EPAA view of the ionic capital covered by a fresco, found under an apse at the Kasta Tumulus, near ancient Amphipolis in Macedonia, Greece.
Athens – Greek archaeologist Katerina Peristeri dug in obscurity for years before unearthing a marble tomb from the time of Alexander the Great – a find that has brought her instant fame.
In a land with one of the world’s richest cultural heritages, archaeologists rarely receive much public notice. Yet Peristeri has become the face of the Amphipolis crypt, a 2 300-year-old sepulchre beneath the sandy hills of northern Greece. She has received three Greek awards in the past month alone.
“I’m just a simple archaeologist, doing my duty,” she beamed at one prize ceremony. At another, she joined a choir in a rousing ode to Alexander’s homeland.
The tomb may be the last resting place of Alexander’s wife Roxane, his mother Olympias, or one of his generals, according to competing theories. But the speculation is not the only thing fuelling Peristeri’s popularity.
After six years of economic crisis, political tumult and a humiliating international bailout, Greeks are desperate for heroes and Prime Minister Antonis Samaras’s government is eager for some good news.
“It revives Greeks’ hopes that despite their big struggle to survive there is a ‘holy grail’ that will reconnect them to a period of glory and power,” said Christos Kechagias, a sociologist who teaches at the University of Athens. “In times of crisis, people have the chance to redefine their identity.”
The popular television programme “Anatropi”, normally a political talk-show, has twice devoted its entire two-hour segment to the excavation. In a front-page spread, the Espresso tabloid suggested the identity of the tomb’s mysterious resident could be divined with methods taken from the novels of Dan Brown. The answer, it said, lay in a painting by Renaissance master Giovanni Antonio Bazzi depicting Alexander’s wedding.
Greek broadcasters have been transfixed by discoveries from the tomb – a pebble mosaic showing the abduction of Persephone; two sculpted “Caryatid” figures; skeletal remains in a limestone grave that are now being analysed for identification.
“It’s very unusual to have play-by-play coverage of archaeological work,” said David Rupp, a classical archaeologist and director of the Canadian Institute in Greece. “It’s almost become like a reality TV programme.”
Samaras has frequently highlighted the tomb in his speeches. With his wife Georgia, he toured the site in August, walking along the marble wall that rings the tomb. He then stood before the tomb’s entrance guarded by headless sphinxes to announce a “significant discovery” that makes “all Greeks proud”.
HOT PRETZELS
Stories on the Amphipolis tomb sell like hot “koulouri” or pretzels, the Kathimerini newspaper said. “It has unfolded in a thrilling way, never before has an archaeological excavation been unveiled this way,” Culture Minister Constantinos Tassoulas told Greek television.
Not everyone is happy. The opposition has criticised Samaras – whose government handles all announcements related to the tomb – for trying to make political capital from the discovery.
“Amphipolis is not the place for political games,” said Panos Skourletis, spokesman for the opposition Syriza party.
Despina Koutsoumba, an archaeologist who belongs to the small, anti-capitalist Antarsya party, says Samaras is using Amphipolis to hide cutbacks at archaeological and other sites: “They highlight Amphipolis to cover up the nation’s bankruptcy.”
A legion of tomb-related cartoons have emerged: one shows Samaras urging archaeologists to identify the deceased in order to make him pay a new property tax; another shows economists digging at Amphipolis in an effort to find elusive growth.
And some say that an excavation is not going to lift the fortunes of a country where over one in four is unemployed and household income has fallen by a third since the crisis began.
“The truth is we would all like this to be something big,” said Garifallia Dedes, 40, a psychologist. “But ultimately it’s nothing more than an important discovery that brightens our grey days.”
At Amphipolis, there are hopes the discovery will help the region prosper. The museum that attracted about five visitors each weekend now gets up to 2 000, says Anna Panagiotarea, spokeswoman for the excavations. Buses packed with tourists and school groups arrive at the site even though it is not open to visitors.
Thessaloniki channel TV 100’s audience jumps from 3 percent to about 24 percent of viewers when a regular half-hour bulletin on Amphipolis is broadcast, she adds.
“Readers feel uplifted as a nation – this news boosts their confidence,” said Michalis Alexandridis, director of popular northern papers Makedonia and Thessaloniki.
Peristeri, the archaeologist, is glad the tomb “reminds the world of Greece’s cultural contribution”, But she plays down the fuss. “The excavation has not changed my life,” she said through a spokeswoman, declining to be interviewed ahead of a news conference this week.
By Renee Maltezou and Deepa Babington
“This is scientific work I’ve been doing for 35 years.” – Reuters
Χθες, 29/11/2014, σε μια “χλωμή” και “απογοητευτική” (όπως παρουσιάστηκε από τα ΜΜΕ) παρουσίαση η ανασκαφική ομάδα παρουσίασε τα πεπραγμένα της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά.
Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι δεν παρέσχε κανένα νέο στοιχείο, αντίθετα απογοήτευσε όσους περίμεναν κάτι συγκλονιστικό. Είναι όμως πράγματι έτσι τα πράγματα ;
Η αρχαιολόγος Φωτεινή Αναστασοπούλου κατόρθωσε να παρευρεθεί στην σημερινή παρουσίαση και να καταγράψει υπό τύπον πρακτικών όσα διημείφθησαν
σήμερα και μου τα έστειλε για να τα αναρτήσω.
Παραθέτω το συνοδευτικό κείμενο που μας έστειλε και τα πρακτικά από τα οποία αντλούνται πολύ σημαντικά στοιχεία που μπορεί κάποιος να παρατηρήσει μόνο αν διαβάσει “ανάμεσα στις λέξεις” που ειπώθησαν.
Σε γενικές γραμμές η κατάσταση όπως κατεγράφη ήταν η εξής :
-Το μνημείο κατασκευαστηκε για έναν αφηρωισμένο νεκρό, ήταν ελεγχόμενα επισκέψιμο και στους Ρωμαϊκούς χρόνους εσφραγίσθηκε με την επιχωμάτωση που συναντήσαμε η οποία αποκλείεται να ήταν φυσική.
– Κατά την διάρκεια που ήταν επισκέψιμο εσυλήθη (?)
– Δεν ευρέθησαν καθόλου κτερίσματα στον ταφικό θάλαμο που όμως δεν αποκλείεται να υπάρχουν σε κάποιο άλλο σημείο του τύμβου!
– Αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο.
– Οι τρύπες στους διαφραγματικούς τοίχους ήταν εσκεμμένες για να γίνει η επιχωμάτωση
Εδώ δημιουργούνται αρκετά ερωτήματα, τα βασικότερα των οποίων είναι τα εξής :
– Γιατί οι Ρωμαίοι να είχαν τόσο ζήλο να σφραγίσουν ένα μνημείο το οποίο μάλιστα δεν ήταν ρωμαϊκό και μάλιστα ήταν συλημένο ;
– Γιατί αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο; Εχει καμία σχέση με την Αλεξάνδρεια το μνημείο αυτό το οποίο και θα ερμήνευε την ανάγκη καταγραφής του ;
– Γιατί δεν υπάρχει καταγραφή από τους Ρωμαίους αυτού του μνημείου και μάλιστα για την επιχωμάτωση του που ήταν αρκετά επιμελημένη και δαπανηρή, ενώ γνωρίζουμε ότι κατέγραφαν το οτιδήποτε ;
Αυτά τα ερωτήματα μας αναγκάζουν πλέον να εστιάσουμε την προσοχή μας στην Ρωμαϊκή περίοδο. Κάνοντας αυτό παρατηρούμε τα εξής :
– Ο τελευταίος αυτοκράτωρ ο οποίος είδε τον Αλέξανδρο ήταν ο Καρακάλλας και οΣεπτίμιος Σεβήρος ήταν αυτός που σφράγισε τον τάφο ώστε να μην τον επισκεφτεί ξανά κανείς.
Αυτό εκ πρώτης όψεως δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα, όμως αν προσέξουμε ότι ο Σεβήρος ήταν ο πατέρας του Καρακάλλα τότε προκύπτει ένα παράδοξο. Πως ο Καρακάλλας επισκέφτηκε τον τάφο του Αλεξάνδρου ενώ τον είχε σφραγίσει ο πατέρας του και πως κανείς μετά από αυτόν δεν είδε πλέον τον Αλέξανδρο;
Η αποδιδόμενη στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο της ρήσης “Που είναι το σήμα Αλεξάνδρου, δείξον μοι” μήπως υπονοεί ότι το σώμα του Αλεξάνδρου δεν ήταν πλέον στην Αλεξάνδρεια και όχι αυτό που κοινώς του αποδίδεται, ότι εχάθη τότε πλέον η μνήμη του Αλεξάνδρου ;
Ο Καρακάλλας είναι γνωστός για την λατρεία που έτρεφε για τον Αλέξανδρο.
“Οι ιστορικοί συμφωνούν ότι το κύριο –αν όχι μοναδικό– αίτιο για την εκστρατεία του Καρακάλλα εναντίον των Πάρθων πήγαζε από τον απεριόριστο και μάλλον νοσηρό θαυμασμό του για τον Μέγα Αλέξανδρο και όχι από κάποια ιδιαίτερη στρατηγική ανάγκη της εποχής. Άλλωστε η επιθυμία του αυτοκράτορα να μιμηθεί το Μακεδόνα βασιλιά και τα επιτεύγματά του φαίνεται να καθόρισε γενικότερα την όλη πολιτική του“ Μάλιστα στον στρατό του υπηρετούσαν και 16.000 Μακεδόνες.
