνητή επίχωση. Αν και δεν είναι σαφές σε τι βάθος εκτείνεται το όρυγμα, είναι προφανές ότι αποτελεί «καυτό» σημείο αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, κάτι πάντως που θα το εκτιμήσουν οι ανασκαφείς και θα το αποκαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη.
Ιδαίτερη σημασία φαίνεται ότι έχει, με βάση τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, ότι μέσα στον λόφο Καστά το «σημείο ενδιαφέροντος» εντοπίζεται στα βορειοανατολικά της θόλου του ταφικού μνημείου (σχηματικά λίγο πιο ανατολικά από το τέλος της ανασκαφής στον τέταρτο χώρο). Εκεί υπάρχει ένδειξη για ανθρωπογενή δομή, καθώς το σημείο βρίσκεται εντός τεχνητού ορύγματος και όχι σε φυσικό σχηματισμό του λόφου. Και αυτό σε αντίθεση με άλλα σημεία στο βόρειο τμήμα της θόλου του μνημείου, όπου, αν και καταγράφηκαν ανωμαλίες με τις υψηλές τιμές αντίστασης, δεν αξιολογούνται επειδή είναι μέσα στους φυσικούς σχηματισμούς.
Είναι άλλωστε ενδεικτικό πώς «κατέπεσε» η πρώτη εντύπωση που είχε διαμορφωθεί για μια άλλη περίπτωση βόρεια της θόλου όταν οι ειδικοί διερεύνησαν περαιτέρω το σημείο όπου εντοπίστηκαν αντιστατικές δομές. Η αφαίρεση των χωμάτων αποκάλυψε ότι η υπεδάφια δομή που απεικονίστηκε με τις ηλεκτρικές τομογραφίες ήταν φακός άμμου, δηλαδή φυσικός σχηματισμός.
Αξίζει να επισημανθεί ως προς τη διαδικασία της γεωφυσικής διασκόπησης ότι το ηλεκτρικό ρεύμα εισάγεται μέσα στο έδαφος και χαρτογραφείται η κατανομή της ειδικής ηλεκτρικής αντίστασης, η οποία παρουσιάζει ανομοιογένειες όταν «συναντά» ανθρωπογενείς δομές.
Από τα τέσσερα «σημεία ενδιαφέροντος», όπως καταγράφηκαν από την ερευνητική ομάδα, στα βόρεια της θόλου του ταφικού μνημείου, το «σημείο 4», όπως αποτυπώνεται στην απεικόνιση που παρουσίασε το ΥΠΠΟ, βρίσκεται ξεκάθαρα εντός της αρχαίας επίχωσης που έχει γίνει τεχνητά στον λόφο Καστά…
Πάντως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Γρηγόρη Τσόκα, διευθυντή του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ΑΠΘ, εστίασε στη δημιουργία μοντέλου του εδάφους της εποχής, όπως ήταν πριν από την παρέμβαση για την ανέγερση της θόλου. Οι πρόσφατες αποχωματώσεις και τα προγενέστερα σκάμματα, όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, προσέφεραν χώρο παρατηρήσεων για «απτές και αδιαμφισβήτητες αποδείξεις της θέσεως και των χαρακτηριστικών των γεωλογικών σχηματισμών». Με άλλα λόγια κατέστη δυνατό να διερευνηθεί ποιο τμήμα του τύμβου είναι φυσικός λόφος και ποιο αποτελεί τεχνητή επίχωση.
Η έρευνα επιβεβαίωσε, όπως τονίζεται από την επιστημονική ομάδα, ότι το μεγαλύτερο τμήμα του λόφου Καστά είναι φυσικό, ενώ η ανθρωπογενής επίχωση συνιστά σχετικά μικρό τμήμα
tovima.gr