O κ. Λεφαντζής, όσο και ο κατεξοχήν ειδικός σε ζητήματα εδαφομηχανικής, κ. Δημήτρης Εγγλέζος, απορρίπτουν την θεωρία του κ. Καμπούρογλου για το άγαλμα του Λέοντος
Ο γεωλόγος-σπηλαιολόγος και περιστασιακός συνεργάτης της ανασκαφής στην Αμφίπολη κ. Ευάγγελος Καμπούρογλου, το περασμένο Σάββατο υποστήριξε ότι ο Λέων δεν θα μπορούσε να βρίσκεται στην κορυφή του Τύμβου Καστά και άρα δεν αποτελεί τμήμα του συνολικού μνημείου. Η υπόθεση ότι ο Λέων ανήκει στον Τύμβο, ότι η αρχική του θέση ήταν ακριβώς στην κορυφή του, κατά την κρίση του αρχιτέκτονα και βασικού ανασκαφέα στην Αμφίπολη, κ. Μιχάλη Λεφαντζή, αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας από πλήθος στοιχείων.
Ο κ. Καμπούρογλου δεν πείθεται από τις αποδείξεις του κ. Λεφαντζή και επιμένει ότι το επιβλητικών διαστάσεων άγαλμα του Λέοντος δεν θα μπορούσε, για καθαρώς τεχνικούς λόγους, να βρίσκεται στην κορυφή, εφόσον κατά τον κ. Καμπούρογλου ο Τύμβος Καστά της Αμφίπολης στην πραγματικότητα δεν υπήρξε ποτέ τύμβος αλλά ένας φυσικός λόφος. Και μάλιστα με τέτοια σύσταση χωμάτων ώστε θα ήταν αδύνατον να σηκώσει το βάρος ενός τόσο μεγάλου αγάλματος, το οποίο μαζί με το βάθρο του υπολογίζεται ότι ζυγίζει περί τους 1.500 τόνους.
Ωστόσο, μιλώντας στο protothema.gr, τόσο ο κ. Λεφαντζής, όσο και ο κατεξοχήν ειδικός σε ζητήματα εδαφομηχανικής, ο πολιτικός μηχανικός του μνημείου της Αμφίπολης κ. Δημήτρης Εγγλέζος, απορρίπτουν την θεωρία του κ. Καμπούρογλου. Συγκεκριμένα, ο κ. Εγγλέζος λέει ότι ο Τύμβος στην κορυφή του θα άντεχε το βάρος όχι ενός, αλλά τουλάχιστον δύο Λεόντων: «Αναφορικά με τη δυνατότητα ασφαλούς έδρασης του βάθρου του Λέοντος στην κορυφή του τύμβου ισχύουν τα εξής: Με πολύ συντηρητικές παραδοχές για τις μηχανικές ιδιότητες της άμμου στον τύμβο (θεωρώντας δηλαδή μια πολύ χαλαρή άμμο) προκύπτει, για θεμέλιο πλάτους 10μ και μήκους 10μ, δυνατότητα έδρασης τουλάχιστον 3.000 τόνων με μεγάλη ασφάλεια. Αυτός ο εδαφομηχανικός υπολογισμός είναι στοιχειώδης (επιπέδου 3ου έτος φοιτητών τμήματος πολιτικών Μηχανικών).
Σε κάθε περίπτωση, κρίσιμη για το έδαφος θεμελίωσης είναι η πίεση και όχι το βάρος! -ο καθένας μπορεί να σκεφτεί το περπάτημα σε χιόνι με και χωρίς σκι.
Επομένως ένα φορτίο 1.500 τόνων όπως είναι αυτό του Λέοντα μπορεί πολύ άνετα να εδραστεί στην άμμο του τύμβου, για τη εκτιμώμενη αρχιτεκτονικά γεωμετρία του βάθρου».
Και ο κ. Λεφαντζής συμπληρώνει: «Ο αείμνηστος Δημήτριος Λαζαρίδης που ξεκίνησε τις ανασκαφικές τομές στην Κορυφή του τύμβου Καστά, αφαίρεσε 12 έως 15 μέτρα επιχώσεων σε μια εκτεταμένη περιοχή γύρω από το Ταφικό Σήμα, για να βρεί ‘φυσικό’ έδαφος στην στάθμη των πολυάριθμων μικρών κιβωτιόσχημων τάφων που προϋπήρξαν στον γήλοφο, πριν από τις επιχώσεις πολλών μέτρων που έγιναν κατά τόπους για την κατασκευή του περιτειχισμένου τύμβου. Αφαιρώντας μεγάλη ποσότητα τεχνητής επίχωσης στην οποία αναγνώρισε ως εμπειρότατος αρχαιολόγος την στρωματογραφία, χαρακτήρισε πολύ σωστά, το μνημείο ως τύμβο.
Ανεξάρτητα από την ‘ποσοτική’ αναλογία των επιχώσεων σε σχέση με τον ‘φυσικό’ γήλοφο πριν καν την ολοκλήρωση της γεωτεχνικής διερεύνησης, το σύνολο είναι τυπολογικά και μορφολογικά, ένας τύμβος και οποιοσδήποτε άλλος προσδιορισμός θα αφορούσε περίεργα παιχνίδια με τις λέξεις.
Το οικοδόμημα της κορυφής ήταν θεμέλιο και για να γίνει θεμέλιο, έπρεπε να είναι καταχωμένο. Ήταν ένα κιβώτιο χώματος/πέδιλο στο οποίο έδραζε η υπερκείμενη κατασκευή. Οι τόνοι λατύπης μαρμάρου που βρέθηκαν γύρω απο αυτό μέσα στην επίχωση, δηλώνουν την ύπαρξη μαρμάρινου οικοδομήματος. Είναι σαφές ότι ένας έμπειρος μηχανικός μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια αν δύναται να φέρει ένα ‘κιβώτιο’ χώματος το βάρος του γλυπτού».
* Οι δηλώσεις των κ.κ. Εγγλέζου και Λεφαντζή είναι τμήμα μιας πολύ ευρύτερης συνέντευξης τους στο protothema.gr, στην οποία περιγράφουν λεπτομερώς άγνωστες πτυχές της ανασκαφής.
protothema.gr