Ετσι λοιπόν διαμορφώνεται μια άλλη πραγματικότητα που μπορούμε να υποθέσουμε, η οποία είναι η εξής :
Ο Σεπτίμιος Σεβήρος σφραγίζει τον τάφο του Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια διότι η σορός του Αλεξάνδρου μεταφέρεται για να ταφεί στον τάφο που εξ αρχής προοριζόταν για αυτόν, στην Αμφίπολη. Ο τάφος αυτός είχε παραμείνει άδειος λόγω του ότι η σορός του Αλεξάνδρου υφαρπάχτηκε από τον Πτολεμαίο και κατέληξε στην Αίγυπτο.
Παρόλα αυτά στον μη χρησιμοποιηθέντα τάφο του στην Αμφίπολη του απεδίδοντο τιμές ήρωα/θεού. Ο τάφος του είχε κατασκευαστεί εξ αρχής με προδιαγραφές επιχωμάτωσης για αυτό και υπήρχαν τα ανοίγματα στους διαφραγματικούς τοίχους και η μαρμάρινη πλάκα που συνδέει τα δύο αυτά ανοίγματα.
Όταν λοιπόν εσφραγίσθη ο τάφος στηνΑλεξάνδρεια, η σορός μετεφέρθη από τονΣεβήρο ή τον Καρακάλλα στην Αμφίπολη, όπου και ενεταφιάσθη και αμέσως ο τάφος σφραγίσθηκε. Το γεγονός δεν κατεγράφη στα αυτοκρατορικά αρχεία σίγουρα με εντολή του αυτοκράτορα, προφανώς για να μην αποκαλυφθεί τι ακριβώς συνέβη εκεί. Ο Καρακάλλας συνεπώς προσκυνά τον Αλέξανδρο στην Αμφίπολη τελικά και όχι στην Αλεξάνδρεια και σφραγίζοντας τον τάφο αποκλείει πλέον την επίσκεψη του από οποιονδήποτε άλλο.
Ας σημειωθεί ότι στο σημείο που υπάρχει ο λόφος Καστά ευρέθη ένα μιλλιάριο (οδοδείκτης) του Καρακάλλα.
Έτσι εξηγείται επίσης η ρήση της κας Περιστέρη γιατί αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο. Διότι πολύ πιθανόν να είχε καταγραφεί εκεί η μεταφορά της σορού του Αλεξάνδρου από την Αλεξάνδρεια στην Αθήνα.
Ένα επίσης πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι και η ανασκαφική ομάδα εκτιμά ότι τα κτερίσματα να είναι θαμμένα σε άλλο σημείο του τύμβου.
Είναι σαφές λοιπόν ότι από τις ενδείξεις που έχει η ανασκαφική ομάδα προκύπτει ένα τέτοιο σενάριο, το οποίο όμως προφανώς δεν μπορεί να υιοθετηθεί δημοσίως και έτσι αναμένουν να “δέσουν” αυτήν την υπόθεση με περισσότερα στοιχεία και μετά από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των μετρήσεων. Για αυτό και είναι φειδωλοί στις ανακοινώσεις τους.
Βέβαια αυτό μένει να αποδειχθεί ή να καταρριφθεί από τις επερχόμενες ανακοινώσεις.
Εν αναμονή λοιπόν… Το μέλλον ίσως να κρύβει εκπλήξεις…..
Eπίσης, αναφέρω πάλι μαζεμένα όλα τα βίντεο που έχω ανεβάσει.
Μέρος από την παρουσίαση της κας. Περιστέρη. No 1
Μέρος από την παρουσίαση της κας. Περιστέρη. No 2
Μέρος από την παρουσίαση του κου. Λεφαντζή
=======
Αφού κατάφερα να μπω σήμερα στη συνέντευξη τύπου σου χαρίζω όλες τις σημειώσεις που κατάφερα να κρατήσω ώστε να τις χρησιμοποιήσεις όλες ή μέρος τους, ότι σου φανεί πιο πρόσφορο.
Να ξέρεις ότι έχω καταγράψει το μεγαλύτερο μέρος από όσα ειπώθηκαν.
Η διαδικασία των ερωταπαντήσεων τελείωσε στις 15.30 και πάλι πολλοί που είχαν ζητήσει να θέσουν ερωτήσεις δεν πρόλαβαν (ούτε κι εγώ).
Η κ. Περιστέρη ήταν συγκινημένη αλλά και χαρούμενη και απαντούσε αυθόρμητα, χαμογελώντας και κοιτώντας στα μάτια το συνομιλητή της. Η κ. Μενδώνη παρενέβη ελάχιστα η δε κ. Παναγιωταρέα ήταν μεν παρούσα αλλά βουβό πρόσωπο.
Έλαμψαν δια της απουσίας τους πολλοί καθηγηταράδες που κάνουν το γύρο των καναλιών για να ευλογούν τα γένια τους. Μόνη παρουσία από τους πολύ επώνυμους καθηγητές ήταν η κ. Κοκορού-Αλευρά, που τιμητικά της δόθηκε πρώτης ο λόγος για ερωτήσεις.
Δεν έγιναν ιδιαίτερες αποκαλύψεις εκτός από το ότι βρέθηκαν και νομίσματα του Μεγ. Αλεξάνδρου σε Θ1 Θ2 κι οτι οι Βρετανοί προσπάθησαν να κλέψουν τα κομμάτια του Λέοντα και της βάσης του, κάτι που αποκάλυψε ο κ. Λεφαντζής ο οποίος είπε ότι είναι και ιστορικά επιβεβαιωμένο.
Λύθηκε και το μυστήριο γιατί δεν έχουν δείξει φωτογραφίες του σκελετού και γιατί ακόμα δεν έχουμε εκτίμηση αν ήταν γυναίκα ή άνδρας.
Σημαντικό επίσης θεωρώ ότι ειπώθηκε πως πιθανόν τα κτερίσματα-δώρα του νεκρού να βρίσκονται σε άλλο χώρο του τύμβου.
Πολλά ερωτήματα μένουν αναπάντητα αλλά και η πιθανότητα να είναι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά την ταπεινή μου γνώμη όχι μόνο δεν καταρρίφθηκε αλλά ενισχύθηκε.
Αυτά, φίλε μου και είθε αυτά που προσμένουμε να αποδειχτούν και επιστημονικά και να ζήσουμε να τα δούμε και να τα σχολιάσουμε.
Επίσημη συνέντευξη τύπου στο ΥΠΠΟ για το Ταφικό μνημείο της Αμφίπολης
Την εκδήλωση προλόγισαν οι δύο εισηγητές, Βασίλης Λαμπρινουδάκης, ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και Νίκος Σταμπουλίδης, αρχαιολόγος, Διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης οι οποίοι και συντόνισαν τις ερωτήσεις.
Ομιλία κ. Περιστέρη
Αρχικά δήλωσε ότι σήμερα θα γίνει μια παρουσίαση των μέχρι στιγμής ευρημάτων της ανασκαφής κι ότι απομένει πολύ μελέτη και δουλειά για να ερμηνευθούν όσα αποκάλυψε η ανασκαφική σκαπάνη.
Έκανε μια αναδρομή σε προηγούμενες ανασκαφικές έρευνες που είχαν γίνει στον τύμβο Καστά κατά την δεκαετία του 50 από τον κ. Λαζαρίδη και που αποκάλυψαν τάφους της εποχής του σιδήρου καθώς και της ελληνιστικής περιόδου.
Η σύγχρονη έρευνα στον τύμβο ξεκίνησε το 2012. Υπήρχε μια λαϊκή παράδοση στην περιοχή ότι ο τύμβος κρύβει τον «τάφο της βασίλισσας». Αρχικά επιχειρήθηκε να οριοθετηθεί ο τύμβος ώσπου τελικά ανακαλύφθηκε το αντίθημα του περιβόλου και κατόπιν ο ίδιος ο μαρμάρινος περίβολος από θασίτικο μάρμαρο. Αποκαλύφθηκαν σιγά-σιγά δόμοι, ορθοστάτες και επιστέψεις και αναδείχθηκε, σε συνεργασία και με τον αρχιτέκτονα κ. Λεφαντζή, ότι η διάμετρος του περιβόλου είναι 158,40 μ. το δε ύψος 3μ.
Την πρώτη χρονιά είχαν βρει μόνο διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη του περιβόλου. Βρέθηκαν δόμοι όχι μόνο στον αρχαιολογικό χώρο αλλά και δίπλα στο σημείο που βρίσκεται ο λέων.
Φαίνεται ότι τον 3ο αι μ.Χ κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους υπήρξε γερανός που ξεκόλλησε κομμάτια του περιβόλου τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε άλλες κατασκευές όπως φράγματα κλπ.
Τέλος, βρέθηκαν επιτόπου 80μ. του περιβόλου με όλα τα αρχιτεκτονικά μέλη, γείσα, επιστύλια, βάσεις.
Στα τελευταία 30-40 μέτρα του περιβόλου που αποκαλύφθηκαν το 2014, εντοπίστηκε και η είσοδος του ταφικού μνημείου.
Η βάση του λέοντα είναι κατασκευασμένη από τμήματα του περιβόλου.
Ανάμεσα στα τμήματα του περιβόλου που βρέθηκαν στο Λιθότοπο μπορεί να υπάρχουν και κομμάτια που ανήκουν στον τάφο.
Η βάση του πρώτου διαφραγματικού τοίχου πίσω από τις σφίγγες στηριζόταν μόνο σε έναν δόμο στο κέντρο, η υπόλοιπη ήταν στον αέρα!
Το γείσο πάνω από τις καρυάτιδες είχε λεπτομέρειες ίδιες με τα γείσα του περιβόλου.
Από δοκάρι που κατέπεσε (σε αδιευκρίνιστη χρονική στιγμή) και που βρέθηκε στην ανασκαφή κατεστράφη το πρόσωπο της μιας Καρυάτιδας (αυτής που βρίσκεται στα δεξιά, προς Α.).
