Η βρετανική εφημερίδα “Telegraph” παρουσιάζει τις 20 αρχαιότερες πόλεις που κατοικούνται συνεχώς από την ίδρυσή τους μέχρι σήμερα.
Υπάρχουν βέβαια αντικρουόμενες απόψεις για το ποια πόλη είναι η αρχαιότερη, όμως σίγουρα οι 20 πόλεις που παρουσιάζονται στην ακόλουθη λίστα έχουν πλούσια ιστορία, αφού πρωτοκατοικήθηκαν από το 9.000 π.Χ. έως το 1.000 π.Χ. Όπως επισημαίνεται στο άρθρο, «αυτές οι πόλεις είναι η πιο κοντινή εμπειρία σ’ ένα ταξίδι στον χρόνο».
Στη λίστα της γνωστής βρετανικής εφημερίδας η Ελλάδα καταλαμβάνει δύο θέσεις: στο νούμερο 18 βρίσκεται η Θήβα και η Αθήνα στο νούμερο 16.
Ακολουθεί η λίστα των 20 αρχαιότερων πόλεων που κατοικούνται μέχρι και σήμερα:
20. Βαρανάσι, Ινδία 1.000 π.Χ.
Θεωρείται ιερή πόλη για τους ινδουιστές και τους βουδιστές. Αποτελεί για χιλιάδες χρόνια πολιτιστικό και θρησκευτικό κέντρο της βόρειας Ινδίας. Πολλοί διάσημοι Ινδοί φιλόσοφοι, ποιητές, συγγραφείς και μουσικοί έζησαν εκεί, μέχρι και τις μέρες μας. Στο Βαρανάσι κήρυξε για πρώτη φορά τη φιλοσοφία του ο Σιντάρτα Γκαουτάμα.
19. Κάδιθ, Ισπανία 1.100 π.Χ.
Είναι ένα μικρό κομμάτι γης που βρέχεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Έδρα του Ισπανικού Ναυτικού από τον 18ο αιώνα. Πρόκειται για την αρχαία πόλη Γάδειρα κοντά στο Στενό του Γιβραλτάρ (Ηράκλειες στήλες), που στην αρχαιότητα ήταν γνωστό και ως Γαδειρίδαι Πύλαι. Κατά τον 7ο αιώνα π.Χ. η πόλη αποτελούσε πλούσιο εμπορικό κέντρο κεχριμπαριού και κασσίτερου.
18. Θήβα, Ελλάδα 1.400 π.Χ.
Υπήρξε μεγάλη αντίπαλος των αρχαίων Αθηνών. Χτίστηκε κατά τον μύθο από τον Κάδμο και έχει μεγάλη ιστορική και μυθολογική σημασία. Από τους πιο σημαντικούς Θηβαίους ήταν ο Επαμεινώνδας, μεγάλος στρατηγός της αρχαιότητας που έκανε τη Θήβα ηγεμονεύουσα της Ελλάδας, και ο Πελοπίδας, εμπνευστής και επικεφαλής του περίφημου Ιερού Λόχου. Ο πληθυντικός του ονόματος «Θῆβαι» οφείλεται στις περίφημες 14 πύλες της πόλης, που συνδέονται στενά με τον μύθο της Νιόβης.
17. Λάρνακα, Κύπρος 1.400 π.Χ.
Είναι γνωστή για την όμορφη παραλία με τους φοίνικες. Αποτελεί τη διάδοχο πόλη του αρχαίου Κιτίου, ενός από τα σημαντικότερα βασίλεια της αρχαίας Κύπρου, γενέτειρα μεταξύ άλλων του αρχαίου φιλοσόφου Ζήνωνα. Το Κίτιο, ιδρυμένο από Έλληνες αποίκους τον 14ο π.Χ. αιώνα, υπήρξε αργότερα σημαντική αποικία των Φοινίκων. Είναι, μεταξύ άλλων, γνωστό από την εκστρατεία του Κίμωνος του Αθηναίου, ο οποίος πέθανε εκεί ενώ το πολιορκούσε.
16. Αθήνα, Ελλάδα 1.400 π.Χ.