Δεν είχαμε βεβήλωση του μνημείου από χριστιανούς καθώς δεν βρέθηκαν οι χαρακτηριστικοί σταυροί που συνήθιζαν να σκαλίζουν.
Καθώς μέσα στον τάφο αφαιρούνταν τα χώματα και οι διαφραγματικοί τοίχοι γινόταν παράλληλα στερέωση.
Τα μαρμάρινα θυρόφυλλα του ταφικού θαλάμου θα μπορέσουν να συγκολληθούν μια και βρέθηκαν σπασμένα σε μεγάλα κομμάτια.
Πρόκειται για λατρευτικό ταφικό μνημείο με νεκρό αφηρωϊσμένο.
Έχουν περάσει από το μνημείο βέβηλα χέρια τα οποία προκάλεσαν πολλές ζημιές και διαταραχή ιδίως στον ταφικό θάλαμο.
Ο σκελετός έχει προβλήματα λόγω της υγρασίας και θα πρέπει να αποκατασταθεί για να δώσει συμπεράσματα. Έχει μεταφερθεί με τα χώματα από τον τάφο στο μουσείο της Αμφίπολης για να μελετηθεί καλύτερα από ομάδα ανθρωπολόγων.
Ομιλία κ. Λεφαντζή
Λέων και Τύμβος
Μια βρετανική ταξιαρχία προσπάθησε να μεταφέρει το 1916 1000 κομμάτια του λέοντος με 4 φορτηγίδες πλην όμως Βούλγαροι και Αυστριακοί βύθισαν τα πλοιάρια και τα τμήματα του λέοντα βυθίστηκαν στο Στρυμώνα.
Ο αρχαιολόγος Miller αποτύπωσε το υλικό και έκανε μια πρώτη τεκμηρίωση.
Όταν προ ημερών κατέβηκε η στάθμη του Στρυμώνα αποκαλύφθηκαν 52 μαρμάρινα κομμάτια τα οποία την επόμενη μέρα αυξήθηκαν κατά 5 (φαίνεται ότι κάποιοι κάτοικοι «επέστρεψαν» κάποια κομμάτια που είχαν στα σπίτια τους!). Ενδέχεται κάποια κομμάτια του περιβόλου να βρίσκονται στη βάση του φράγματος της Κερκίνης και τα οποία ποτέ δεν θα ανακτήσουμε.
Η βάση του Λέοντα ίσως είχε γλυπτά και ζωφόρο.
Ο κατασκευαστής του περιβόλου γνώριζε ότι π=3,14 και έκανε χρήση της χρυσής τομής με βασική διάσταση 0,528 της οποίας όλα τα υπόλοιπα είναι πολλαπλάσια.
Διαπιστώθηκαν τεκτονικά σημεία, γράμματα Α και Ε σε πλάκες του περιβόλου εκ κατασκευής, τα οποία επιβεβαιώνουν την χρονολόγηση στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αι π.Χ.
Ο Λέων κοίταξε ΝΑ.
Ο Λέων και ο τύμβος ανήκουν σε ένα ευρύτερο σύνολο στο οποίο θα περιλαμβάνεται και ο παρακείμενος λόφος 133.
Μελετάται όλη η τοπογραφία της περιοχής.
Στα ρωμαϊκά χρόνια, ξηλώθηκαν μάρμαρα του περιβόλου και τότε πρέπει να έγινε η κατάχωση του τάφου. Η ανασκαφή αποκάλυψε τα αντίβαρα ρωμαϊκού γερανού και ένα από τα πέδιλα του που εδραζόταν στο έδαφος της ανασκαφής.
500 κομμάτια του περιβόλου βρέθηκαν στη λίμνη Κερκίνη, τα οποία η ομάδα συγκέντρωνε μέχρι και την περασμένη Κυριακή. Οι εργασίες αναστήλωσης θα δώσουν στο τέλος μία καλή αναπαράσταση του περιβόλου.
Ομιλία κ. Εγγλέζου, Αρχιτέκτονος
Ο τάφος έγινε με εκσκαφή και επανεπίχωση.
Η απομάκρυνση εξωτερικά των χωμάτων, ιδίως πάνω από τον ταφικό θάλαμο, θα γίνει εφόσον πρώτα ολοκληρωθούν τα στερεωτικά έργα στο εσωτερικό του μνημείου. Αλλιώς το βάρος των μηχανημάτων και οι δονήσεις θα προκαλέσουν ζημιές.
Στο ταφικό μνημείο έχουν τοποθετηθεί 19 αισθητήρες παραμόρφωσης, οι περισσότεροι στον ταφικό θάλαμο.
Η κατασκευή του ταφικού ορύγματος φαίνεται ότι έγινε πριν την κατασκευή του μνημείου.
Μεγάλοι σεισμοί στην περιοχή έγιναν κατά τον 6-7ο αι. μ.Χ. καθώς και το 1829 με επίκεντρο τη Δράμα. Είναι περιορισμένες οι ζημιές από σεισμούς που προκλήθηκαν στο μνημείο.
Όσον αφορά το ερώτημα αν επέφερε κατάχωση μια μεγάλη πλημμύρα, αυτό δεν συνέβη γιατί σ’ αυτή την περίπτωση θα είχαν καταρρεύσει οι σφραγιστικοί τοίχοι.
Ο σκελετός του νεκρού είναι διαταραγμένος από αρχαίους τυμβωρύχους.
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ακολούθησαν ερωτήσεις –εναλλάξ από αρχαιολόγους και δημοσιογράφους- οι οποίες απαντήθηκαν και από τους 3 που έκαναν την παρουσίαση (κκ Περιστέρη, Λεφαντζής, Εγγλέζος) και σε μια περίπτωση από την κ. Μενδώνη.
Κ. Κοκορού – Αλευρά
(καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο παν/μιο Αθηνών)
Ε: Για το ταφικό όρυγμα, πόσο απέχει χρονικά η κατασκευή του από τον υπόλοιπο τάφο ή είναι ταυτόχρονη;
Α: Το όρυγμα προηγήθηκε δεν ξέρουμε αν έγινε ταυτόχρονα.
Ε: Βρέθηκαν λιθόπλινθοι μέσα στο όρυγμα από την επένδυσή του;
Α: Υπάρχει επένδυση στο κατώτερο τμήμα του ορύγματος. Από τα ευρήματα συμπεραίνεται ότι υπήρχε επένδυση του ορύγματος.
Ε: Πότε έγιναν οι σφραγιστικοί τοίχοι και οι επιχωματώσεις;
Α: Οι τοίχοι σφράγισης κατασκευάστηκαν με υλικό σε 2η χρήση. Το πώρινο υλικό του μνημείου είναι της ίδιας εποχής με τον τάφο.σ
Στο δάπεδο του 4ου χώρου (εννοεί του ταφικού θαλάμου) είναι πιο εκλεπτυσμένη η επεξεργασία των πωρολίθων.
Μαρμάρινο υλικό από το μνημείο επαναχρησιμοποιήθηκε σε άλλα μνημεία.
Τα επιγραφικά υλικά είναι μόνον τεκτονικά και οικοδομικά σημεία.
Κώττη, ΕΘΝΟΣ
Ε: Ποιος είναι θαμμένος εκεί;
Α: Με λέοντα στην κορυφή και τόσο τεράστιο ταφικό μνημείο θα μπορούσε να ήταν ένας μεγάλος στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Όμως θα πρέπει να μελετηθεί το σκελετικό υλικό από ανθρωπολόγο για να έχουμε κάποιες απαντήσεις.
Χατζόπουλος
Ε: Φαίνεται ότι οι δυο προθάλαμοι του μνημείου ήταν επισκέψιμοι αρχικά. Οπότε οι προστατευτικοί τοίχοι είναι μεταγενέστεροι. Άρα μετά από ηθελημένη καταστροφή υπολείμματα και τμήματα γλυπτών αποτέθηκαν στον ταφικό θάλαμο και έκλεισε με τοίχους το μνημείο;
Α: Είχαμε πολλές επιδρομές από Θρακικά φύλα μετά τη μάχη της Πύδνας. Μετά τον 3ο αι μ.Χ. συνέβη μερική καταστροφή του μνημείου.
Στην αρχαιότητα το μνημείο ήταν γνωστό και ορατό οπότε, όπως είναι φυσικό, προσέλκυσε τυμβωρύχους.
Παπαδή MEGA
Ε: Αρχικά υποστηρίχθηκε ότι το μνημείο ήταν ασύλητο. Πότε έγινε και γιατί έγινε η επίχωση;
Α: Έγινε ταυτόχρονα με τους σφραγιστικούς τοίχους. Πρέπει να γίνει μελέτη επ’ αυτού. Τα ανοίγματα στα τύμπανα των διαφραγμάτων χρησιμοποιήθηκαν για να περάσει το χώμα της επίχωσης και σε μια περίπτωση χρησιμοποιήθηκε τμήμα (πλάκα) της μαρμάρινης οροφής ως ράμπα.
Ε: Άρα έγινε βεβήλωση πριν την επίχωση.
Α: Ναι, η βεβήλωση τοποθετείται στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια.
Antonio Corso
Ε: Η λεηλάτηση του μνημείου έγινε τον 3ο αι. της μ.Χ.
Α: Τότε οι τελευταίοι Μακεδόνες προσπάθησαν να προστατεύσουν το μνημείο, κληρονομιά ιστορική και πολιτιστική.
Αδαμοπούλου ΝΕΑ
Ε: Γιατί όχι καύση; Γιατί δεν έχουμε αναφορά σε κάποιες πηγές για το μνημείο;
Α: Υπήρχε πρόθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου να κατασκευαστεί ένα λαμπρό μνημείο στην Αμφίπολη, όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης. Αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο. Το λιοντάρι αποδεικνύει ότι είναι θαμμένη μια σημαντική προσωπικότητα. Οι τοίχοι σφράγισης και η κατάχωση είναι της ρωμαϊκής περιόδου με υλικό σε 2η χρήση από το υλικό κατασκευής του τάφου.
(σημείωση δική μου: δεν της απάντησαν για την απουσία καύσης)
Μπάνου
Ε: Μας είπατε ότι ήταν ένα λατρευτικό μνημείο. Ποια η σχέση του με τον περίβολο; Δεν βρέθηκε καθόλου κεραμεική;
Α: Δεν βρέθηκαν καθόλου κτερίσματα στον ταφικό θάλαμο. Μπορεί και να είναι σε άλλο σημείο του τύμβου τα κτερίσματα. Στον 1ο και 2οχώρο βρέθηκαν κτερίσματα και κεραμεική που χρονολογούνται από 2-3οαι. μ.Χ
Αρχικά ήταν ανοιχτός ο περίβολος εκεί και υπήρχε πρόσβαση στο ταφικό μνημείο. Αργότερα έκλεισε. Ήταν χώρος λατρείας για ήρωα που ήταν ελεγχόμενα επισκέψιμος.
Κριμιώτη ΑΥΓΗ
Ε: Έγινε επίσκεψη του πρωθυπουργού ενώ δεν υπάρχει το ίδιο ενδιαφέρον, δημοσιότητα και χρηματοδότηση για άλλες ανασκαφές. Εσείς καλέσατε τον πρωθυπουργό;
Α: Ο Πρωθυπουργός ήρθε από ενδιαφέρον, μετά από την ενημέρωση που εγώ είχα κάνει προς το ΥΠ.ΠΟ. Από τη δημοσιότητα αυτό που κερδήθηκε είναι η σωτηρία του μνημείου.
Βελένη
Ε: Βρέθηκε μελαμβαφής ή ερυθρόμορφη ζωγραφική στα κεραμεικά;
Έγινε τομή στο σημείο καταστροφής του ψηφιδωτού;
Α: Ναι βρέθηκε μελαμβαφής κεραμεική καθώς και κάποια νομίσματαμεταξύ των οποίων του Αλέξανδρου του Γ (του Μέγα!) στους δυο χώρους εκτός από τον ταφικό θάλαμο. Στην τομή που έγινε στο ψηφιδωτό δεν βρέθηκε κάτι συγκεκριμένο αλλά διεπιστώθη το πάχος του ψηφιδωτού.
Κοντράρου – Ρασσιά ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Ε: Τα ανοίγματα στην επίχωση έγιναν από τυμβωρύχους;
Α: Αρχικά η κατάχωση έφθανε μέχρι την οροφή και σιγά – σιγά κατακάθησε. Άρα μετά την επίχωση δεν θα μπορούσαν να εισέλθουν τυμβωρύχοι.
Τσακίρογλου ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
Ε: Ο σκελετός ανήκει σε ένα άτομο κι αν ανήκει στο άτομο για το οποίο κατασκευάστηκε το μνημείο. Αν υπάρχουν αναλογίες με αλεξανδρινά μνημεία.
Α: Φαίνεται ότι είναι ένας ο νεκρός, δεν ξέρουμε αν έγινε ο τάφος γι αυτό τον νεκρό, θα αποφανθεί ανθρωπολόγος για την χρονολόγηση και την ταυτότητα του νεκρού.
Όσον αφορά τον προσανατολισμό του τάφου, θέλει πολύ μελέτη διότι ο άξονας του τάφου δεν κινείται προς το κέντρο του τύμβου.
Τζιβελέκου
Ε: Έχει αποφασιστεί ποια θα είναι η ομάδα των ανθρωπολόγων;
Πείτε μας για τις ανθρώπινες φιγούρες στα επιστύλια.
Α: Πρέπει να ολοκληρωθεί η συντήρηση, φαίνονται αμυδρά ίχνη αλλά ακόμα δεν μπορούμε να πούμε κάτι με σαφήνεια.
Για τους ανθρωπολόγους δεν έχει ακόμα αποφασισθεί η ομάδα που θα αναλάβει τη μελέτη, θεωρούμε όμως ότι θα μπορούσαν να είναι Έλληνες.
Νικολούλια (συντηρήτρια ΥΠ.ΠΟ.)
Ε: Υπάρχει 2η είσοδος στο ταφικό μνημείο κάπου αλλού;
Α: Δεν υπάρχει άλλη είσοδος. Θα συνεχιστεί η ανασκαφή στον υπόλοιπο τύμβο.
Λυμπεροπούλου THE TOC
Ε: Πότε θα έχουμε τα αποτελέσματα της διασκόπησης;
Α: Σε 2-3 μήνες θα έχουμε απάντηση.
Μερτζάνη (συντηρήτρια)
Έκανε μια σύντομη παρέμβαση για τις ζωγραφιές στα επιστύλια. Είπε ότι απαιτεί πολύ χρόνο η συντήρηση και μας ζήτησε να τον παράσχουμε στους συντηρητές.
Ανέστη Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
Ε: Που βρίσκεται σήμερα ο σκελετός; Θα προκαλούσε κακό η φωτογράφιση; Οι ζωγραφιές εντοπίστηκαν πριν 2 μήνες;
Α: Ο σκελετός βρίσκεται στο μουσείο της Αμφίπολης. Οι παραστάσεις στα επιστύλια φάνηκαν μετά τον πρώτο καθαρισμό. Απομένει να γίνει καθαρισμός, συντήρηση και μελέτη νομισμάτων και κεραμεικών ευρημάτων.
Σπανέλης ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ
Ε: Υποστηρίχθηκε ως αρχιτέκτων του περιβόλου και του μνημείου ο Δεινοκράτης;
Α: Το υποστηρίζουμε -είπε η κ. Περιστέρη- εγώ και ο κ. Λεφαντζής.
Να σας πούμε εδώ ότι αυτά που αναφέρετε τόσην ώρα ως επιστύλια είναι στην πραγματικότητα τμήμα θριγκού, πλίνθος με δυο κυμάτια και όχι επιστύλια.
Ο χώρος εισόδου του ταφικού μνημείου με την κλίμακα ήταν κλειστός, δίστηλος εν παραστάσει με στέγη κατά τους αρχαίους χρόνους και πριν τη βεβήλωση και σφράγιση του μνημείου.
Πρόκειται για ένα μεγάλο δημόσιο έργο όπου χρησιμοποιήθηκαν περίπου 3.000 κυβικά μέτρα μαρμάρου. Άρα, το ανέλαβε ένας μεγάλος αρχιτέκτονας που μπορεί να ήταν ο Δεινοκράτης. Ως δημόσιο έργο δεν είναι δυνατόν να ανατέθηκε από έναν πλούσιο άνθρωπο αλλά από σημαντικό πρόσωπο της εποχής.
(Δεν συγκράτησα το όνομά του) Βοτανολόγος
Ε: Υπάρχουν βοτανολογικά δεδομένα;
Α: Όχι κάτι ιδιαίτερο, αλλά υπάρχουν δείγματα χώματος από τη στρωματογραφία, τα οποία στο μέλλον θα μελετηθούν.
Καρατζαφέρης ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
Ε: Ο νεκρός και ο τάφος ταυτίζονται;
Α: Θα απαντήσει ανθρωπολόγος.
Παγουλάκης ΑΝΤ1
Ε: Μπορούμε να αποκλείσουμε ότι ο νεκρός ήταν μέλος της βασιλικής οικογένειας ή και ο ίδιος ο Αλέξανδρος ο Μέγας;
Α: Τίποτε δεν μπορούμε να αποκλείσουμε. Δεν ξέρουμε ακόμη αν πρόκειται για μέλος της βασιλικής οικογένειας ή στρατηγό.
Όσον αφορά τη χρονολόγηση, το βοτσαλωτό ψηφιδωτό από την τεχνοτροπία του και ο τρόπος κατασκευής του τοποθετείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αι. π.Χ. καθώς επίσης και η τοιχοδομία του περιβόλου και του μνημείου. Επίσης το θέμα του ψηφιδωτού ήταν σύνηθες και αγαπητό κατά την ίδια αυτή εποχή.
Χατζή ALPHA
Ε: Ποια μέλη από το σκελετό βρέθηκαν;
Τι λέει το ένστικτό σας, υπάρχουν κι άλλα μνημεία στον τύμβο;
Έχουμε κομμάτια από τις ασπίδες που κοσμούσαν το βάθρο του λέοντα;
Α: Για το πρώτο ερώτημα θα αποφανθεί ανθρωπολόγος, ενώ για το δεύτερο θα μας δείξει η διασκόπηση.
Τώρα, για το τρίτο ερώτημα, βρέθηκαν ημικίονες και 2 κομμάτια από έξεργες ασπίδες. Στις ασπίδες υπάρχει επεξεργασία που δείχνει ότι είχαν δεχθεί στούκο σαν βάση και επ’ αυτού ζωγραφικές παραστάσεις. Επίσης, στη βάση του λέοντα έχουμε σε δωρικούς ημικίονες ιωνικά κιονόκρανα.
Εδώ παρενέβη η κ. Μενδώνη η οποία είπε ότι η λεκάνη του νεκρού είναι διαμελισμένη και έχει συνθλιβεί από την πτώση των άνω λίθων. Ότι γενικά ο σκελετός είναι σε ευαίσθητη κατάσταση λόγω της υγρασίας και θα πρέπει να συντηρηθεί και να στερεωθεί για να μπορέσει να δώσει απαντήσεις. Επίσης διευκρίνισε ότι προς το παρόν η ανασκαφή χαρακτηρίζεται σωστική όμως, μετά και από την κατάθεση σχετικού φακέλου που έχει ζητηθεί από την κ. Περιστέρη, θα χαρακτηριστεί συστηματική, πράγμα που ούτως ή άλλως φάνηκε από την αρχή, όταν ανευρέθησαν οι σφίγγες.