Η γενέτειρα της δημοκρατίας και το λίκνο του δυτικού πολιτισμού – το κληροδότημα της Αθήνας είναι προφανές. Η αρχαία Αθήνα ήταν μια πανίσχυρη πόλη-κράτος, που αναπτύχθηκε παράλληλα με το λιμάνι της, το οποίο αρχικά ήταν το Φάληρο και αργότερα ο Πειραιάς. Οι Αθηναίοι, πέρα από την Αττική, κυριαρχούσαν μέσω του ισχυρού τους στόλου σ’ έναν μεγάλο αριθμό ιωνικών αποικιών στα νησιά του Αιγαίου και στα παράλια της Μικράς Ασίας.
15. Μπαλχ, Αφγανιστάν 1.500 π.Χ.
Στους αρχαίους Έλληνες ήταν γνωστή ως Μπάκτρα. Για τους Άραβες είναι η «μητέρα των πόλεων». Η Μπαλχ (τα αρχαία Ζαρίασπα ή Βάκτρα) είναι πρωτεύουσα της Βακτριανής στο σημερινό Αφγανιστάν. Βρίσκεται στις εκβολές του ποταμού Ώξου. Σύμφωνα με τον Κτησία, τα Ζαρίασπα ήταν η ακρόπολη των Βάκτρων. Στα Ζαρίασπα φέρεται να έμεινε ο Μέγας Αλέξανδρος (328-327 π.Χ.) κατά την εκστρατεία του στη Βακτριανή.
14. Κιρκούκ, Ιράκ 2.200 π.Χ.
Βρίσκεται 150 μίλια βόρεια της Βαγδάτης. Η στρατηγική της σημασία είχε αναγνωριστεί από τους Βαβυλώνιους. Η πόλη αναφέρεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της Τρίτης Δυναστείας της Ουρ. Ήταν ιδιαίτερα σημαντική κατά τον 11ο και το 10ο αιώνα π.Χ., όταν βρισκόταν υπό την εξουσία των Ασσυρίων.
13. Ερμπίλ, Ιράκ 2.300 π.Χ.
Βρίσκεται βόρεια του Κιρκούκ. Αποτελούσε μια από τις βασικές στάσεις στον «Δρόμο του Μεταξιού». Οι Χουρρίτες από τη Μικρά Ασία ήταν οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν στο Ούρμπιλουμ και επέκτειναν την κυριαρχία τους στη βόρεια Μεσοποταμία. Η πόλη βρισκόταν στην κυριαρχία των Ασσυρίων από τον 25ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 7ο αιώνα π.Χ., αλλά στο τέλος του 7ου αιώνα π.Χ. έχασε την ανεξαρτησία της και πέρασε κατά σειρά από τα χέρια των Βαβυλωνίων, των Μήδων, των Περσών και των Ελλήνων. Η Μάχη των Γαυγαμήλων, όπου ο Μέγας Αλέξανδρος νίκησε εκ νέου τον Δαρείο, δόθηκε κοντά στη σημερινή Αρμπίλ (Άρβηλα).
12. Τύρος, Λίβανος 2.750 π.Χ.
Το θρυλικό μέρος όπου γεννήθηκε η Ευρώπη και η Διδώ. Η πόλη συγκροτήθηκε το 2.750 π.Χ., σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, και κυριεύτηκε από τον Μέγα Αλέξανδρο το 332 π.Χ. Κατά την εκστρατεία του Έλληνα στρατηλάτη η Τύρος, αρνούμενη την υποταγή, αντιστάθηκε. Κατά τη διάρκεια της επτάμηνης πολιορκίας της εφαρμόστηκαν όλα τα τότε γνωστά μέσα επίθεσης και άμυνας. Τελικά, ύστερα από προσχώσεις και το επερχόμενο ρήγμα των τειχών η πόλη καταλήφθηκε παρά τον ηρωισμό των κατοίκων της.
11. Ιερουσαλήμ 2.800 π.Χ.