Η ανασκαφή αυτή είναι σαν εργασία σε ορυχείο ή τούνελ, με λάμπες ορυχείου και γι αυτό υπήρξε συνεργασία και βοήθεια από την ΕΓΝΑΤΙΑ.
«Θα γίνει της Αλαμουντίν» ψιθύριζε με ικανοποίηση στέλεχος του υπουργείου Πολιτισμού το πρωί του Σαββάτου στο κατάμεστο αμφιθέατρο της Μπουμπουλίνας. Ηταν λίγο πριν αρχίσουν οι ομιλίες της Κατερίνας Περιστέρη και των στενών συνεργατών της που ήρθαν από την Αμφίπολη στην Αθήνα για μια παρουσίαση των ευρημάτων της ανασκαφής. Ουσιαστικά για να βάλουν την επίσημη τελεία στην ανασκαφή, πριν αρχίσει το κεφάλαιο της επίπονης, χρονοβόρας έρευνας.
Πέντε ώρες μετά, αποχωρώντας από την Μπουμπουλίνας, φωνές είχαν υψωθεί, αντιρρήσεις είχαν εκφραστεί, τα πνεύματα είχαν ανάψει, χασμουρητά διέτρεξαν την αίθουσα, κριτική ασκήθηκε από όλες και προς όλες τις πλευρές και οι περισσότεροι ένιωθαν πως όχι μόνο δεν έγιναν σοφότεροι αλλά μάλλον έφυγαν με περισσότερα ερωτήματα. Ηταν η στιγμή που η Κατερίνα Περιστέρη εξαφανίστηκε. Κυριολεκτικά. Δέκα λεπτά πριν την προγραμματισμένη έναρξη της παρουσίασης, κατευθύνομαι στην αίθουσα και διακρίνω την πόρτα του «υπουργικού ασανσέρ» (αυτό που πηγαίνει μόνο στον πέμπτο όροφο) να ανοίγει και τον Κώστα Τασούλα, με χαλαρό στυλ να συνοδεύει την Κατερίνα Περιστέρη. Η αρχαιολόγος ανασκαφέας της Αμφίπολης φοράει τα αξεσουάρ που δεν αποχωρίζεται ποτέ: μαύρο μπερέ, κόκκινο κασκόλ. Χαμογελάει συνεχώς. Χαμόγελα που συνεχίστηκαν μέχρι λίγο πριν το τέλος της παρουσίασής της, οπότε η δυναμική παρέμβαση δημοσιογράφου φανέρωσε όσα θα ακολουθούσαν τις επόμενες σχεδόν τέσσερις ώρες.To “ταξίδι” της Κατερίνας Περιστέρη και ο λόφος μυστήριο
«Θα κάνουμε ένα μικρό ταξίδι στην περιοχή», «αυτό είναι ένα ανασκαφικό οδοιπορικό», «ήθελα να σας ταξιδέψω»: Αυτές ήταν φράσεις που συχνά έλεγε κατά την παρουσίασή της η ανασκαφέας της Αμφίπολης και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών. Μια παρουσίαση που έμοιαζε περισσότερο με χαλαρωτική αφήγηση παρά με επιστημονική παρουσίαση. Αν τους προηγούμενους μήνες απορούσαμε συχνά για το στρυφνά επιστημονικό ύφος των ανακοινώσεων για τα ευρήματα, τώρα βρεθήκαμε μπροστά σε μία εξιστόρηση χωρίς νέα επιστημονικά συμπεράσματα και αναλύσεις.
Η Κατερίνα Περιστέρη μίλαγε συχνά για «υπέροχα», «καταπληκτικά», «μοναδικής τέχνης» ευρήματα, για «βέβηλα χέρια» τυμβωρύχων, για «λόφο μυστήριο». Εξήγησε πως στην αρχή δούλεψαν «σαν ταπεινοί τοπογράφοι» στον λόφο και περιγράφοντας τις Καρυάτιδες είπε «συγκινηθήκαμε όταν είδαμε μπροστά μας αυτά τα καταπληκτικά έργα».
Ωσπου η αναφορά στον σκελετό του νεκρού ή μάλλον το γεγονός πως δεν δόθηκε κανένα στοιχείο προκάλεσε τις πρώτες παρεμβάσεις, τις αντιδράσεις για το γεγονός ότι δεν υπήρξε ούτε μια φωτογραφία ή στοιχεία για την κατάσταση του σκελετού, τον τρόπο που βρέθηκε ακριβώς κ.ο.κ. «Δεν μετράει τόσο η καλή φωτογραφία όσο η προστασία του σκελετού» δήλωσε η κυρία Περιστέρη –λες και το ένα αποκλείει το άλλο. Κάθε άλλη ερώτηση για τον σκελετό ( και ήταν πολλές και επίμονες) οδηγούσαν σε αδιέξοδο.Ο ψίθυρος της Αννας Παναγιωταρέα
Χρειάστηκε να ολοκληρώσουν τις παρουσιάσεις τους ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής και ο πολιτικός μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος, για να δείξει η κυρία Περιστέρη μια από τις φωτογραφίες του power point της λέγοντας πως απεικονίζει οστά του σκελετού. Και ενώ αρνείτο επίσης πεισματικά να μας πει πότε και που θα γίνει η εξέταση του σκελετού, μετά από ερώτηση του iefimerida.gr αποκάλυψε ότι ο σκελετός βρίσκεται ακόμα στο μουσείο της Αμφίπολης.
Με τον αρχαιολόγο και διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Νίκο Σταμπολίδη να κάνει τον συντονισμό και αριστοτεχνικά να ισορροπεί μεταξύ ερωτήσεων και απαντήσεων (συχνά ανέλαβε ο ίδιος να εξηγήσει ή να επιμείνει προς τους ερωτηθέντες), οι εντάσεις συνεχίστηκαν. Οι δημοσιογράφοι σχεδόν… εκλιπαρώντας ζητούσαμε στοιχεία για τον σκελετό, η κυρία Περιστέρη αρνιόταν να απαντήσει. Η Αννα Παναγιωταρέα στην πρώτη σειρά της ψιθύρισε κάποια στιγμή «πες, πες τι βρήκατε» και ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής ξέσπασε εναντίον δημοσιογράφου που αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οστά του σκελετού βρέθηκαν εντός και εκτός του τάφου ρωτώντας την «εσείς που το είδατε αυτό» για να του απαντήσουν όλοι μαζί σχεδόν «στο επίσημο δελτίο τύπου!»Εδώ ο Μέγας Αλέξανδρος, εκεί ο Μέγας Αλέξανδρος, που είναι ο Μέγας Αλέξανδρος;
Ηταν η στιγμή που τα λόγια του Νίκου Σταμπολίδη στην αρχή της διαδικασίας άρχισαν να μοιάζουν προφητικά. Είχε πει: «στην αρχαιολογία ποτέ δεν λες ποτέ και οπωσδήποτε δεν λες οπωσδήποτε». Η ονοματολογία είχε επιστρέψει και το ερώτημα δεν ήταν απλά ποιος είναι ο νεκρός αλλά κυρίως γιατί δήλωσε στο παρελθόν η Κατερίνα Περιστέρη πως ανήκε σε άντρα στρατηγό της εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Με ένα λιοντάρι στην κορυφή κι ένα τεράστιο μνημείο είπα ότι θα μπορούσε να είναι στρατηγός. Κανείς δεν έχει τη σιγουριά να πει οτιδήποτε» δήλωσε για να επαναλάβει «δεν μπορούμε να αποκλείσουμε κανένα όνομα» δημιουργώντας ένα σούσουρο για το αν εννοεί και τον Μέγα Αλέξανδρο. «Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας ότι εκεί είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος». Αργότερα στην ερώτηση αν θα μπορούσε να είναι μέλος της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου προσπάθησε να κόψει τη συζήτηση λέγοντας πως κανείς δεν μπορεί κανείς να πει τίποτα με σιγουριά.
Εχοντας τελειώσει πια την παρουσίαση και εν μέσω απανωτών ερωτήσεων αίφνης αποκάλυψε ότι υπάρχουν κι άλλα ευρήματα, όπως τα περίφημα νομίσματα του Αλεξάνδρου του 3ου που χρονολογούνται στον 2ο αιώνα, περίοδο των τελευταίων Μακεδόνων βασιλέων, γεγονός που προκάλεσε μικρά επιφωνήματα μέσα στην αίθουσα.Η έφοδος της Λίνας Μενδώνη
Ξαφνικά, από τις πλαϊνές θέσεις του αμφιθεάτρου όπου παρακολουθούσε τη συζήτηση, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού έσπευσε να πάρει θέση στο πάνελ και να μιλήσει, με εμφανή εκνευρισμό. Με ένταση που δεν κάλυψε η βραχνή φωνή της αφού ταλαιπωρείται από κρύωμα, ένταση που φανέρωσε η κοφτή πρώτη φράση της για «τις ερωτήσεις αλλά και τις απαντήσεις» που την εκνεύρισαν. Ηταν η στιγμή που η Κατερίνα Περιστέρη είχε αναφερθεί σε πολλούς εθελοντές με αγάπη για την αρχαιολογία που έλαβαν μέρος στην ανασκαφή ξεσηκώνοντας αντιδράσεις σε όλη την αίθουσα.