Αρχαία πόλη. Ιουδαϊκό, χριστιανικό και ισλαμικό κέντρο μεγάλης θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας. Η πόλη έχει πολιορκηθεί συνολικά 23 φορές, έχει δεχτεί επίθεση 52 φορές, έχει κυριευτεί 44 φορές και έχει καταστραφεί εκ θεμελίων δύο φορές. Η παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, περιβαλλόμενη από έναν οχυρωμένο τοίχο και διαιρεμένη σε τέσσερις συνοικίες: την αρμένικη, τη χριστιανική, τη μουσουλμανική και την εβραϊκή.
10. Βυρητός, Λίβανος 3.000 π.Χ.
Ανασκαφές στην πόλη έχουν φέρει στο φως φοινικικά, ελληνιστικά, ρωμαικά, οθωμανικά και αραβικά αντικείμενα. Πρωτεύουσα του σημερινού Λιβάνου.
9. Γκαζιαντέπ, Τουρκία 3.650 π.Χ.
Κοντά στα σύνορα με τη Συρία.
8. Φιλιππούπολη ή Πλόβντιβ, Βουλγαρία 4.000 π.Χ.
Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βουλγαρίας. Σύμφωνα με τον Αμμιανό Μαρκελλίνο, η Φιλιππούπολη, μετά την Εποχή του Ορείχαλκου, καταγράφεται ως θρακικός οχυρωμένος οικισμός με το όνομα «Ευμολπιάς». Τον 4ο αιώνα π.Χ. η πόλη ήταν κέντρο εμποροπανήγυρης. Το 342 π.Χ. καταλήφθηκε από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που τη μετονόμασε σε Φιλιππόπολις. Η πόλη είχε προηγμένα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης. Την υπεράσπιζαν διπλά τείχη, πολλά από τα οποία διατηρούνται ακόμη και είναι ορατά στους επισκέπτες. Μόνο ένα μικρό μέρος της αρχαίας πόλης έχει ανασκαφεί.
7. Σιδώνα, Λίβανος 4.000 π.Χ.
Μία από τις πιο σημαντικές και ίσως η παλαιότερη πόλη των Φοινίκων. Λέγεται ότι ο Ιησούς και ο Άγιος Παύλος έμειναν εκεί, όπως και ο Μέγας Αλέξανδρος μόλις την κατέκτησε το 333 π.Χ. Το όνομά της προέρχεται, σύμφωνα με τον Ιώσηπο, από τον μεγαλύτερο υιό του Χαναάν. Άλλοι υποστηρίζουν ότι τα πολλά ψάρια που υπάρχουν στην περιοχή τής έδωσαν το όνομα αυτό. Η Σιδώνα αναφέρεται από τον Όμηρο. Μέχρι το 1.250 π.Χ. η πόλη είχε μεγάλη δύναμη. Τότε περίπου εμφανίζονται οι Φιλισταίοι, οι οποίοι απέσπασαν μεγάλο μέρος από τα εδάφη της.
6. Φαγιούμ, Αίγυπτος 4.000 π.Χ.
Απέχει 130 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας του Καΐρου και αποτελεί τμήμα της αρχαίας Κροκοδειλόπολης. Ήταν ένα από τα κορυφαία θρησκευτικά κέντρα της αρχαίας Αιγύπτου, όπου λατρευόταν ο θεός Σομπέκ. Στην πόλη Φαγιούμ ανακαλύφθηκαν τα διάσημα νεκρικά πορτρέτα των ρωμαϊκών χρόνων, προορισμένα για ταφική χρήση, τα οποία δημιουργήθηκαν είτε με τη χρήση της εγκαυστικής τεχνικής είτε με την τεχνική της τέμπερας.
5. Σούσα, Ιράν 4.200 π.Χ.
Η πόλη αποτελεί έναν από τους παλαιότερους γνωστούς οικισμούς, καθώς ιδρύθηκε πιθανότατα γύρω στο 4.000 π.Χ. Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας χρονολογούνται γύρω στο 7.000 π.Χ. Τα Σούσα θεωρούνταν η πρωτεύουσα του βασιλείου του Ελάμ. Η πόλη εμφανίζεται σε πολύ πρώιμες σουμεριακές πηγές και περιγράφεται σαν μια από τις περιοχές τις οποίες προστάτευε η θεά Ινάννα της Ουρούκ. Η τραγωδία «Οι Πέρσες» του Αισχύλου διαδραματίζεται στα Σούσα.