«Δεν υπήρξαν εθελοντές στην ανασκαφή, η κυρία Περιστέρη το είπε αυτό ίσως λόγω κόπωσης, μόνο μια στενή και επί χρόνια συνεργάτης της ήταν εθελόντρια» τόνισε κλείνοντας τη συζήτηση η Λίνα Μενδώνη, για να απαντήσει στη συνέχεια στο ερώτημα που επί ώρες βασανιστικά αρνιόταν η αρχαιολόγος να απαντήσει. «Βρέθηκε ο σκελετός σε πληρότητα σχεδόν 100%, αποσπασματικά εντός και εκτός του ταφικού ορύγματος. Στο όριο του ορύγματος ήταν το κρανίο, ενώ εκτός ήταν η κάτω γνάθος. Βρέθηκε η σπονδυλική στήλη, πλευρά, χέρια, πόδια και η λεκάνη που ήταν διαμελισμένη λόγο ρίψης λίθων.». Η δε «θεωρητική» καθυστέρηση για την παράδοση του σκελετού στους ειδικούς οφείλεται στο γεγονός ότι πρέπει να δημιουργηθεί η σωστή ομάδα επιστημόνων με όλες τις ειδικότητες επιστημόνων –οστεολόγοι, ανθρωπολόγοι, ιατροδικαστές που απαιτούνται.
Η Λίνα Μενδώνη τόνισε ξανά και ξανά ότι μιλάει ως γενική γραμματέας και όχι ως αρχαιολόγος, αποκλείοντας κάθε ερώτηση για τη δική της εκτίμηση για τα ευρήματα. Δίνοντας την εντύπωση ότι η ίδια έχει κάποια συμπεράσματα οι πρώτες απαντήσεις σε σχέση με τα ευρήματα, σταθερά αρνήθηκε οποιαδήποτε τέτοιου τύπου παρέμβαση. Ο Κώστας Τασούλας απαγγέλει Καβάφη
Απαντήσεις ζητήσαμε από την Λίνα Μενδώνη και για τους ένοπλους φρουρούς που ανέφερε η Κατερίνα Περιστέρη πως τοποθετήθηκαν στον τύμβο τις πρώτες μέρες μετά την αποκάλυψη των Σφιγγών. Η γενική γραμματέας τόνισε πως δεν ζητήθηκαν ένοπλοι φρουροί, αλλά αστυνομική προστασία από το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και το αστυνομικό τμήμα της περιοχής. Το αν οι αστυνομικοί έχουν υπηρεσιακό όπλο μαζί τους ή όχι προφανώς δεν είναι δουλειά του υπουργείου, είπε. Ηταν η στιγμή που επέστρεψε στην αίθουσα ο υπουργός – είχε αποχωρήσει πριν αρχίσουν οι παρουσιάσεις.
Πλησίασε ένα πηγαδάκι των δημοσιογράφων, τη στιγμή που η Λίνα Μενδώνη αναφερόταν σε εκείνες τις μέρες του Αυγούστου. Χαμηλόφωνα ο Κώστας Τασούλας είπε στους διπλανούς του «Εκείνη του Αυγούστου – Αύγουστος ήταν; – η βραδιά… Μόλις θυμούμαι πια τα μάτια». Για να ρωτήσει «το ξέρετε αυτό το ποίημα του Καβάφη;» Αποχωρώντας από την Μπουμπουλίνας, με την κυρία Περιστέρη άφαντη –έπρεπε να φύγει για να προλάβει την πτήση της, σύμφωνα με τους συνεργάτες της- η κυρίαρχη απορία ήταν «γιατί έπρεπε τώρα να γίνει αυτή η πεντάωρη συνάντηση αφού δεν είχαμε κάτι ουσιαστικό να πούμε και να ακούσουμε». Νιώθοντας πως συχνά χτυπήσαμε σε τοίχο ζητώντας απαντήσεις, ένα πράγμα ζητήσαμε αποχωρώντας: Να επισκεφθούμε το μνημείο που όσα κι αν πει κανείς, ό.τι κι αν πει είναι όντως μια λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Ελλάδας, όπως είπε εξαρχής ο αρχαιολόγος Βασίλης Λαμπρινουδάκης.
Ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής (1ος Α), η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη (2η Α) και ο μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος (Δ).
Ο εντοπισμός νομισμάτων με το πρόσωπο του Μ.Αλεξάνδρου, αλλά και νομίσματα του 2ου αιώνα π.Χ. και του 3ου αιώνα μ.Χ. είναι το νεώτερο στοιχεία από την ανασκαφή στον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης, όπως έγινε γνωστό στη διάρκεια των επιστημονικών ανακοινώσεων, το Σάββατο, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.
Στη σημαντική αποκάλυψη ότι έχουν βρεθεί νομίσματα της εποχής του Αλέξανδρου Γ’ με το πορτραίτο του και ρωμαϊκά νομίσματα, του 3ου αιώνα μ.Χ. αλλά και ελληνιστικά του 2ου π.χ. στην Αμφίπολη, προχώρησε η Κατερίνα Περιστέρη κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στο ΥΠΠΟ για τα ευρήματα στην Αμφίπολη. Οι ανακοινώσεις έγιναν από την επικεφαλής της ανασκαφής και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών Κ, τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή και τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Εγγλέζο.
Η κ. Περιστέρη δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, γιατί τόνισε ότι τα νομίσματα πρέπει να μελετηθούν.
Επίσης έχουν βρεθεί:
– Κινητά ευρήματα και κεραμική, ενώ έχει βρεθεί και μελαμβαφής κεραμική.
Σημαντική λεπτομέρεια ότι ο χώρος λεηλατήθηκε πριν γίνει η κατάχωση. Μετά την πρώτη λεηλασία, ο χώρος «συγυρίστηκε».
Η κατάχωση και οι τοίχοι σφράγισης έγιναν στα ρωμαϊκά χρόνια. Ο χώρος ήταν επισκέψιμος.
Μυστήριο παραμένει η ταυτότητα του νεκρού, καθώς ακόμα δεν έχει ξεκινήσει η ανθρωπολογική μελέτη. Ενδεχομένως εντός των προσεχών ημερών να ανακοινωθεί η επιστημονική ομάδα που θα την αναλάβει.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας, το μνημείο έχει δεχθεί καταστροφές και συλήσεις κατά την αρχαιότητα. «Ένα τέτοιο μνημείο δεν ήταν εύκολο να μην γίνει στόχος τυμβωρύχων» είπε χαρακτηριστικά.
O σκελετός του τάφου
Για τον σκελετό, μέρη του οποίου παρουσιάστηκαν σε power point σε φωτογραφία (φωτό) που μόλις φαίνονταν ανακατεμένα με τα χώματα, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη είπε ότι βρέθηκε αποσπασματικός και σε πληρότητα σχεδόν 100%. Είναι χαρακτηριστικό πως το κρανίο βρέθηκε εκτός του ορύγματος, ενώ μέσα στο όρυγμα βρέθηκε η κάτω γνάθος. Βρέθηκαν ακόμα η σπονδυλική στήλη, χέρια, πόδια πλευρά και λεκάνη σπασμένη από λίθους που είχαν πέσει από πάνω. Η υπάρχουσα πληρότητα είναι τέτοια ώστε νε επιτρέψει στους ειδικούς να δώσουν απάντηση σε πολλά ερωτήματα. Η ίδια παραδέχτηκε επίσης ότι υπάρχει «θεωρητική καθυστέρηση» ως το ποιά ομάδα θα εξετάσει το ανθρωπολογικό υλικό. Θα πρέπει να συνταχθεί μια πλήρης ομάδα και η έρευνα δεν έχει να κάνει μόνο με τον σκελετό αλλά και με άλλα ευρήματα.
μέρη του σκελετού μέρη του σκελετού
Για τον Μέγα Αλέξανδρο
Η Κατερίνα Περιστέρη είπε ότι ο νεκρός θα μπορούσε να ήταν κάποιος Μακεδόνας στρατηγός. «Αυτό το είπα και το λέω ακόμα. Κανείς δεν έχει τη σιγουριά να πει οτιδήποτε είναι νωρίς να πούμε οτιδήποτε» είπε χαρακτηριστικά. Οταν όμως ρωτήθηκε αν αποκλείει το ενδεχόμενο να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, η Κατερίνα Περιστέρη είπε: «δεν αναφέρομαι σε ονόματα».
The archaeologist leading the dig at the ancient tomb in Amphipolis, northern Greece, said on Saturday that the site had once been open to the public but was later sealed, although this did not protect it from raiders who stole many items.
“It is certain there was damage and plundering in ancient times as it was a large monument that people could visit,” said Katerina Peristeri (photo) at a news conference.
Peristeri refused to be drawn on the possible identity of the skeleton found inside the tomb, which dates to the era of Alexander the Great, despite earlier comments that a top Macedonian general was the most likely occupant.
“I had said some time ago that with a lion on top of such a massive monument, it could be the tomb of a general,” said Peristeri. “When the skeleton was found, an archaeologist could never say if it is a man or a woman.”
The results of tests on the remains are expected in several months. Peristeri said that the skeleton was in “poor condition.” She dismissed rumors that Amphipolis could have been the burial place of Alexander the Great.
“I do not respond to conspiracy theories about Alexander the Great being buried there,” she said.
. Mit historischen und technischen Berichten begann die wissenschaftliche Präsentation der Forschung in Tomb Kaste Amphipolis, die in der Aula des Ministeriums für Kultur durchgeführt In der Aula des Ministeriums für Kultur wurden die wissenschaftlichen Arbeiten für Forschung auf dem Hügel castesVier Monate vom Beginn der letzten Periode der Ausgrabung und ein paar Wochen nach dem Abschluss der Entdeckung des toten Skeletts, das Ministerium für Kultur organisiert die Präsentation, während der Generalsekretär der Kultur Lina Mendoni eingeladen, Athen während des Grabungsteams, Arbeiter und Restauratoren . Dies ist eine wichtige Debatte, wie Wissenschaftler zusammenwirkenden in vielen Fragen, primäre und sekundäre ihre Ansichten. Von großem Interesse sind Schätzungen der Leiter der Ausgrabungen Katerina Tauben, die das Grab bis zum letzten Viertel des 4. p datiert. Ch. Jahrhundert und verwies auf das Gesicht einer Karyatide gefunden beschädigt, offenbart, dass diese “aufgrund Holm Herbst.” das Recht vorbehalten, jedoch keine Bewertung der Identität des Skeletts, die im Museum von Amphipolis gehalten wird machen, sagen, dass “die anthropologische Daten wird uns zeigen. “
By the way, der Architekt Michael Lefantzis ergab, dass tektonisch gefunden Buchstaben auf dem Gelände des Grab des Kasten eingraviert, während der Ingenieur Dimitris Engländer beschrieben die mechanische Weiterbehandlung der Ausgrabungen . (Fotos durch tektonische Muster) Speech Peristeri Zu Beginn der Rede des Kopfes des Grabungsteams Katerina Peristeri sagte, über den Fortgang der Untersuchungen “, wie sie begann im Jahr 2012 und nach 2014 entwickelt” zu sprechen, warnt, dass “die schwierigste Stück beginnt nun, nach der Entdeckung des Skeletts “. Er fuhr fort mit den Worten: “Auf das Know Amphipolis, ist eine wertvolle archäologische Fundstätte aus den 50er Jahren, mit den Ausgrabungen des späten Dimitris Lazaridis. Sie entdeckten dann Gräbern der Eisenzeit und der archaischen Zeit. Wurde für Jahre (o Grab) Laid, glaubte nicht, dass er sich auf andere Dinge zu geben. Wir hofften, abstecken Grab, denn es war um nach all den Jahren und den Ausgrabungen. Wir gruben mehrere Gurte und wir hatten Glück und stieg vom Kontrast des Zone. ” Mrs. Peristeri darauf hingewiesen, dass auch die Zerstörung der angesichts einer Karyatide auf einen Rückgang Ziel. Nach der chronologischen Darstellung der Aushubarbeiten, Frau Peristeri erwähnt in ” Geheimnis “des Insassen des Grabes. “Wir wissen nicht, wer die Toten, die anthropologischen Daten wird uns zeigen,” sagte er. Sie hat das Grab bis zum letzten Viertel des 4. datiert Jahrhunderts. In dem Grab wurden auch gefunden, Münzen und Edelsteine aus dem 2. Jahrhundert vor Christus und 3. Jahrhundert n.Chr In Bezug auf die berühmte Skelett in der Krypta der Grabmonument gefunden, betonte Frau Peristeri, dass keine Beweise Grab geplündert. Auf die Frage nach der Identität des Toten und der älteren Aussage, Amphipolis begraben mazedonischen allgemeinen gefragt , antwortete sie: “Mit einem Löwen auf der Oberseite und auf einer solchen massiven Denkmal könnte begraben worden Stratege. Keine Antwort auf Verschwörungstheorien, dass es begraben wurde M. Alexander. ” Er wies allerdings darauf, dass Amphipolis war ein Gebiet, das viele militärische Überfälle erhalten. “Wir haben noch nicht entschieden, die sich mit der Untersuchung des Skeletts befassen wird, wird die Baugrube noch nicht fertig, in drei Monaten werden wir wissen, was der Rest des Grabes.” “Wir veröffentlichen keine alle Daten “, fügte er hinzu. “Wir haben Töpferei (schwarz lackiert) identifiziert. Das Skelett war nicht integer. Wir fanden die Schädel, Kiefer, oberen und unteren Gliedmaßen, Stücke aus der Wirbelsäule und des Beckens. Dies wird schwierig für uns, um festzustellen, ob ein Mann oder eine Frau ist. ” Frage gestellt von zougla.gr über die Identität des Verstorbenen oder des Verstorbenen, antwortete Frau Peristeri, dass wir niemanden ausschließen. (Die Stücke von den Flügeln der Sphinxe) (Um Mosaikstein) H Rede Michael Lefantzi Die Basis des Leo heute, die nach Ansicht von Herrn Lefantzi ist falsch installiert. “Auf die Frage der Umsetzung des Goldenen Schnitts für den Bau”, sagte er. “. Die Kuppeln der Gehäuse geschnitzt Ort, um einfach nur aneinander anpassen” ! Auch ergab, dass die Bewohner zurück Stücke der Fußgängerzone, die zu Hause bleiben heimlich O Architekt sagte: “Wir Identifizierung der wesentlichen Dimensionen der Mitglieder . € auf die Abmessungen der Anlage “Im weiteren Verlauf seiner Rede, die er fügte hinzu: “Wir sind in der Dokumentationsphase und Kartierung des Denkmals. Später können wir mehr über die Struktur und Architektur zu sagen. Wenn man über das Grab, müssen wir es als Denkmal von einem breiteren Spektrum von Antiquitäten der Region zu betrachten. ” stellte Herr Lefantzis tektonischen Buchstaben auf dem Gelände der Gruft Kasten, der, um die Chronologie der Grabdenkmal bestimmen studierte eingraviert. Er verwies auf die Art und Weise, baute das Grab gegossen und sagte, dass mehrere Rampen verwendet. Darüber hinaus ein Muster ähnlich dem von der “Elgin”, die die Übertragung der britischen Brigade von 1000 Stücke, darunter Leo, der in der Nähe von Amphipolis beteiligt beschrieb er . Nach den Fakten von Herrn Lefantzis gegeben, der Tag eingestellt die Übertragung österreichischen zu machen und bulgarischen Truppen griffen die britischen Prozession. Daher wurden die Kähne in der Struma zerstört und Antiquitäten den Boden erreicht. Speech Dimitri Engländer Boden nahm dann den Bauingenieur Dimitris Engländer, der die mechanische Weiterbehandlung der Ausgrabungen und den Beitrag der gleichen archäologischen Forschung beschrieben . Gemäß den Schlussfolgerungen von Engineering: – Der Bau der Grabgrube gingen der Kuppelkonstruktion. – Das aktuelle Bild und Pathologie des Denkmals liegt nicht (oder noch fällig sind), um den Einfluss von starken Erdbeben in der 6. AD Jh. – Die große ursprüngliche Entwurf des Denkmals zusammen mit dem inneren Damm waren die wichtigsten Faktoren für die Aufrechterhaltung der Leistung einer stehenden Position bis heute. – Die Arbeitshypothese für Stress Denkmal der Hochwasseraktions (und anschließender Pflug in) nicht überprüft. wird -Die wichtigsten Stressfaktoren des Denkmals und die Hauptursache für die Pathologie stark angewiesen, von den bisherigen archäologischen Ablagerungen.
Die Referenten der Veranstaltung:
Cat. Peristeri, Leiter der Ausgrabung und Head of Antiquities von Serres, auf “Ausgrabung Grabmal Grabmal Kaste Amphipolis (2012-2014).” Mich. Lefantzis, Architekt, zum Thema: “Die Beziehung des Löwen mit dem Grab von Amphipolis:. Baukunst Ansätze” Rep. Engländer, ein Bauingenieur, über “Die Rolle des Bauingenieurwesens an der Offenbarung des Grabmonument in Tomb Kaste: Präsentation temporäre Befestigungen Arbeit und Analysemethoden für die Auslegung und Steuerung von historischen Fällen.”Moderatoren: O emeritierter Professor für Klassische Archäologie an der Universität Athen Claus Lambrinoudakis und der Direktor des Museum für kykladische Kunst, Archäologe Nikos Stampoulidis.
Athens (dpa) – An ancient tomb discovered in northern Greece dating from the time of Alexander the Great could belong to a general, said Greek Culture Ministry officials Saturday.
The tomb, the largest ever uncovered in Greece, measures 500 metres in length and 33 metres in height. Workers unearthing it have revealed twin sphinxes, a pair of Cartylids – or scuplted female figures – an elaborate mosaic floor and the remains of a skeleton.
Katerina Peristeri, the chief archaeologist at the Ancient Amphipolis site, said that the identity of the skeleton is still unknown, but certainly belongs to an important figure, possibly a general.
“You are aware that the most difficult task begins now – and that is carrying out the DNA analysis which will give us the answers we are waiting for,” she told journalists during a press conference.
She said several coins dating to the period of Alexander the Great were also discovered in the tomb.
Officials have said the tomb most likely belongs to a distinguished male public figure or a general, prompting excited speculation that it might house the remains of Alexander the Great, who died in 323 BC and whose final resting place remains a mystery.
Alexander died in Babylon, aged 32. Some experts speculate that he was buried in Alexandria, Egypt.
The king’s wife, Roxanne, and their son, Alexander, were exiled to Amphipolis after his death and slain there along with his mother, brother and sister-in-law, leading some experts to believe their remains might be discovered there.
Επειτα από πέντε ώρες, ολοκληρώθηκαν οι τελικές ανακοινώσεις για τις ανασκαφές στην Αμφίπολη στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.
Η Κατερίνα Περιστέρη, επικεφαλής της ανασκαφής και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, μίλησε για την ανασκαφική έρευνα. Στελέχη του υπουργείου ανέφεραν ότι αυτή ήταν η τελική ανακοίνωση για την ανασκαφή, καθώς πλέον ξεκινά η έρευνα για την Αμφίπολη. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των ανακοινώσεων προκλήθηκε ένταση με την Κατερίνα Περιστέρη να μην απαντά σε τίποτε για τον σκελετό που βρέθηκε στον Τάφο, με αποτέλεσμα να παρέμβει η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη για να δώσει κάποιες πληροφορίες, ενώ έπειτα από πολλή πίεση των δημοσιογράφων δόθηκε στη δημοσιότητα μία και μόνο εικόνα με τα οστά του νεκρού. Mετά το τέλος των ανακοινώσεων στον χώρο κατέφτασε και ο υπουργός Πολιτισμού κ. Τασούλας.