4. Δαμασκός, Συρία 4.300 π.Χ.
Αρκετοί πιστεύουν πως είναι η αρχαιότερη πόλη στον κόσμο και ότι κατοικείται από το 10.000 π.Χ. Οι πρώτες αναφορές για την ύπαρξη της Δαμασκού εντοπίζονται στον 16ο αιώνα π.Χ., όταν ακόμη βρισκόταν κάτω από την κυριαρχία των Φαραώ της Αιγύπτου. Αργότερα, τον 10ο αιώνα περίπου π.Χ., έγινε το κέντρο του βασιλείου της Δαμασκού. Την περίοδο των Σελευκιδών η πόλη μετονομάστηκε σε Δημητριάδα.
3. Χαλέπι, Συρία 4.300 π.Χ.
Η συνύπαρξη της αρχαίας με τη μοντέρνα πόλη είναι αρμονική, ωστόσο σημαντικές καταστροφές έχουν προκληθεί κατά τη διάρκεια του εμφυλίου που βρίσκεται σε εξέλιξη από τον Μάρτιο του 2011.
Το Χαλέπι είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις του κόσμου, με ανθρώπινες εγκαταστάσεις από την 7η χιλιετία π.Χ. Την 3η χιλιετία π.Χ. αποτελούσε τμήμα του γειτονικού βασιλείου της Έμπλας και ονομαζόταν Αρμί, ενώ γύρω στο 3.000 π.Χ. πήρε το όνομα Χαλπέ (για τους Έλληνες Χαλιβών, επειδή ήταν το μεγαλύτερο κέντρο παραγωγής χάλυβα στην περιοχή). Τον 18ο αιώνα π.Χ. εγκαταστάθηκαν στην πόλη πληθυσμοί χουρριτικής καταγωγής, οι οποίοι δημιούργησαν το ισχυρό βασίλειο του Γιαμχάντ με ιδρυτή τον Σουμού επού (1.810-1.780 π.Χ.).
2. Βύβλος, Λίβανος 5.000 π.Χ.
Το όνομά της, Βύβλος, το πήρε από τους Έλληνες που εισήγαγαν παπύρους από τη συγκεκριμένη πόλη. Πιστεύεται ότι κατοικήθηκε μεταξύ 8.800 και 7.000. Σύμφωνα με αποσπάσματα -αποδιδόμενα στον Φοίνικα ιστορικό Σαγχουνιάθωνα- χτίστηκε από τον Κρόνο και ήταν η πρώτη πόλη στη Φοινίκη. Κατά τους φοινικικούς χρόνους αποτέλεσε μεγάλο ναυτιλιακό και εμπορικό κέντρο, κυρίως λόγω της εξαγωγής παπύρου. Σήμερα θεωρείται η παλαιότερη συνεχώς κατοικούμενη πόλη του κόσμου. Αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
1. Ιεριχώ 9.000 π.Χ.
Η αρχαιότερη πόλη στον κόσμο που συνεχίζει να κατοικείται. Αρχαιολογικές έρευνες έχουν ανακαλύψει τα κατάλοιπα πάνω από 20 διαδοχικών εγκαταστάσεων στην Ιεριχώ, η πρώτη από τις οποίες είναι 11.000 ετών, σχεδόν στην αρχή του Ολόκαινου. Είναι επίσης η παλαιότερη γνωστή τειχισμένη πόλη. Στην Παλαιά Διαθήκη περιγράφεται ως «Πόλη των Φοινικόδεντρων». Οι άφθονες πηγές της τόσο στο εσωτερικό όσο και γύρω από αυτή, την κατέστησαν πόλο έλξης για τους τοπικούς πληθυσμούς. Στην ιουδαιοχριστιανική παράδοση είναι γνωστή ως ο τόπος επιστροφής των Ισραηλιτών μετά τη φυγή από την Αίγυπτο, οδηγούμενοι από τον Ιησού του Ναυή, διάδοχο του Μωυσή.
Με πληροφορίες από ellines.com