Ο σκελετός βρέθηκε αποσπασμένος και διαταραγμένος
Συγκεκριμένα, οι εκπρόσωποι των ΜΜΕ επέμειναν, ρωτώντας σε ποια στάση βρέθηκε ο σκελετός, πού και πώς, αλλά δεν πήραν απαντήσεις. Το μόνο που ανέφερε η κ. Περιστέρη ήταν ότι ο σκελετός βρέθηκε «κάτω από δύσκολες συνθήκες, σκεπασμένος με χώματα και τον μεταφέραμε με μεγάλη προσοχή για να τον εξετάσουμε». Ακόμη αναφέρθηκε στα κινητά ευρήματα του «λεγόμενου»- χαρακτηρισμό που για πρώτη φορά χρησιμοποίησε- φερέτρου και πρόσθεσε ότι τα ανθρωπολογικά δεδομένα «μάλλον» θα δείξουν ποιος είναι ο νεκρός.
Αργότερα, η κ. Περιστέρη τοποθετήθηκε εκ νέου για το ζήτημα. Αφού έδειξε μία φωτογραφία, αναφέροντας ότι πρόκειται για τα οστά που βρέθηκαν στον τύμβο, πρόσθεσε ότι «δεν μετράει μία καλή φωτογραφία, αλλά η προστασία του σκελετού».
Σε ερώτηση του iefimerida πάντως, η κα Περιστέρη αποκάλυψε ότι ο σκελετός είναι ακόμη στην Αμφίπολη, στο μουσείο, ενώ παραδέχθηκε ότι δεν έχει αποφασιστεί ακόμη σε ποιο εργαστήριο θα σταλεί το πιο σημαντικό εύρημα της ανασκαφής.
Ο εκνευρισμός και η παρέμβαση της Λίνας Μενδώνη
Επειτα από την επίμονη άρνηση της επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνας Περιστέρη να πει κάτι περαιτέρω για τον σκελετό έκτος από το ότι είναι δουλειά των ανθρωπολόγων και οστεολόγων να μιλήσουν για αυτό, η έμπειρη γενική γραμματέας του υπουργείου και έγκριτη αρχαιολόγος Λίνα Μενδώνη είπε: «Επειδή έχω εκνευριστεί και με τις ερωτήσεις αλλά και με τις απαντήσεις» προχώρησε σε διευκρινίσεις γύρω από τον σκελετό.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα της κυρίας Μενδώνη, ο σκελετός εντοπίστηκε «διαταραγμένος και αποσπασμένος». Βρέθηκε κρανίο σε απόσταση από το ταφικό όρυγμα. Η κάτω γνάθος ήταν εκτός ορύγματος. Επίσης, βρέθηκαν πλευρά, πόδια και άκρα, περίπου δηλαδή το 80% του σκελετού. Η λεκάνη εντοπίστηκε διαμελισμένη λόγω πτώσης λίθων.
Ωστόσο, η κυρία Μενδώνη με την παρέμβαση της έκοψε κάθε συζήτηση γύρω από το θέμα, τονίζοντας παράλληλα, πως ακόμη ο σκελετός παραμένει στην Αμφίπολη, καθώς αναζητείται εργαστήριο και σύνθεση ομάδων από οστεολόγους, ανθρωπολόγους, αλλά και ιατροδικαστές.
Μενδώνη: «Δεν εργάστηκαν εθελοντές στην Αμφίπολη»
Παράλληλα, η κυρία Μενδώνη αποσαφήνισε και τη φράση που είχε ακουστεί νωρίτερα από τα χείλη της κυρίας Περιστέρη, η οποία είχε μιλήσει και για εθελοντές στην ανασκαφή. Η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού ξεκαθάρισε πως δεν εργάστηκε κανένας εθελοντής στην ανασκαφή, αλλά μόνο μια στενή και επί χρόνια συνεργάτιδα της κυρίας Περιστέρη.
Ο ρόλος της Εγνατίας Οδού
Οσο για τον ρόλο που της Εγνατίας Οδού στις ανασκαφές, η κυρία Μενδώνη εξήγησε πως η ανασκαφή ήταν τύπου ορυχείου και πως χρησιμοποιήθηκαν και λάμπες ορυχείου και επειδή η Εγνατία Οδός διαθέτει και την τεχνογνωσία, αλλά και τα μέσα, βοήθησε σε αυτό το κομμάτι.
Βρέθηκαν νομίσματα
Παράλληλα, αίσθηση προκάλεσε στην κατάμεστη αίθουσα η αποκάλυψη που έκανε η ομάδα της Αμφίπολης πως εκεί βρέθηκαν νομίσματα του 2ου αιώνα, του Αλέξανδρου του Γ’, αλλά και στοιχεία κεραμικής, κάτι που δεν είχε ανακοινωθεί έως τώρα, προκαλώντας την έκπληξη των παρισταμένων. Σε ερώτηση για περισσότερες διευκρινίσεις για τα νομίσματα, η απάντηση της κ. Περιστέρη ήταν πως ακόμη το θέμα είναι στη φάση της επεξεργασίας, ενώ δεν δόθηκε απάντηση στο ερώτημα γιατί είναι ακόμη στο μουσείο τα επιστύλια με τις ανθρώπινες παραστάσεις, που βρέθηκαν πριν από δύο μήνες και την ύπαρξή τους αποκάλυψε ο Κώστας Τασούλας μόλις την προηγούμενη εβδομάδα.
Πώς καταστράφηκε το πρόσωπο της μίας Καρυάτιδας
Η κ. Περιστέρη έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη στιγμή που βρέθηκαν οι Καρυάτιδες, μιλώντας για τη συγκίνηση που ένιωσε η ομάδα της, ενώ έδωσε και μία εκτίμηση για το πώς καταστράφηκε το πρόσωπο της μίας. Ο συγκεκριμένος χώρος είχε επίχωση άμμου και ένα δοκάρι έπεσε, με αποτέλεσμα να καταλήξει στο πρόσωπο της μίας Καρυάτιδας, καταστρέφοντάς τον, σύμφωνα με την εκτίμηση της κ. Περιστέρη.
Νωρίτερα, η κ. Περιστέρη είχε κάνει μία εξαιρετική, γλαφυρή περιγραφή, αναλύοντας βήμα- βήμα τα όσα έγιναν στην Αμφίπολη. «Ηρθαμε εδώ για να σας ταξιδέψω στην Αμφίπολη», είπε και μίλησε για τα συναισθήματα τη συγκίνηση, χρησιμοποιώντας λέξεις όπως «καταπληκτικά», «υπέροχα» και «εξαιρετικά», αναφερόμενη στα ευρήματα. Μίλησε για το μεγαλείο του περίβολου, αναφέροντας ότι το 2012 ο λόφος ήταν «ένα μυστήριο, αφημένος για χρόνια, αλλά κάτι μας έλεγε ότι έπρεπε να επιστρέψουμε εκεί. Και ξαφνικά, το καλοκαίρι βρήκαμε την είσοδο του τάφου και έτσι άρχισαν όλα». Ακόμη, ανέφερε ότι ο τάφος χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο υπουργός Πολιτισμού, Κώστας Τασούλας, συνόδευσε την κ. Περιστέρη στο αμφιθέατρο και αποχώρησε.
Τεκτονικά γράμματα στον περίβολο
Στην τοποθέτησή του, ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής ανέφερε ότι βρέθηκαν τεκτονικά γράμματα -ένα «Ε» και ένα «Α»- στον περίβολο, τα οποία βρίσκονταν εκεί από την κατασκευή του, δηλαδή από τα τέλη του 10ου αιώνα, ενώ ειδικά το «Ε»- όπως σημείωσε- είναι χαρακτηριστικό της εποχής. Ο ίδιος τόνισε ότι έχει διαπιστωθεί με σαφήνεια πως το άγαλμα του Λέοντα της Αμφίπολης κοιτούσε νοτιοανατολικά. Τα γράμματα στα ορύγματα, όπως σημείωσαν τα μέλη της ομάδας, δεν παραπέμπουν σε ονόματα. Είναι τεκτονικά και έχουν σχέση με οικοδομικές εργασίες την εποχή του τάφου. Ακόμη, σημείωσαν ότι οι Χριστιανοί δεν πλησίασαν τον τάφο, όπως συνέβη σε άλλα αρχαία μνημεία.
Σε ό,τι αφορά τον περίβολο, διαπιστώθηκε ότι είχαν αφαιρεθεί μάρμαρα, προκαλώντας μεγάλη καταστροφή, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε ως φράγματα σε ποταμούς, κυρίως στο Στρυμόνα και σε άλλες εργασίες οικοδομοικού τύπου. Τα 80 μ. του περιβόλου που έχουν βρεθεί είναι σε άψογη κατάσταση, ενώ έχουν εντοπιστεί και 500 τμήματά του, τα οποία έχει συγκεντρώσει η ανασκαφική ομάδα και θα γίνει αναστήλωση με αυτά.
Ακόμη, στην παρουσίαση σημειώθηκε ότι ο τάφος λεηλατήθηκε πριν γίνει η κατάχωση. Ο χώρος «συγυρίστηκε» μετά από τη λεηλασία, ενώ η επίχωση έγινε στα ρωμαϊκά χρόνια και ο τάφος ήταν τότε επισκέψιμος.
By continuing to use the site, you agree to the use of cookies. more information
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.
![Ετσι βρέθηκε ο σκελετός του αρχαίου νεκρού στην Αμφίπολη [εικόνες]](http://www.iefimerida.gr/sites/default/files/styles/708x320/public/skeletos-708.png?itok=1GyyTivv)
